In de jaren tien van de 21e eeuw schatten we de bevolkingsgroei structureel te laag in. In de jaren twintig kan wel eens het tegenovergestelde gebeuren, stelt demograaf Jan Latten. ‘Wie realistisch wil zijn in langetermijnplannen voor woningbouw kan er niet omheen de demografische feiten voortdurend te evalueren.’ >>
Het lijkt erop dat de toekomst voor de stad nog maar pas begint. Als de uitbouw van immateriële welvaart aan de materiële wordt toegevoegd, wil niemand meer weg, schrijft demograaf Jan Latten. 'Hooguit een aantal zestigers die terug willen naar hun geboorteregio in Drenthe. Zoals ik de cijfers lees heeft urbanisatie als trend nog steeds de toekomst.' >>
Senioren trekken weg uit de stad, blijkt uit cijfers van het CBS. ‘Voor sommige zestigers zal de idee van rurale stilte in een moestuin met vergeten groenten aantrekkelijker zijn dan de urbane hectiek met een latte macchiato’, schrijft bijzonder hoogleraar sociale demografie Jan Latten. Dat is een welkom effect voor gebieden die erom bekend staan dat nogal wat jonge mensen met pit wegtrekken, maar vergrijzing is een groot risico. >>
Soms moeten we omdenken. Veel beleidsmakers en plannenmakers zijn afgelopen jaren terechtgekomen in een versterkte demografische groeimodus. Niet vreemd, zeker het jaar 2019 was qua bevolkingsgroei opvallend. Bovenop een - inmiddels matige - natuurlijke aanwas kwamen er bijna 110.000 inwoners bij vanuit het buitenland. Dat resulteerde in de afgelopen jaren in een bevolkingsaanwas waarop plannenmakers niet hadden gerekend. >>
Amsterdam blijft verrassen. Na jarenlange forse groei groeistuipen kromp het aantal inwoners deze zomer. Van begin maart tot eind juli daalde het aantal inwoners van ruim 874 duizend naar net geen 870 duizend. Als de trend voortzet kan een omslag plaatsvinden waar het gemeentebestuur een flinke kluif aan zal hebben, schrijft bijzonder hoogleraar sociale demografie Jan Latten. 'Zouden de welvaart brengende expats langer weg blijven dan ligt een nieuwe trend voor Amsterdam in het verschiet: de sociale huurwoningen en de armen blijven.' >>
Wie denkt dat de toekomstige bevolkingsontwikkeling voor prognosemakers vaststaat en het beleid rustig achterover kan leunen komt bedrogen uit. Volgens het nieuwste rapport van het NIDI en het CBS kan het aantal inwoners over dertig jaar namelijk uitkomen op 17 miljoen maar net zo goed op 22 miljoen. Vooral de mogelijkheid van 22 miljoen inwoners is opmerkelijk. Het zou een open zenuw moeten raken in het licht van de splijtzwammen in de samenleving die samenhangen met woningtekorten, verkeerscongestie, drukte in de steden, milieuproblematiek of integratie. >>
Onder druk van het coronavirus kromp de Nederlandse bevolking de afgelopen maanden. Dat kan wel eens flinke impact hebben op ons woningbouwbeleid, schrijft Jan Latten. Minder immigranten en minder gezinnen betekenen minder aanjagers van de woningvraag. 'Met vasthouden aan de voorspelde groeicijfers van bevolking en huishoudens zouden we de plank wel eens behoorlijk mis kunnen slaan. Misschien even terughoudend zijn met grootse woningbouwplannen?' >>
Het was te verwachten. Covid-19 laat de bevolkingsgroei niet ongemoeid. Hoewel het coronatijdperk in Nederland pas in maart 2020 een aanvang nam is het effect nu al merkbaar in de bevolkingsontwikkeling. Het groeitempo van de bevolking ligt in het eerste kwartaal van 2020 al een derde lager dan in dezelfde periode 2019. Een signaal van een acute demografische trendverandering. Intussen presenteerde minister Ollongren eind april een kamerbrief waarin ze uitgaat van onstuimige toekomstige demografische en economische ontwikkelingen die zich niets lijken aan te trekken van de aanstormende veranderingen. >>
Nederland kent steeds meer 'alleenwonenden'. Vooral deze groep blijkt eenzaam te zijn. Het advies om afstand te houden, kan hier harder aankomen dan menigeen denkt, zegt Jan Latten. >>
Het thema bevolkingsgroei is terug van weggeweest. De groei bleek gedurende 2019 een totaal onverwachte spurt te hebben ingezet. Er kwamen om en nabij 130 duizend inwoners bij. En vooral volwassenen. 114 duizend nieuwe inwoners waren namelijk het resultaat van verhuizingen tussen het buitenland en Nederland. Cijfers die vele malen hoger lagen dan waar veel professionals tot dan toe op rekenden. >>