Maar terwijl immigranten ons land voller maken, maken wijzelf onze steden leger, met nóg meer ruimtedruk tot gevolg. De gemiddelde wijk in Nederland heeft nu een lagere bevolkingsdichtheid dan in de jaren vijftig. In één woning wonen nog maar 2,2 mensen.
Ook de bevolkingsdichtheid van auto’s is steeds lager geworden. Terwijl ze steeds groter worden, zitten in de gemiddelde auto nog maar 1,35 mensen. Dat wil zeggen: als hij rijdt. In de 95 procent tijd dat onze ruim negen miljoen auto’s stil staan, zijn ze leeg.
Leegheid op zich is het probleem niet, een leeg platteland is juist fijn. Maar een lege gebouwde omgeving is ongezellig en verspillend. Onze steden staan vol met eengezinswoningen zonder gezinnen en auto’s zonder bestuurders. Deze lege gekkigheid wordt aangejaagd door talloze onzichtbare mechanismen: verhuurregels, voordeurdelerskortingen, fiscaal beleid, parkeernormen, parkeersubsidies.
Je zou zeggen: onze Haagse ruimtelijke ordenaars hebben wat om op te kauwen. Het is de hoogste tijd voor andere mechanismen, mechanismen die ons aanjagen tot bétere benutting van stadsruimte. En wat zijn dan zoal die nieuwigheden uit Den Haag? De voornaamste woorden die de Hagenaars bij mij hebben achtergelaten, zijn….. straatje erbij!
Het is gewoonweg ontstellend, met lege woningen en lege auto’s denkt men blijkbaar dat het beleid ook wel leeg mag zijn. Wegkijken is onze moderne hobby geworden, sommigen van het immigratieprobleem, anderen van het leegheidsprobleem. Met ‘straatje erbij’ worden verdichtingskeuzes vermeden en kan toch worden gezegd dat we geen weilanden volbouwen. Want ja, het is maar een straatje erbij. Het zijn natuurlijk eigenlijk duizend straatjes erbij, maar door het in enkelvoud te zeggen valt dat niet zo op.
Tussen alle grote nieuwsitems trof een klein bericht mij meer dan ik van mezelf had verwacht. Onze woonminister had besloten dat ingebouwde vogelhuisjes bij nieuwbouwprojecten niet meer hoeven. Ze wil overbodige regels schrappen om bouwtempo te maken. Terwijl: die vogelhuisjes zijn zo’n kleine moeite, zelfs ontwikkelaars vinden die verplichting wel prima.
Vogels houden mij normaliter niet zo bezig, maar waarom zou je ze geen dak gunnen als het bijna niets kost en veel mensen er nog blij van worden ook? Zou het jaloezie zijn? Zo van: als wij een wooncrisis hebben, zullen de vogels verdorie óók een wooncrisis hebben. Als wij minder mogen vliegen, zullen de vogels óók minder vliegen. Het lijkt wel alsof biodiversiteit doelbewust voor onze kinderen kapot wordt gemaakt.
We vermijden keuzes, maar kiezen wel voor dakloosheid en afsterving van vogels in nieuwbouwwijken. Als je zo graag dieren dakloos wilt maken, waarom breek je dan geen megastallen af? Met de vrijkomende stilstofruimte kun je nog meer woningen bouwen ook.
Straatje erbij, nestje eraf: ik krijg het maar niet uit mijn hoofd. Is dit het voorlopige hoogtepunt van onze rijke ruimtelijke ordeningstraditie? Gelukkig werd de minister in de Tweede Kamer met een meerderheid van één stem overruled. Eén stem. Wie was het? Die krijgt van mij de pluim van dit jaar.
