Dit is het Dorp van de toekomst

Door intensief agrarisch landgebruik en een prioritering van autovervoer is het landschap in dit gebied grotendeels ontoegankelijk geworden voor de plattelandsbevolking. De bestaande huizen zijn veelal gedateerd en ze voldoen niet aan de woonwensen van jonge gezinnen. Veel stadsbewoners twijfelen er dan ook over om de grote stap te nemen en naar dit gebied te verhuizen. De afstand naar de arbeidsmarkt, het gebrek aan voldoende openbaar vervoer en het gebrek aan alternatieve woonvormen is daar debet aan. Maar nu het concept ‘werk’ aan verandering onderhevig is en lokale werkgelegenheid en transportverbindingen in de toekomst een steeds minder grote rol spelen, zijn er weer kansen voor de stedelijk-rurale beweging.

Het Dorp van de toekomst is zo een mogelijkheid. Het dorp is een voorstel voor een nieuwe samenlevingsvorm op het Deense platteland, die een sterke connectie heeft met omringende landschappen, een eigen identiteit bezit en gebaseerd is op gemeenschapsgevoel. Het Dorp van de toekomst is opgezet in clusters, die een groot aantal gemeenschappelijke ruimtes hebben. Er wordt veel ‘gedeeld’, waardoor het samenleven duurzamer wordt.

Het masterplan is ontwikkeld met ecologische, sociale en economische duurzaamheid als de drie belangrijkste pijlers in gedachten. Deze pijlers scheppen samen nieuwe mogelijkheden om een gezonder, zelfvoorzienend leven te leiden, in nauwe relatie met het landschap – en op reisafstand van Kopenhagen.

Darius Reznek, projectleider karres+brands, vertelt over de achterliggende gedachte: ‘Door de groeiende rol van de stad wordt het platteland uitgedaagd om zichzelf opnieuw te ontdekken en uit te vinden. Als het platteland deze concurrentiestrijd aan wil gaan moet het voordeel trekken uit zijn unieke kwaliteiten en plek bieden voor experimenten. Het Dorp van de toekomst is een plek waar natuur en zelfvoorziening samenkomen op een manier die relevant is voor hedendaagse jonge gezinnen.’

Versmelting landschap en bebouwing

In het masterplan voor de nieuwe dorpsgemeenschap versmelten landschap en bebouwing met elkaar. Om het gemeenschapsleven te versterken en een sterke relatie op te bouwen met de omringende landschappen, wordt de nederzetting ontwikkeld als woonclusters met een hoge dichtheid, die maar een beperkt oppervlak private buitenruimte bezitten. Het landschap en de riante ‘tussenruimtes’ zijn collectief; ze bevatten recreatieve functies en zijn in gebruik voor in het landschap geïntegreerde voedselproductie, zoals fruitboomgaarden, permacultuur en veehouderij.

‘We herstellen de impact die de intensieve landbouw heeft gehad op het landschap en herontdekken de ware kwaliteiten van het land’, vertelt Darius Reznek. ‘Dit zet de toon voor het masterplan en definieert een gemeenschap waar wonen en voedselproductie samenkomen met duurzaam gebruik van energie en water.’

Sociale diversiteit

Om een woonbuurt te ontwikkelen met een hoge mate van sociale diversiteit, zowel met betrekking tot inkomen als levensstijl, verschillen de clusters in vorm, materiaal, grootte en eigendomssituatie. Desalniettemin hebben alle woningen een privébuitenruimte en een directe connectie met de collectieve buitenruimte. De clusters worden ontwikkeld als 25 kleine dorpen, die elk hun eigen karakteristieken bezitten, geïnspireerd op de kwaliteiten van hun locatie. Net als oude Deense dorpen zijn ze geclusterd rondom een gemeenschappelijke ruimte, een vijver of een plein, waar het collectieve en publieke leven tot bloei kan komen.

Een ‘food hub’, centraal gesitueerd in het nieuwe Dorp van de toekomst, wordt de belangrijkste motor en ontmoetingsruimte voor zowel de lokale bevolking als bezoekers. De identiteit van de nieuwe woonwijk is cruciaal om nieuwe type bewoners aan te trekken. In samenspel met de transformatie van het landschap biedt de food hub ruimte voor sociale en voedsel-gerelateerde activiteiten, zoals markten en bijeenkomsten, die een sleutelrol spelen in het creëren van een sterke identiteit en een bewustzijn van het nieuwe gebied.

Beeld: karres+brands