Nu de crisis voorbij is, is het tijd voor het ontwikkelen van een innovatieve strategie om de uitdagingen voor de binnenstad het hoofd te bieden. Individuele ondernemers kunnen dat niet alleen, stellen Pen en Ter Beek in het Eindhovens Dagblad (ED). ‘Steden moeten zich meer gaan profileren door zich duidelijk te onderscheiden van andere steden en een eigen karakter te ontwikkelen. Vaak bestaat er de noodzaak om het winkelgebied in de stad te laten inkrimpen en dat detailhandel plaatsmaakt voor andere functies. Het versterken en professionaliseren van de organisatie van de binnenstad vereist een publiek-private samenwerking.’
Wél ondernemersoplossingen, verouderde oplossingen
De uiteindelijke concurrentiestrijd tussen ondernemers zou volgens de onderzoekers op den duur verminderen door het bij elkaar brengen van ondernemers in bijvoorbeeld een ondernemersfonds. Op deze manier kunnen middelen bij elkaar worden gebracht voor gezamenlijke investeringen.
Uit een quickscan van Fontys Hogescholen blijkt dat de meeste steden in Noord-Brabant al ondernemersfondsen hebben. Vaak worden vanuit dit fonds echter dezelfde en traditionele beslissingen gemaakt bij de besteding. Ongeveer een derde van het budget wordt besteed aan feest- en sfeerverlichting. Nog een derde gaat naar een binnenstadmanager. De rest van het geld wordt besteed aan onder andere promotie en citymarketing. ‘Zo’n bestedingspatroon maakt het niet aannemelijk dat binnensteden zich effectief kunnen profileren. Door het slimmer investeren van de beschikbare middelen ontstaat er meer diversiteit en sterkere profilering.’
Binnenstadmanager, een riskant vak
Op dit moment wordt de organisatie grotendeels overgelaten aan de binnenstadmanager. Door het breder aan te pakken wordt de stad ondernemender gemaakt. De binnenstadmanager kan moeilijk alleen zo’n veelzijdige functie vervullen: het contact met de ondernemers en de gemeente onderhouden, visies ontwikkelen en daar draagvlak voor creëren, het regisseren van betrokken partijen, het runnen van organisaties en deskundig zijn op voor de binnenstad belangrijke functies. Met zulke eisen is binnenstadmanager volgens de onderzoekers een riskant vak.
Van winkels naar een integrale benadering
Focus, massa en profiel zijn essentiële elementen. Voor het levendiger maken van de binnenstad zijn ruimtelijke herstructureringen, betere investeringen, meer beleving en effectievere promotie nodig. Daarin moeten volgens de onderzoekers keuzes gemaakt worden. Tilburg wil de beleving verbeteren door onder andere een aantal must-see events te ontwikkelen en zo bezoekers naar de regio te trekken. In Eindhoven staat ‘licht’ centraal: om panden te accentueren, maar ook om straten en gebieden in het centrum aantrekkelijker en veiliger te maken. Waalwijk stelt minder, maar realistischere doelen die meetbaar te formuleren zijn, aldus de onderzoekers.
Voor het levender maken van de binnenstad moet de eenzijdige focus op detailhandel vervangen worden door een integrale benadering. Daarbij is het cruciaal om de woonfunctie te versterken, zodat de binnenstad daadwerkelijk bruisender wordt. De ruimtelijke uitdagingen die ontstaan door de krimp van de detailhandel moeten worden opgevangen door ondernemers, die binnen ruime kaders tot creatieve en innovatieve oplossingen kunnen komen.
Uniek profiel
Het is van belang dat binnensteden zich gaan profileren. Dat profiel moet ontwikkeld en gecultiveerd worden. Wat is daarvoor nodig? Een sterke binnenstadorganisatie met voldoende budget en een uitdagend activiteitenplan.