Opinie: PBL-lessen over VINEX-uitleg slaan de plank mis

De kritiek van PBL op de programmering van VINEX-uitbreidingswijken is ongefundeerd, stellen Friso de Zeeuw en woningmarktonderzoeker Geurt Keers.

Gebiedsontwikkeling overleeft de grootste gekkigheid

Gebiedsontwikkeling behelst de synthese van meerdere sectorale belangen. Het wordt vervelend als één van die belangen een voorrangspositie claimt.

Het drama van goede bedoelingen: sturing, regelgeving en uitvoering

Na woord van het jaar werd 'ontslakken' na 2014 weer geassocieerd met een 'verwenarrangement voor vriendinnen'. Friso de Zeeuw pleit voor een revival.

‘Alles op een rijtje’ innoveert 's Neerlands favoriete straatje

Hoe combineer je vraag naar betaalbare woningen met de wens voor laagbouw rijtjeswoningen? Goede vraag, schrijft Friso de Zeeuw.

Investeren in ‘heel Nederland’ is een kostbaar project

De Jonge presenteert in Groningen nota met focus op "de regio". Friso de Zeeuw: omslag in beleid makkelijk in woorden, lastig in financiële daden.

De voor- en achterkant van flexwoningen

Volkshuisvesting ziet flexwoningen als tijdelijke fix voor permanent huisvestingsprobleem, zegt Friso de Zeeuw.

Sectorale beleidsorgie is geen ruimtelijke regie

‘Integraal fataal’. Deze verzuchting slaak je na lezing van het ‘Provinciaal startpakket fysieke leefomgeving’, schrijft Friso de Zeeuw.

Gemeenten zijn slimmer dan ACM en professoren denken

Het ACM-onderzoek naar de machtsconcentratie van ontwikkelaars en bouwers bij nieuwbouwprojecten heeft niet veel om het lijft, zegt Friso de Zeeuw.

Opinie: Woningbouw delft het onderspit in het nieuwe stikstofbeleid

Opinie: Feiten en fictie over bouwgrond

Voor zijn programma Pak de Macht dook Tim Hofman in de grondmarkt. Hij stelt dat projectontwikkelaars hun bouwgrond met opzet jarenlang braak laten liggen. Nepnieuws, vindt Friso de Zeeuw.

Opinie: Gooi de aanpak van piekbelasters over een andere boeg. Het kan nog

In de stikstof-aanbevelingen van Johan Remkes én in de reactie daarop van minister Christianne van der Wal springt de eerste lijn in het oog: ‘Nederland van het slot halen en ruimte maken’. Dat klinkt hoopvol, zeker ook voor woningbouw, infrastructuur en andere investeringen in stikstofgevoelige gebieden. De voorgestelde aanpak biedt daarvoor echter geen perspectief. Het moet en kan anders; ik doe een voorzet.

Opinie: Het fiasco van Oosterwold

Langzaam maar zeker tekent de totale ramp van plan Oosterwold zich af. Nu kun je zeggen: het was toch een interessant experiment en dat kan per definitie mislukken. Onjuist, schrijft Friso de Zeeuw, want het was voor honderd procent voorspelbaar dat Oosterwold op een fiasco zou uitdraaien.

Opinie: ‘Water en bodem leidend’ is prima, maar kijk uit voor overregulering

Opinie: De auto verliest én wint terrein

In stadscentra en hoogstedelijke gebieden wordt de auto steeds verder teruggedrongen. Dat is een internationale tendens. Lopen, fietsen en openbaar vervoer krijgen voorrang. Het vergoot de kwaliteit van de stedelijke openbare ruimte. In het landelijk gebied daartegen neemt de afhankelijkheid van de auto verder toe. Voor steeds meer mensen is autobezit een ‘bittere noodzaak’.

Opinie: Het Noorden kan nu scoren of verprutsen

De Lelylijn is mogelijk een succesvolle opleving van robuuste noordelijke samenwerking, aldus Friso de Zeeuw. Om het beoogde resultaat veilig te stellen, geeft hij het Noorden vijf adviezen mee.

Opinie: Hugo de Jonge gaat processen niet verkorten

We gaan ervoor zorgen dat het proces om woningen te realiseren efficiënter is en ingekort wordt. En dat belemmeringen om woningen te realiseren worden gemitigeerd, met oog voor kwaliteit en toekomstbestendigheid van de woning en leefomgeving. Deze dappere toezegging gaat minister Hugo de Jonge niet waarmaken, schrijft Friso de Zeeuw.

Opinie: Grondstrategie stikstofplan is een foutenfestival

Het stikstokstofplan van minister Christiane van der Wal heeft sterke kanten. De brede, integrale en gebiedsgerichte benadering spreekt aan. Met onder meer stikstofreductie, natuurherstel, bodem- en waterkwaliteit en perspectief voor de agrarische sector als oogmerk. Maar er zijn ook nog te veel zwakke elementen, schrijft Friso de Zeeuw. Er is nog veel onduidelijk, vooral over het ‘hoe dan’, en de plannen wijzen op een gebrek aan kennis en kunde bij het ministerie van LNV.

Opinie: Met grondbeleid stagnatie voorkomen

Een marktpartij heeft de grond en de gemeente heeft planologisch groen licht gegeven voor het woningbouwplan. Toch schiet het niet op. Staat het gemeentebestuur dan met lege handen? Dit horen we vaak: ‘We doen hier aan faciliterend grondbeleid en dan zijn we totaal afhankelijk van de marktpartijen’. Deze uitspraak duidt op slechte voorbereiding, luiheid en/of onkunde.

