De Omgevingswet verplicht gemeenten een omgevingsplan op te stellen. Dit gemeentelijke omgevingsplan moet alle algemene regels bevatten die voor een gebied gelden. Waar het bestemmingsplan zich nu enkel ontfermt over de ‘ruimtelijk relevante’ regels, moet het omgevingsplan ook rekening houden met het uiterlijk van bouwwerken, het geluidsniveau, de maximale duur van een evenement of de begroeiing in het park. In dit nieuwe systeem hoeven regels niet langer als verboden geformuleerd te worden. De regels gelden nu als stimulansen.
Oude situatie (bestemmingsplan)
‘Een bouwwerk mag niet in strijd zijn met redelijke eisen van welstand.’
Nieuwe situatie (omgevingsplan)
‘De gemeente vraagt in deze straat om extra aandacht voor het uiterlijk van bouwwerken. In de oude situatie zijn welstandsregels verplicht, maar is er ruimte om het welstandsbeleid af te schaffen. In de nieuwe situatie is niets verplicht en kan de gemeente besluiten om regels over ruimtelijke kwaliteit in het omgevingsplan op te nemen. Ook kan de gemeente kiezen voor een generieke open norm. Zo'n norm houdt in dat het uiterlijk van een bouwwerk moet voldoen aan redelijke eisen van welstand. In de beleidsregels legt de gemeente criteria vast waarmee de beoordeling kan plaatsvinden of het uiterlijk van een bouwwerk in strijd is met redelijke eisen van welstand. Voor deze beoordeling kan de gemeente een onafhankelijke toetsingscommissie, zoals de welstandscommissie, inschakelen.
Als Nederland procedureel blijft denken, bouwen we onze ruimte onaangenaam en inefficiënt vol. De Omgevingswet is niet het gedroomde antwoord. Dat zegt landschapsarchitect Adriaan Geuze tijdens een lezing over de toekomst van de Nederlandse ruimtelijke ordening. Hij houdt een dringend pleidooi voor systemisch denken: ‘Ons huidig denken is impotent en lost onze ruimtelijke opgaven, grootschalig en meerjarig, niet op.' >>
Een nieuwe lijst met functionaliteiten is een eerste stap in het maken van standaarden voor de Omgevingswet. De ‘Functionele set inwerkingtreding Omgevingswet’ kan het ontwikkelen van software en het geven van trainingen versnellen. ‘Het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) wordt hierdoor ook honderd keer makkelijker.’ >>
Vorig jaar werden er een kwart meer rechtszaken over bouwen en ruimtelijke ordening voorgelegd aan de Raad van State dan in 2020. In de aanloop naar de invoering van de Omgevingswet op 1 januari 2023 zal het aantal zaken alleen maar verder oplopen, verwacht de Raad. >>
De nieuwe invoeringsdatum van de Omgevingswet ligt voor aan de Eerste en Tweede Kamer. Het moment is gekozen in overleg met de VNG, het IPO en de Unie van Waterschappen. Zij stellen dat de wet met de nieuwe datum verantwoord kan worden ingevoerd. Volgens leveranciers van het Digitaal Stelsel Omgevingswet is 1 januari 2023 echter te snel, meldt Binnenlands Bestuur. >>