Het is een vraag die nog zelden wordt gesteld in de beleidsnota’s van overheden. Natuurlijk blijven we fietsen is de aanname. Veelal wordt een rooskleurig beeld geschetst voor de fietsende medemens en wordt de auto naar de zijlijn verplaatst. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu beschrijft dit in hun hun toekomstverkenning naar de veranderende mobiliteit als volgt: Mobiliteit is een groot goed, maar de plaats die de auto daarin inneemt, is minder prominent dan nu: onze auto wordt gedeeld, staat verder weg geparkeerd en haalt ons op afroep af. De auto rijdt zelf, heeft daarvoor minder ruimte nodig en is veel veiliger. (…) De slogan wordt: als het moet met de auto, maar als het kan met de fiets.

De slogan wordt: als het moet met de auto, maar als het kan met de fiets.

De auto van de toekomst hoeft niet meer in het straatbeeld aanwezig te zijn, maar kan op afroep uit de buurt worden opgeroepen. De auto is niet meer van iemand, maar van iedereen. Dit zorgt ervoor dat er minder asfalt nodig is voor een goede doorstroming en dat er minder congestie voor zal komen in steden. De vraag naar ruimte voor de auto neemt zonder twijfel af.

Dit levert vooral kansen op voor de fietser. Er is meer ruimte, we delen auto’s en de boodschappen laten we bezorgen. Ik geloof daar zeker wel in. De zelfrijdende auto gaat een grote impact hebben op ons leven, maar het kan ons ook inactiever maken.

Nergens wordt die andere kant belicht. Waarom zou je over 20 jaar eigenlijk nog fietsen? De zelfrijdende auto kan je op elk moment via de beste weg naar huis brengen: droog, fijne temperatuur, in gezelschap of lekker helemaal alleen met een VR-bril op je hoofd. Meer en meer mensen verkiezen de fiets in Nederland en ook het buitenland stapt men over op de tweewieler. Kop in de wind, regenpak aan en gaan. Fietsen is sympathiek, duurzaam en knuffelbaar, maar daar denken niet alle landen zo over.

In Egypte denken mensen dat je geen geld hebt als je de fiets pakt, in de Verenigde Staten zijn 'coal rollers' actief die een fietser helemaal zwart te blakeren omdat ie fietst en in Thailand fietsen mensen ook alleen maar omdat ze niet voldoende geld hebben voor een tuk-tuk. Ik zie die landen dan ook niet kiezen voor de fiets als de zelfrijdende auto zijn intrede doet.

Uiteindelijk draait het om de intrinsieke motivatie om te fietsen.

Uiteindelijk draait het om de intrinsieke motivatie om te fietsen. Ik fiets omdat ik autorijden in de binnenstad ervaar als stressvol, omdat ik het gevoel heb ik dat gezond bezig ben, omdat fietsen sneller is dan de bus, omdat fietsen nagenoeg gratis is en omdat ik dingen wil zien. Fietsen is een beleving, maar dan vooral op zonnige zondagen in de natuur. Die belevingsfunctie zal zeker aanwezig blijven. Genieten van de natuur of een stad in het zonnetje, doe je het beste op een fiets. Toch zal de zelfrijdende auto een behoorlijke concurrent worden van alle vormen van mobiliteit en ook de fiets.

  • Files zullen door optimaal ruimte- en rijgebruik minder snel voorkomen en dus zal de zelfrijdende auto zich sneller door de stad bewegen.
  • Zelfrijdend vervoer wordt een moment waarop je kunt werken, lezen, gamen en met je VR-bril dingen kunt beleven. De tijd die je verspeelt tijdens het dagelijkse woon-werkverkeer kun je dus ineens veel beter besteden.
  • De zelfrijdende auto is stoer.

En toch blijft de fiets ook voordelen hebben:

  • De fiets wordt steeds duurder, maar fietsen blijft nagenoeg gratis. Het is nog maar de vraag of de zelfrijdende auto een middel voor de massa wordt.
  • Fietsen blijft de gezondere optie (tenzij je je dagelijkse work-out kunt doen in de zelfrijdende auto)

De keuze voor dagelijks woon-werkverkeer zal dus waarschijnlijk een keuze zijn voor de portemonnee, status, fysieke gesteldheid en efficiëntie. Wie zijn kostbare tijd wil gebruiken om andere dingen te doen dan fietsen, kiest voor de zelfrijdende auto. Er zullen dus ongetwijfeld nog genoeg mensen fietsen in 2035, maar de aanname dat de fiets alleen maar terrein zal winnen, lijkt voorbarig en onterecht.

Dit is een blog in opdracht van fietsexpert Falco. Falco is al ruim 65 jaar een vertrouwde naam als het gaat om de inrichting van de (openbare) buitenruimte. Falco is o.a. sterk gespecialiseerd in het produceren van fietsenrekken, andere vormen van fietsparkeren, fietsoverkappingen e.a. overkappingen in allerlei soorten en maten en in producten om het fietsen te stimuleren.