Opinie: grondonderzoek ACM is onzinnig

Opinie: Een mislukt ministerschap

In de grote zaal van chique Sociëteit De Witte aan het Plein in Den Haag verzamelde zich op 7 maart 2018 het woningbouwwereldje. Meer dan honderd wethouders, directeuren van bouw- en ontwikkelingsbedrijven, bestuurders van grote woningcorporaties en adviseurs gaven gevolg aan de uitnodiging van de WoningBouwersNL (toen nog NVB geheten). Naast het onvermijdelijke netwerken, kwamen ze vooral om naar de nieuwe minister Kajsa Ollongren te luisteren.

Opinie: Filevorming voor het Mobiliteitsfonds

Als je infra-project maar in het MIRT komt. Als dat lukt, maakt zich een onbeschrijfelijke gelukzaligheid zich van gemeente- en provinciebestuurders en hun ambtenaren meester. Deze euforie steunt op de gedachte dat vroeg of laat bekostiging van hun project volgt vanuit het Mobiliteitsfonds (voorheen Infrafonds). Maar steeds minder in het MIRT genoteerde projecten halen de ‘realisatiefase’ en blijven hangen in de ‘verkenningsfase’.

Regeerakkoord breekt met beleid Ollongren

In het nieuwe coalitieakkoord komt nieuw verstedelijkingsbeleid naar voren, dat breekt met het beleid van minister Kajsa Ollongren. Maar daarvoor moet je wel voorbij de mooie woorden in het akkoord zelf en zit de echte informatie in de budgettaire bijlage, volgens emeritus-hoogleraar gebiedsontwikkeling Friso de Zeeuw. Het akkoord biedt kansen voor gemeenten en regio's die tot nu toe buiten het favorietenlijstje van Ollongren vielen.

Hoed u voor de ‘aanbestedingstaliban’

De uitspraak van de Hoge Raad dat 1op1 gemeentelijke grondverkoop niet zo maar is toegestaan, leidde tot een stroom aan verontrustende berichtgeving.

De Raad voor de leefomgeving maakt het zich te gemakkelijk

Het recente Rli-advies ‘Geef richting, maak ruimte!’ laat kansen liggen, betoogt Friso de Zeeuw. ‘Met dit rapport schenkt de Rli het glas half vol.;

Opinie: Terwijl professionalisering van de woningbouw nodig is, rukken de amateurs op

We zien een groeiend leger zijinstromers, doorgaans vermogende particulieren die zich op het ‘vastgoed’ storten, omdat daar wat valt te verdienen. In de complexere projectontwikkeling, laat staan gebiedsontwikkeling, valt deze categorie door de mand, schrijft Friso de Zeeuw. ‘Deze lastige stoorzenders in de woningbouwplanning bezorgen gemeenten handenvol werk.’

Opinie: Corona heeft de woonvoorkeuren echt veranderd

De vraag blijft van belang of corona invloed heeft op de woonvoorkeur van de mensen. In september 2020 betoogde Friso de Zeeuw dat daar pas nu – een jaar later – een antwoord op valt te geven. Althans, een voorlopig antwoord. Hij geeft een update.

We zijn te lief voor elkaar

Als je een paar decennia betrokken bent bij het opsporen van vertragingen bij woningbouw en adviezen geeft om impasses te doorbreken, is het niet moeilijk om de cruciale factoren te benoemen. Het is tijd om het beestje bij zijn naam te noemen, schrijft Friso de Zeeuw.

Nieuwe stikstofwetgeving vergemakkelijkt bouw

Op 1 juli trad de Wet stikstofreductie en natuurverbetering (Wsn) in werking, samen met het Besluit stikstofreductie en natuurverbetering (Bsn). Voor de bouw en ontwikkeling behelst de wet een grote verandering: voor de tijdelijke gevolgen van door de bouw veroorzaakte stikstofdepositie is geen natuurvergunning meer nodig. De vrijstelling geldt alleen voor stikstofemissies tijdens de bouwfase (inclusief sloop- en aanlegactiviteiten). Omvang en duur van de bouwactiviteiten zijn irrelevant: de vrijstelling geldt.

Zeven redenen waarom woningbouwplan kabinet beter, goedkoper en sneller moet

De plannen voor de veertien grootschalige woningbouwlocaties en bijbehorende Rijksinvestering van twintig miljard kunnen beter, schrijft Friso de Zeeuw. ‘In het pakket ontbreekt samenhang, de markt is niet betrokken bij de selectie en de businesscases, het realiteitsgehalte van sommige plannen is twijfelachtig, het pakket is te duur zijn duur, de plannen sluiten onvoldoende aan op de woningvraag en een aantal voor de hand liggende locaties ontbreekt. De Tweede Kamer zou naar samenhang, realiteitsgehalte en alternatieven moeten vragen.'

Laatste kans voor de Omgevingswet

In beschouwingen over de Omgevingswet gaat het veel over het DSO, minder over bestuurs-juridische aspecten. Terwijl ook juist die aspecten belangrijk zijn voor goede gebiedsontwikkeling, schrijft Friso de Zeeuw. Ook op dit vlak schort het, analyseert hij.