In de bouw is veel aandacht voor circulaire economie. Zo wordt steeds meer modulair gebouwd en wordt nagedacht over duurzame materialen. Beton is echter nog erg lineair en nog altijd een veelgebruikt materiaal in onze huidige bebouwing. Beton zoals dat nu geproduceerd wordt, is niet bepaald duurzaam. Bij het maken van beton komt wereldwijd meer dan 5 miljard ton CO2 vrij, dat is 9 procent van de totale CO2-emissie op aarde. Het maken van beton is zelfs schadelijker dan de uitstoot van alle auto’s, bussen, schepen en vliegtuigen bij elkaar. Hoewel er een aantal innovaties in ontwikkeling is voor duurzame productie, lijkt het erop dat op de korte termijn de winst vooral te behalen is bij het gebruik en de verwerking van beton.
Afbraak
Betonresten worden tot op heden veel gebruikt in de fundatie van wegen en als lichte toevoeging in nieuw beton. Deze toepassingen vallen weliswaar onder recyclen, maar zijn niet duurzaam. De kringloop wordt niet gesloten en er blijven veel afvalstoffen. Bij de terugwinning wordt over het algemeen gebruikgemaakt van fracties, waarbij het beton in zoveel mogelijk materialen gesplitst wordt. De uitdaging is nu nog om ook de bindmiddelen zo hoogwaardig mogelijk terug te winnen. Op dit vlak zijn verschillende ontwikkelingen gaande. Zo worden nu technieken ontwikkeld waarbij CO2 kan worden gebruikt als bindmiddel. Deze staan echter nog in de kinderschoenen.
Sloop voorkomen
De meest optimale manier om gebruik te maken van beton is door niet te slopen. Beton is een materiaal met een technische levensduur van meer dan honderd jaar. Echter, gebouwen worden vaak voor deze tijd al gesloopt. Dit is erg energie-efficiënt. Door in de ontwerpfase nog bewuster na te denken over een tweede of derde functie, wordt verspilling voorkomen. Bij gebouwen zonder woonbestemming worden om sloop te vorkomen steeds vaker woningen ingericht. Deze gebouwen worden gestript, het betonskelet blijft staan en het gebouw krijgt een compleet nieuwe functie. Door in de ontwerpfase al rekening te houden met een dergelijke herbestemming zal in geval van een daadwerkelijke herbestemming de noodzaak om het gebouw te slopen minder zijn. Zo kan de betonconstructie worden hergebruikt.
De gemeente Zwolle zet met geld uit de Regio Deal vol in op het verduurzamen van de havens in de Port of Zwolle. Die gaan in de toekomst een cruciale rol spelen in de energietransitie en de transitie naar een circulaire economie, meent de regio. De eerste stap is het vrijspelen van ruimte. De havens en bedrijventerreinen van de Port of Zwolle zitten nu al nagenoeg vol, terwijl de transities nog zeker 106 hectare aan extra ruimte vragen. >>
The Natural Pavilion, de Nederlandse bijdrage aan de Floriade, krijgt een tweede leven. Het verplaatsbare gebouw blijft alsnog op het expo-terrein staan en wordt zo onderdeel van de Flevo Campus. Het modulaire, circulaire en biobased gebouw moet laten zien dat ‘Paris Proof’ bouwen nu al kan. >>
De gemeente 's-Hertogenbosch werkt samen met de ondernemers van het bedrijventerrein Rietvelden de Vutter aan de verduurzaming van hun bedrijventerrein. De aanwijzing als Grote Oogst-terrein door de provincie Noord-Brabant is een vliegwiel om oplossingen voor de energietransitie, klimaatadaptatie, stikstofreductie en circulariteit te verkennen. Met de ondernemersvereniging Rietvelden de Vutter (RIVU) als partner is een plan van aanpak uitgewerkt met vier concrete actielijnen. >>
De techniek is niet het knelpunt bij de transitie naar een duurzame gebouwde omgeving. Daarbij is het wel essentieel dat de biobased materialen niet later het project in gefietst worden, zegt duurzame bouw-expert Jan Willem van de Groep. Alleen als je ze vanaf het eerste moment als uitgangspunt neemt, zijn grondstoffen als hout, hennep en stro een economisch aantrekkelijk alternatief voor het traditionelere staal en beton. >>