Alles van Martin van der Maas

‘You are not stuck in traffic, you ARE traffic.’ Deze leuke quote is voor filerijders die de file beschouwen als onheil dat hen overkomt, maar niet beseffen dat zijzelf dat onheil mede vormgeven. Steeds vaker kijk ik op dezelfde wijze naar het gentrificatiedebat. >>

Nog net in het pre-corona-tijdperk woonde ik een bijeenkomst bij van een Vrouwen Adviesraad, die de gemeente moet adviseren over een stedelijke omgeving vanuit het vrouwelijke perspectief. Want steden zijn eeuwenlang vooral gemaakt door mannen. De vrouwen maken deel uit van het Amsterdamse programma ‘Women make the city’. Tijdens de bijeenkomst dacht ik opeens: de adviezen zijn nuttig, maar de doelgroep niet. >>

Planoloog Martin van der Maas bezocht een openbare bijeenkomst in zijn thuisstad Alkmaar, over de toekomst als winkelstad. Daar stelde een externe adviseur een belangrijke ruimtelijke keuze aan de orde: clusteren of vloeien? Een keuze die in meer centrale steden speelt en die ik veel te weinig hoor. >>

In de straat waarin planoloog Martin van der Maas woont wordt vaak op de stoep geparkeerd. Het is een gewone buurt in een middelgrote Nederlandse stad, net buiten de gereguleerde parkeerzone. Maar in deze buurt uit de autoluwe jaren vijftig is minder parkeerruimte dan waar mensen in het huidige land van bijna negen miljoen auto’s recht op menen te hebben. Hoe mensen daarmee omgaan, staat symbool voor veel wereldproblemen, vindt van der Maas. >>

‘Ga er maar gerust van uit dat toerisme in binnensteden de komende jaren minimaal verdubbelt,’ hoorde planoloog Martin van der Maas laatst in een presentatie. Rondom de komende drukke feestdagen zullen we daar weer twijfelachtige voorproefjes van zien, schrijft hij.  'En dat terwijl toeristen in Amsterdam zo langzamerhand dezelfde reputatie hebben als hangjongeren. Rare bezigheid, dat toerisme. Maar: de oplossing is nabij.' >>

Omgevingsvisies die oplossingen bieden voor problemen doen Martin van der Maas denken aan de Duitse filosoof Peter Sloterdijk, die betoogde dat “de overheid een reparatiebedrijf is geworden”. Een goede overheid repareert echter niet alleen problemen, schrijft Van der Maas, maar komt ook met een aansprekend verhaal dat mensen geruststelt, samenbrengt, inspireert en activeert. Een visie die de stad controle over zichzelf geeft, in plaats van al haar energie kwijt te zijn aan het afwenden van ongelukken. De planoloog benoemt drie schijnbare tegenstellingen om in het achterhoofd te houden bij het nastreven van dit doel. >>

Moet de grote druk op onze steden ons nopen tot spreiding van verstedelijking? Deze gedachte verleidt velen, maar planoloog Martin van der Maas is sceptisch. Mede als reactie op enkele recente spreidingspleidooien komt hij tot enkele ontnuchterende conclusies: spreidingsbeleid is op zijn best ineffectief en met onduidelijke opbrengsten, en op zijn slechtst beroerd voor onze leefbaarheid, economie en klimaat. >>

Klimaatverandering. Als stedenbouwer ontkom je er niet aan. Tegelijkertijd wordt er over het klimaatprobleem volop geoordeeld. Het vertrouwen in de klimaatwetenschap is broos. Planoloog Martin van der Maas zet 15 reacties die hij in het dagelijks leven tegenkomt op een rijtje, van de grootste cynicus tot de grootste idealist. >>

Planologie en stedebouw zitten vol tegenstrijdigheden. Planoloog Martin van der Maas zet er zeventien op een rij. Want hoogbouw is wat anders dan een hoge dichtheid, brede wegen zijn wat anders van bereikbaarheid en een stad zonder armoede is niet per sé een succes. >>

Jaren ‘30 woningen zijn populair. Zo populair dat ontwikkelaars alweer heel wat jaren nieuwe jaren ’30-woningen bouwen in allerlei uitbreidingswijken. Hierdoor werd ‘jaren ‘30’ langzaamaan synoniem voor een stijl, in plaats van voor een periode. Maar de originele jaren ’30-woningen zijn populair om meer redenen dan hun gezellige architectuur, schrijft Martin van der Maas. We moeten dus erkennen dat het kopiëren van architectuurstijlen niet het antwoord is op huidige uitdagingen in de woningbouw. >>