Ik heb nog een litteken op mijn arm van een metaalsnipper die van een slijpmachine afsprong en mijn blote arm doorboorde, terwijl een NGO-medewerker mij in Dharavi (Mumbai) rondleidde. Dharavi is een extreem voorbeeld van waar verstedelijking toe kan leiden. In de 19e eeuw verstedelijkte Nederland eveneens in sneltreinvaart wat resulteerde in een ‘koninkrijk vol sloppen’. Althans, zo omschrijft historicus Auke van der Woud het in zijn gelijknamige boek. Thans maken wij een nieuwe periode van verstedelijking door, al is dit nogal regionaal gedifferentieerd en misschien wat overtrokken. Om – zoals de Ladder voor duurzame verstedelijking voorschrijft – de groei in de bestaande stedelijke gebied op te kunnen vangen, wordt er getornd aan strikte functiescheiding die synoniem stond aan de Nederlands planologie sinds de Woningwet (1901), en een gezonder Nederland heeft opgeleverd.
Dus gaan we wonen op bedrijventerreinen, werken in woonwijken. Als ruimtelijke uitgever en aanjager van vernieuwing in ons vakgebied, geven we het goede voorbeeld. Elba-Rec bivakkeert sinds 2012 in een kerk in het Amersfoortse Soesterkwartier. Dat is niet enkel een echte woonwijk, maar een volksbuurt pur sang. Daarmee begon ook de ellende. We hadden niet alleen te maken met bewoners die van nature een ander relatie ondehouden met de buurt dan wij (wonen versus werken), maar ook met bewoners die een heel ander taal spreken dan wij. Zo prikten hardvochtige Soesterkwartierders het eerste jaar van ons verblijf veelvuldig onze banden lek, of smeerden de voorruiten van onze wagens in met vaseline. Een bezorgd gesprek aan de deur van de vermoedelijke daders wekte weinig indruk.
Maar wie niet waagt wie niet wint. De komende jaren gaan we het experiment aan met flexibel plannen, functiemenging en wonen op bedrijventerreinen, niet omdat het moet, maar omdat we het willen. En om ongelukken te voorkomen, gaan we potentiële bronnen van onrust en ongezonde situaties op voorhand uitbannen, door in vroeg stadium met verschillende partijen en verantwoordelijke autoriteiten om tafel te gaan. Dat is tenminste de theorie.
ROm Werkseminar ‘Flexibel plannen en gezondheid: zó doe je dat!'
Hoe dit in de praktijk werkt, hoort u op ROm Werkseminar ‘Flexibel plannen en gezondheid: zó doe je dat!’ van onder andere Jeroen Olthof (wethouder Jeugd & Zorg, Zaanstad), Fred Woudenberg (GGD Amsterdam) en Bart Vlaanderen (programmamanager Haven-Stad, gemeemte Amsterdam) en Tim Artz (Antea Group) en ervaart u aan de hand van de praktijk van het Hembrugterrein waar wonen en werken hand in hand gaan, naast zware industrie. Meld u hier aan!