Rond de feestdagen maken we de balans op. Stadszaken besteedde in 2022 aandacht aan vele stedelijke ruimtelijke vraagstukken. Het was een bewogen jaar, middenin veel ruimtelijk relevante crisissen. Moeten we die zien als incidenten, of kan er een rode draad doorheen worden geregen? Columnist Martin van der Maas blikt (ver) terug, zoomt uit en kijkt vooruit. >>

Toen ik een goede collega meldde wat voor column ik ging schrijven over voetpaden, vond hij dat ‘klein bier’. Irrelevant, zeurderig. Ook al was hij het met me eens, toch moest ik me maar gaan bezighouden met grotere zaken. En dat is precies de reden dat de voetganger er zo bekaaid vanaf komt. Voetgangers verdienen de herwaardering die de fiets al ten deel is gevallen. Lopen is te belangrijk om te combineren met fietspaden, het verdient een prominentere eigen plek in de ruimtelijke ordening. >>

Het kan niemand ontgaan zijn: minister De Jonge wil dat gemeenten maximaal de helft van de vrijkomende huur- én koopwoningen voor eigen inwoners kunnen reserveren. Onder een bepaalde koopprijsgrens weliswaar, maar toch: een tijdje terug was zo’n voorstel ondenkbaar geweest. Het past in een trend die als ‘eigen volk eerst’ kan worden afgeserveerd, maar planoloog Martin van der Maas ziet er vooral een verschuiving in van globalisering naar regionalisering. >>

De zomervakanties staan voor de deur. Velen zullen weer grote steden afstruinen met stadsrailkaarten op hun scherm of in de hand. Planoloog Martin van der Maas deelt zijn fascinaties voor dit soort kaarten en komt met verbetervoorstellen, in de hoop dat je nooit meer hetzelfde naar zo’n kaart kijkt. >>

Onze steden van de toekomst zijn toe aan minder functiescheiding. Laat omgevingsplannen daarbij leren van het culturele evenement ‘Burning Man’, betoogt planoloog Martin van der Maas. >>

Er zijn van die dingen die in de ruimtelijke ordening vaak over het hoofd worden gezien. Hekken bijvoorbeeld. Ze perken overal onze ruimte in, maar krijgen weinig aandacht. Ten onrechte, stelt planoloog Martin van der Maas. In deze anti-ode aan de hekken zet hij ze eens flink in de schijnwerpers. >>

‘Inmiddels is duidelijk dat Hugo de Jonge ter bestrijding van de wooncrisis vooral inzet op bouwen, bouwen, bouwen. Met de gemeenteraadsverkiezingen in het vooruitzicht levert dat een stoelendans op over veel meer dan bouwen alleen.’ Veel politieke stellingnames proberen de dilemma’s een beetje te ontlopen, analyseert planoloog Martin van der Maas. Hij zet ze graag op scherp. >>

De Lelylijn van Lelystad naar Groningen is opgenomen in het regeerakkoord van Rutte-IV. Dat is mooi, maar de argumenten zijn dat vaak niet. Planoloog Martin van der Maas pleit ervoor dat we ‘normaal gaan doen’. Bouw een ouderwetse goede trein, zonder onnodige technologische poespas. >>

Gemeenten zijn vaak actief bezig met hun ‘aanloopstraten’. Planoloog Martin van der Maas loopt meanderend langs de dilemma’s in zijn eigen Alkmaar, uitmondend in passieve strategieën voor de toekomst. We moeten niet doorslaan in het compacter maken van winkelgebieden en kunnen minder rigide met onze bestemmingen zijn, betoogt hij. >>

Wie bovenstaande titel ziet als variatie op ‘Death and Life of Great American Cities’ van Jane Jacobs heeft de bedoeling van Martin van der Maas goed begrepen. Het standaardwerk over stadsplanning blijft relevant, nu zelfs voor de coronapandemie, betoogt de planoloog. Hierbij een poging tot beschouwing van onze omgang met de pandemie vanuit het gedachtengoed van Jacobs >>