De metaverse zoals Mark Zuckerberg hem schetst, heeft verregaande impact op de ruimtelijke ordening en gebiedsontwikkeling. Ergens zijn wordt een keuze. Dat dwingt ons tot nadenken, waarbij we niet alleen de risico’s maar vooral juist de kansen voor de stad zien. >>

Het aankomend kabinet focust eerst op de kansen en dan op de bedreigingen van digitalisering, analyseert Jan-Willem Wesselink. Dat is prettig, want kansen missen, is pas echt bedreigend. ‘Maar we zijn er natuurlijk nog lang niet. Want al die mooie voornemens moeten nu wel worden opgepakt door de verschillende departementen en het liefst onder supervisie van een eigen Minister voor Digitale Zaken.' >>

Smart schittert in afwezigheid in het laatste Rli-rapport, constateert Jan-Willem Wesselink. Terwijl slimme technologie juist het benodigde stevige fundament van de ruimtelijke ordening kan zijn. ‘Een ruimtelijke ordening waar verbondenheid voorop staat. Verbondenheid gaat over techniek, kabels, leidingen en 5G. Maar ook over het benutten daarvan. Of contact tussen mensen. En tussen mensen en informatie. Een ruimtelijke ordening waarin afstand en plaats een compleet nieuwe betekenis hebben.' >>

De Zwitsers zijn zeer autonoom, wat het land tot een ideale testomgeving voor democratie in de slimme stad maakt, analyseert Jan-Willem Wesselink. ‘Wat we ontwikkelen moet de democratie versterken en juist de autonomie staat daarbij onder druk. Dus simpel gezegd, als wat we ontwikkelen de goedkeuring van de Zwitsers kan doorstaan, dan moet het wel goed zijn. >>

‘De expertise van anderen moet je benutten en betrekken bij wat je doet.’ Voor de Amersfoortse wethouder Fatma Koşer Kaya is het logisch dat ze juist op het thema smart city samenwerkt met andere overheden, met bedrijven en met kennisinstellingen. ‘Het RIVM of de Universiteit Utrecht, die heb je gewoon graag als partner.’ >>

Met zijn Slimme Tuinman combineert wethouder Leon Geilen uit Sittard-Geleen smart met participatie. Inwoners die zo direct in contact staan met de gemeente dat er nauwelijks onbegrip meer is tussen die twee. Waarin de inwoners de kaders stellen, maar ook zich mede-eigenaar voelen van hun omgeving. ‘Maar als die kaders steeds meer door de samenleving direct worden opgesteld, wat is dan nog de rol van de raad? Dat zijn de echte uitdagingen waar we ons mee moeten bezighouden.’ >>

‘Ik ben een resultaatgerichte bestuurder, maar dat vind ik op het digitale transformatie soms best ingewikkeld.’ Patrick Gaynor, heemraad bij Waterschap Vallei en Veluwe, geeft direct toe dat hij niet alle antwoorden weet als het gaat over het smart maken van het digitaliseringsvraagstuk binnen het waterschap. Tegelijkertijd werkt het Waterschap er wel hard aan om een datagedreven netwerkorganisatie te worden. >>

Op alle belangrijke en nog veel meer onbelangrijke dingen in het leven voeren we politiek. Lokaal, provinciaal en nationaal. We kunnen links of rechts of in het midden of lokaal zijn op vanalles en nog wat. Op klimaatgebied, de winkelleegstand, armoedebestrijding, schooluitval. Dan is het best opvallend dat er heel weinig politiek wordt gevoerd als het gaat om digitalisering en technologisering. >>

Hoe leven we straks in de zogenoemde anderhalvemetermaatschappij? Kunnen we onze weg nog gaan, in de stad en op het werk? Jan-Willem Wesselink voorziet een grote rol voor de slimme stad, waarin met name de gemeente digitaal stuurt hoe we ons verplaatsen en elkaar op afstand houden. >>

Het was een fijne week voor de sentimentele ruimtelijke ordenaar die met weemoed terugdenkt aan de tijd dat kwaliteit nog heel gewoon was: we krijgen het Ministerie van Vrom terug. Maar dan mag er ook een Ministerie van Digitalisering en Technologisering komen, stelt Jan-Willem Wesselink. >>