5 barrières waar circulaire bedrijvenparken tegenaan lopen 

Eerder schreven we al over drie internationale circulaire bedrijvenparken en behandelde we de 5 vereisten voor een circulair bedrijventerreinen. In dit artikel gaan we dieper in op de barrières die een rem zetten op de ontwikkeling van een circulair bedrijventerrein. Voor u aan de slag gaat, is het essentieel om vooraf een duidelijk plan te maken waarin wordt beschreven hoe deze barrières overwonnen kunnen worden.

1. Technische barrières

Technische barrières treden op wanneer uitwisselingen niet haalbaar of levensvatbaar zijn. Devens heeft te maken met verschillende soorten bedrijven. Als bedrijven zo van elkaar verschillen, is het lastig om elke reststroom een goede bestemming te geven. Dit laat zien dat een internationaal erkend succesvol terrein toch nog veel winst kan boeken. Kalundborg daarentegen heeft al hun technische barrières weten te overkomen, bedrijven die zich hier vestigden hebben aspecten in hun proces aangepast zodat ze beter in de symbiose passen.

2. Economische barrières

Op Rantasalmi ging in 2010 een van de grotere bedrijven failliet. Het risico bestaat dat als één onderdeel van het park wegvalt, het de andere bedrijven in zijn val meeneemt. Dit is een economisch risico dat van tevoren goed moet worden begrepen. Rantasalmi had gelukkig een goed plan achter de hand en kon het verlies redelijk opvangen.

3. Informationele barrières

Rantasalmi is een mooi voorbeeld van hoe de informationele voorbereiding de circulariteit van het park waarborgde. In 2010 werd anchor tenant Rantasalmi Oy failliet verklaard en overgenomen door een ander bedrijf. Resultaat was dat ze vertrokken uit het park. Dit bedrijf was echter de spil van het park, maar door de beschikbaarheid van de informatie konden de overige bedrijven een plan opstellen om toch op de oude voet door te gaan.

De overige bedrijven leverden een groot deel van hun productie aan Rantasalmi Oy, maar de reststromen tussen de andere bedrijven konden blijven bestaan. Hoewel er wel wat aan efficiëntie verloren ging, ging het park door in een wat vrijere vorm.

4. Organisatorische barrières

In geplande parken zie je weinig organisatorische barrières; bedrijven worden daar geselecteerd met het idee om ze aan elkaar te koppelen. Voor bestaande parken moet er vaak wel wat veranderen binnen de organisatie. In Devens doet bijvoorbeeld 14 procent van de bedrijven niet mee aan de samenwerkingen. Het is aannemelijk dat dit komt door organisatorische barrières en omdat de huidige uitwisselingen niet passen binnen de zakelijke organisatiestructuur.

5. Regelgevende barrières

Een koffiebedrijf in Dordrecht kon niet de juiste vergunningen krijgen omdat ze volgens de Kamer van Koophandel niet echt in een bepaalde categorie pasten. Ze wilden hun koffieschillen als bodemverbeteraar gaan gebruiken, maar mochten dit niet doen omdat de schillen als ‘afval’ werden bestempeld en daarom niet op het land mochten komen.

Hier zie je een directe relatie met het belang van publiek-private partnerships op het terrein. Devens heeft een aantal overheidsorganisaties op het terrein, terwijl Kalundborg een publieke nutsvoorziening op het park heeft (Dong Energy). Het blijkt dat regelgevende barrières met een betrokken overheidsorganisatie vaak beter te doorbreken zijn.

Conclusie

Het circulaire bedrijventerrein waarin alles voor de volle honderd procent circulair is, bestaat nog niet. Er is nog geen terrein dat circulaire gebouwen, circulaire productieprocessen en circulaire energie-uitwisseling combineert. De voorbeelden over de wereld tonen echter aan dat je als terrein ook niet direct voor de volle 100 procent circulair hoeft te worden.

Je kunt ook geleidelijk toewerken naar een circulair bedrijventerrein. Als startend bedrijventerrein heb je wel een voorsprong en kun je heel gericht bedrijven zoeken die binnen het ecosysteem passen, maar zelfs als je al een bestaand terrein hebt, zijn er verschillende stappen die je kunt zetten.

Dit artikel verscheen eerder in vakblad BT.