De Omgevingswet is de grootste stelselherziening binnen het ruimtelijk domein. De Omgevingswet is één wet die 26 bestaande wetten integreert die betrekking hebben op de fysieke omgeving. De Omgevingswet vormt het nieuwe wettelijk kader voor onderwerpen als milieu, natuur, ruimtelijke ordening, lucht, bodem, waterbeheer, geluid en monumentenzorg. Met deze versimpelde wetgeving moet het makkelijker worden om ruimtelijke projecten te starten. De nieuwe wet moet ook meer ruimte bieden voor particulier initiatief en participatie. Dit wordt gedaan door algemene regels vast te leggen in plaats van gedetailleerde vergunningen. Daarnaast is het streven dat bij het beoordelen van initiatieven de houding ‘nee, tenzij’ verandert in ‘ja, mits’.
Daarnaast wordt de hoeveelheid Algemene Maatregelen van Bestuur teruggebracht van 117 naar 4 en worden de 120 ministeriële regelingen teruggebracht naar circa 10. De procedure voor het aanvragen van een omgevingsvergunning gaat voortaan via één loket. De procedure gaat bovendien van 26 naar 8 weken.
De vier doelstellingen van de Omgevingswet:
Als Nederland procedureel blijft denken, bouwen we onze ruimte onaangenaam en inefficiënt vol. De Omgevingswet is niet het gedroomde antwoord. Dat zegt landschapsarchitect Adriaan Geuze tijdens een lezing over de toekomst van de Nederlandse ruimtelijke ordening. Hij houdt een dringend pleidooi voor systemisch denken: ‘Ons huidig denken is impotent en lost onze ruimtelijke opgaven, grootschalig en meerjarig, niet op.' >>
Een nieuwe lijst met functionaliteiten is een eerste stap in het maken van standaarden voor de Omgevingswet. De ‘Functionele set inwerkingtreding Omgevingswet’ kan het ontwikkelen van software en het geven van trainingen versnellen. ‘Het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) wordt hierdoor ook honderd keer makkelijker.’ >>
Vorig jaar werden er een kwart meer rechtszaken over bouwen en ruimtelijke ordening voorgelegd aan de Raad van State dan in 2020. In de aanloop naar de invoering van de Omgevingswet op 1 januari 2023 zal het aantal zaken alleen maar verder oplopen, verwacht de Raad. >>
De nieuwe invoeringsdatum van de Omgevingswet ligt voor aan de Eerste en Tweede Kamer. Het moment is gekozen in overleg met de VNG, het IPO en de Unie van Waterschappen. Zij stellen dat de wet met de nieuwe datum verantwoord kan worden ingevoerd. Volgens leveranciers van het Digitaal Stelsel Omgevingswet is 1 januari 2023 echter te snel, meldt Binnenlands Bestuur. >>