De waterschappen krijgen met de Omgevingswet, die in 2021 in werking treedt, een andere set wetsinstrumenten. De waterschappen worden in het nieuwe omgevingsstelsel geacht een programma vast te stellen met daarin plannen en concrete doelen van het waterschap. De provincie en de gemeente moeten rekening houden met de taken en bevoegdheden van andere bestuursorganen. Hier hoort ook het waterschap bij. Daarnaast moeten gemeenten het waterbelang betrekken in hun omgevingsvisies en dus samenwerken met de betrokken waterschappen.
Waterschapsverordening
Het waterschap stelt op basis van zijn programma een waterschapsverordening vast. De waterschapsverordening bevat alle regels over de fysieke leefomgeving die in het takenpakket van het waterschap zit, binnen zijn beheergebied. Per waterschap is er één waterschapsverordening.
Projectbesluit
Het waterschap kan een projectbesluit nemen bij een overheidsproject dat het publieke belang dient of wanneer een privaat project ook een publiek belang dient en deze niet mogelijk zijn binnen de omgevingsverordening. Voor sommige projecten bepaalt de Omgevingswet dat er sprake is van een publiek belang en verplicht de Omgevingswet dat de overheid de projectprocedure toepast.
Bij een projectbesluit van een waterschap is goedkeuring van de provincie nodig. De provincie bepaalt of het waterbelang niet onevenredig inbreuk maakt op de andere aspecten van de fysieke leefomgeving.
Als Nederland procedureel blijft denken, bouwen we onze ruimte onaangenaam en inefficiënt vol. De Omgevingswet is niet het gedroomde antwoord. Dat zegt landschapsarchitect Adriaan Geuze tijdens een lezing over de toekomst van de Nederlandse ruimtelijke ordening. Hij houdt een dringend pleidooi voor systemisch denken: ‘Ons huidig denken is impotent en lost onze ruimtelijke opgaven, grootschalig en meerjarig, niet op.' >>
Een nieuwe lijst met functionaliteiten is een eerste stap in het maken van standaarden voor de Omgevingswet. De ‘Functionele set inwerkingtreding Omgevingswet’ kan het ontwikkelen van software en het geven van trainingen versnellen. ‘Het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) wordt hierdoor ook honderd keer makkelijker.’ >>
Vorig jaar werden er een kwart meer rechtszaken over bouwen en ruimtelijke ordening voorgelegd aan de Raad van State dan in 2020. In de aanloop naar de invoering van de Omgevingswet op 1 januari 2023 zal het aantal zaken alleen maar verder oplopen, verwacht de Raad. >>
De nieuwe invoeringsdatum van de Omgevingswet ligt voor aan de Eerste en Tweede Kamer. Het moment is gekozen in overleg met de VNG, het IPO en de Unie van Waterschappen. Zij stellen dat de wet met de nieuwe datum verantwoord kan worden ingevoerd. Volgens leveranciers van het Digitaal Stelsel Omgevingswet is 1 januari 2023 echter te snel, meldt Binnenlands Bestuur. >>