Omgevingswet planning

Sinds de introductie van de Mijnwet in 1810 is het omgevingsrecht een feit. Gaandeweg is het omgevingsrecht uitgegroeid tot een divers en complex geheel van meer dan veertig wetten. De roep om vereenvoudiging van het omgevingsrecht werd door de jaren heen steeds sterker en kreeg in november 2009 politieke druk via de motie-Pieper. Daarna is in 2013 door het kabinet-Rutte II besloten om deze wetten te bundelen in de nieuwe Omgevingswet.

2009 Motie-Pieper (vraag om aanpassing en vereenvoudiging van bestaand omgevingsrecht)

2013 Voorstel Omgevingswet (Rutte II)

2019 Omgevingswet aangenomen door Tweede en Eerste kamer
In de periode tot 2021 kan een gemeente al oefenen met het opstellen van een omgevingsplan in de geest van de Omgevingswet.

2021 Inwerkingtreding Omgevingswet
Wanneer in 2021 de Omgevingswet in werking treedt, heeft een gemeente in formele zin al een omgevingsplan. Dat bestaat uit oude ruimtelijke plannen en verordeningen. De gemeente hoeft deze ruimtelijke plannen en verordeningen niet opnieuw vast te stellen. Maar de oude plannen en verordeningen zijn nog niet opgesteld volgens de regels van de nieuwe Omgevingswet.
De regels van de bruidsschat komen ook in het omgevingsplan. Dat zijn regels die nu nog op rijksniveau zijn opgenomen en in 2021 naar lokale overheden gaan.

2024 Gemeenten hebben hun omgevingsvisie klaar
Tot 2029 is er een overgangsfase waarin de gemeente nieuwe regels in het omgevingsplan moet opnemen ter vervanging van de oude ruimtelijke plannen en verordeningen. In het bestemmingsplan staan immers alleen ruimtelijke regels, maar in het omgevingsplan zullen veel meer regels, zoals over milieu en erfgoed, moeten staan. De regels van de bruidsschat kan de gemeente intrekken of wijzigen. Ook is er overgangsrecht voor bestaande ruimtelijke plannen en bepaalde verordeningen.

2029 Einde van de transitieperiode
Alle omgevingsvisies en omgevingsverordeningen moeten klaar zijn. Daarnaast vervalt het tijdelijke deel van het omgevingsplan. Dit betekent dat alles wat niet in het omgevingsplan is opgenomen per 1 januari 2029 van rechtswege vervalt.