wat is een Omgevingswet

De Omgevingswet is een belangrijke wet in Nederland die bedoeld is om de regels voor ruimtelijke ontwikkeling te vereenvoudigen en te integreren. De wet heeft een grote impact op de manier waarop ruimtelijke projecten worden gepland, ontwikkeld en beheerd. De wet is op 1 januari 2024 ingegaan.

Wat is het doel van de Omgevingswet?

Het doel van de Omgevingswet is om een meer samenhangend en efficiënter beleid te creëren dat zowel de fysieke leefomgeving verbetert als economische groei ondersteunt.

De Omgevingswet vormt het nieuwe wettelijk kader voor onderwerpen als milieu, natuur, ruimtelijke ordening, lucht, bodem, waterbeheer, geluid en monumentenzorg. Met deze versimpelde wetgeving moet het makkelijker worden om ruimtelijke projecten te starten.

Wat voegt de Omgevingswet samen?

De wet voegt 26 bestaande wetten samen die betrekking hebben op de fysieke omgeving. Daarnaast wordt de hoeveelheid Algemene Maatregelen van Bestuur teruggebracht van 117 naar 4 en worden de 120 ministeriële regelingen teruggebracht naar circa 10. De procedure voor het aanvragen van een omgevingsvergunning gaat voortaan via één loket. De procedure gaat bovendien van 26 naar 8 weken.

De nieuwe wet moet ook meer ruimte bieden voor particulier initiatief en participatie. Dit wordt gedaan door algemene regels vast te leggen in plaats van gedetailleerde vergunningen. Daarnaast is het streven dat bij het beoordelen van initiatieven de houding ‘nee, tenzij’ verandert in ‘ja, mits’.

Welke instrumenten introduceert de Omgevingswet?

De Omgevingswet introduceert een aantal kerninstrumenten, waaronder het omgevingsplan, de omgevingsvisie, het programma, de projectbesluitvorming, en de omgevingsvergunning. Deze instrumenten zijn bedoeld om overheden, bedrijven en burgers meer flexibiliteit en duidelijkheid te bieden bij de ontwikkeling van projecten en initiatieven.

Omgevingsvisie: Dit biedt een langetermijnvisie op de fysieke leefomgeving, met de bedoeling om beleid integraal te benaderen;

Omgevingsplan: Elke gemeente moet een omgevingsplan opstellen, met daarin alle regels voor de fysieke leefomgeving binnen de gemeente;

Programma's: Deze kunnen door overheden opstellen om specifieke doelen te bereiken, zoals het verbeteren van de luchtkwaliteit of de invulling van een specifiek gebied;

Projectbesluit: Dit is een instrument voor de realisatie van projecten die van nationaal, regionaal of lokaal belang zijn, waarbij afgeweken kan worden van het omgevingsplan;

Omgevingsvergunning: Dit integreert verschillende vergunningen die voorheen apart aangevraagd moesten worden, wat het proces voor het verkrijgen van toestemming voor activiteiten in de fysieke leefomgeving vereenvoudigt.