Simon Schotel deed er in opdracht van Cirkellab onderzoek naar en stelde voor zijn scriptie een aantal tips op voor toepassing op lokaal niveau. Voor BT maakte hij een overzicht van drie internationaal erkende circulaire bedrijventerreinen en benoemt hij de belangrijkste kansen en gevaren. In dit artikel bespreken we drie internationaal erkende circulaire bedrijventerreinen.
Kalundborg Symbiosis, Denemarken
Dit bedrijvenpark bestaat sinds de jaren 60 en is ontstaan door een toevallige ontmoeting tussen een aantal managers. Terwijl ze over hun industrieën praatten, kwamen mensen van olie- en gasbedrijf Statoil en van gipsproductiebedrijf Gyproc erachter dat het overtollige gas van Statoil kon worden gebruikt om de gipsplaten van Gyproc te drogen.
Een jaar later sloot ook een nabijgelegen energiecentrale zich aan bij de samenwerking, door gebruik te maken van de leidingen die tussen Statoil en Gyproc waren aangelegd. Daarna zijn meerdere bedrijven naar het park gekomen die allemaal op hun eigen manier bijdragen aan de symbiose. Meer dan 30 stromen van water, energie en andere bijproducten vinden hun weg tussen de acht bedrijven binnen Kalundborg.
Rantasalmi, Finland
Rantasalmi was het eerste geplande eco-industriepark in Finland. Het is gesitueerd rond de bosbouw in de Noordse landen en is sinds 2005 operationeel. De regionale raad van het plaatsje Rantasalmi nam het voortouw en besteedde de opdracht uit aan een engineeringbedrijf om het terrein te ontwikkelen. De belangrijkste aspecten van een circulair park waren al aanwezig: een grote houtafvalverbrander fungeert als anchor tenant en veel kleine bedrijven, zoals houtverwerkers, timmermannen en logistieke bedrijven, werken samen om afvalhout en zaagsel naar de verbrander te brengen.
Die verbrander wekt vervolgens weer de energie op voor de omliggende bedrijven. De lokale overheid heeft dit park goed gestuurd en heeft het milieubeheersysteem EcoStart opgezet. Dit was een gesubsidieerd servicemodel en werd gebruikt om onderzoek te doen naar de mogelijkheden om de efficiëntie van materialen en energie te verbeteren, zowel op bedrijventerrein- als bedrijvenniveau.
Devens, Verenigde Staten
Tot de jaren 90 was Devens een militaire basis. De Devens Enterprise Commission besloot van duurzaamheid een prioriteit te maken. Dit hield in dat er een balans moest komen tussen economische, sociale en ecologische behoeften, terwijl de natuurlijke hulpbronnen gehandhaafd en verbeterd moesten worden. Het park heeft verschillende gebouwen hergebruikt.
Zo is bijvoorbeeld een oude militaire loods veranderd naar the Great Exchange, een plaats in Devens waar bedrijven in het park hun overtollige inventaris, ongewenste materialen en ‘onbruikbare’ afval naartoe kunnen brengen. Andere bedrijven kunnen dat dan weer ophalen. Per jaar wordt hier tussen de 75 en 80 ton aan materialen hergebruikt.
Het belang van een coöperatie in een park als Devens komt uit de economische besparing die het kan opleveren. Het sleutelconcept is het netwerken en de communicatie tussen spelers die normaliter waarschijnlijk niet in contact komen. In theorie moet dit leiden tot een kruisbestuiving van ideeën en wekt het creativiteit op. In de praktijk leidt dit tot dalende kosten door, bijvoorbeeld, gedeelde faciliteiten, hergebruik van reststromen en lagere inkoopkosten. De manier waarop Devens de bestaande faciliteiten heeft weten te hergebruiken plus de focus op duurzaamheid en op de coöperatie maakt het een goed voorbeeld voor nieuwe parken.
Beeld: WiNG
