Mensen laten zich niet leiden door berekeningen en systemen, maar door verhalen. Het ruimtelijke verhaal van de stad is lang en complex, maar de essentie ervan kan kort worden verteld. Het is een verhaal over succes, vlucht en wederopstanding. Wie een omgevingsvisie schrijft, moet dat verhaal kennen zodat de visie er logisch in past, betoogt planoloog Martin van der Maas. ‘Verhuizen van Amsterdam naar Almere moet niet langer voelen als nederlaag, maar als een daad van optimisme.' >>

De woningnood in Nederland is politieke chefsache: prijzen zijn te hoog, wachttijden te lang. Iedereen wil oplossingen, maar voor oplossingen heb je eerst oorzaken nodig. Sommige daarvan liggen voor de hand, andere wat minder. Planoloog Martin van der Maas zet enkele bespiegelingen op een rij die wat minder worden gehoord. >>

Planoloog Martin van der Maas ging een rondje fietsen, en kwam al ouderwets trappend tot een aantal ontdekkingen over e-bikes. Hij vraagt zich af: is de elektrische fiets echt een duurzame mobiliteitsoplossing? Of creëren we er vooral nieuwe problemen mee. >>

In heel Nederland wordt groeiende aantal verdichtingsplannen rondom binnensteden niet verkocht als ‘wonen vlakbij de binnenstad’. Nee, de binnenstad wordt ermee vergroot, analyseert planoloog Martin van der Maas. Hij presenteert vijf principes om de nieuwe stadsmilieus ook echt te laten voelen als een binnenstad. >>

‘You are not stuck in traffic, you ARE traffic.’ Deze leuke quote is voor filerijders die de file beschouwen als onheil dat hen overkomt, maar niet beseffen dat zijzelf dat onheil mede vormgeven. Steeds vaker kijk ik op dezelfde wijze naar het gentrificatiedebat. >>

Nog net in het pre-corona-tijdperk woonde ik een bijeenkomst bij van een Vrouwen Adviesraad, die de gemeente moet adviseren over een stedelijke omgeving vanuit het vrouwelijke perspectief. Want steden zijn eeuwenlang vooral gemaakt door mannen. De vrouwen maken deel uit van het Amsterdamse programma ‘Women make the city’. Tijdens de bijeenkomst dacht ik opeens: de adviezen zijn nuttig, maar de doelgroep niet. >>

Planoloog Martin van der Maas bezocht een openbare bijeenkomst in zijn thuisstad Alkmaar, over de toekomst als winkelstad. Daar stelde een externe adviseur een belangrijke ruimtelijke keuze aan de orde: clusteren of vloeien? Een keuze die in meer centrale steden speelt en die ik veel te weinig hoor. >>

In de straat waarin planoloog Martin van der Maas woont wordt vaak op de stoep geparkeerd. Het is een gewone buurt in een middelgrote Nederlandse stad, net buiten de gereguleerde parkeerzone. Maar in deze buurt uit de autoluwe jaren vijftig is minder parkeerruimte dan waar mensen in het huidige land van bijna negen miljoen auto’s recht op menen te hebben. Hoe mensen daarmee omgaan, staat symbool voor veel wereldproblemen, vindt van der Maas. >>

‘Ga er maar gerust van uit dat toerisme in binnensteden de komende jaren minimaal verdubbelt,’ hoorde planoloog Martin van der Maas laatst in een presentatie. Rondom de komende drukke feestdagen zullen we daar weer twijfelachtige voorproefjes van zien, schrijft hij.  'En dat terwijl toeristen in Amsterdam zo langzamerhand dezelfde reputatie hebben als hangjongeren. Rare bezigheid, dat toerisme. Maar: de oplossing is nabij.' >>

Omgevingsvisies die oplossingen bieden voor problemen doen Martin van der Maas denken aan de Duitse filosoof Peter Sloterdijk, die betoogde dat “de overheid een reparatiebedrijf is geworden”. Een goede overheid repareert echter niet alleen problemen, schrijft Van der Maas, maar komt ook met een aansprekend verhaal dat mensen geruststelt, samenbrengt, inspireert en activeert. Een visie die de stad controle over zichzelf geeft, in plaats van al haar energie kwijt te zijn aan het afwenden van ongelukken. De planoloog benoemt drie schijnbare tegenstellingen om in het achterhoofd te houden bij het nastreven van dit doel. >>