Wethouder Susanne Schilderman (Openbare Ruimte): ‘We hebben de ondergrond hard nodig voor alles wat we boven de grond doen. Maar het vreemde is dat we ondergronds veel minder regels en richtlijnen hebben dan boven de grond voor het gebruik van de ruimte. ‘ 

Die regels en richtlijnen zijn er dus nu, met de Beleidsnota Ondergrond. Regels voor het gebruik van de ondergrond door netbeheerders en aannemers bijvoorbeeld, om zo kabels en leidingen meer te bundelen. Hard nodig, aldus Rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving Wouter Veldhuis. 

In de beleidsnota zijn drie ambities uitgewerkt: 

  1. De ondergrond is integraal onderdeel van de ruimtelijke keuzes. 
  2. Bodemkwaliteiten beschermen en verbeteren. 
  3. Gebruik van de ondergrondse ruimte ordenen voor het gezamenlijk realiseren van de opgaven van de stad. 

Het 3D-model, dat nog in de ontwikkelfase zit, moet meer inzicht geven in wat er in de ondergrond ligt. Zo kan er bij toekomstige plannen rekening mee gehouden worden. 

‘Met deze beleidsnota pakken we de regie en zorgen we ervoor dat de kwaliteit van de ondergrond blijft behouden en er ruimte blijft voor belangrijke zaken als warmtenetten, bomen, hemelwaterafvoer en elektriciteitskabels’, zegt de wethouder. 

De beleidsnota, zo staat in een raadsbrief vanuit het college, sluit aan bij de opdracht uit de Omgevingswet om een veilige en gezonde fysieke leefomgeving en goede omgevingskwaliteit te realiseren, en deze doelmatig te beheren, te gebruiken en te ontwikkelen.  

‘Voorts, geeft de beleidsnota invulling aan het Rijksbeleid ten aanzien van regie op de ruimtelijke ordening en daarin water en bodem richtinggevend te maken.’ 

Voor de Beleidsnota is gesproken met ambtenaren van meerdere ruimtelijke beleidsthema’s; ook zijn de provincie, waterschappen en netbeheerders betrokken. 

Warmtenetten en wortelruimte 

Het is noodzakelijk om ruimte vrij te houden voor toekomstige transities en opgaven, voegt ze toe. Schilderman noemt bijvoorbeeld het uitfaseren van aardgas, waarvoor warmtenetten en systemen voor aardwarmte om ruimte vragen.  

Ook is er voldoende ruimte nodig voor waterbeheer, voor zowel het opvangen en vasthouden. Binnen de vergroeningsopgave vragen bomen en ander groter groen om wortelruimte. Zonder die wortelruimte kan groter groen zich niet goed ontwikkelen, wat de ecosysteemdiensten beperkt en de levensduur van bomen verkort. 

Van 3 februari tot en met 16 maart loopt nog een inspraakperiode voor de beleidsnota. Nog voor het zomerreces wordt de nota voorgelegd aan de gemeenteraad. 

De wethouder kijkt met een schuin oog naar de eventuele hervormingsbezuinigingen vanaf 2026. In de concept-Beleidsnota Ondergrond is in de begroting hier nog geen rekening mee gehouden.  

‘Eventuele bezuinigingen op het voorgestelde budget in de beleidsnota leiden mogelijk tot beperkingen in mogelijkheden om regie op de ondergrond te kunnen voeren en innovatieve oplossingen te kunnen toepassen. Ook dan is de nota op delen nog steeds uitvoerbaar.’