In de uitnodiging staan NEPROM, IVBN, Bouwend Nederland, NVM, Vastgoedbelang, IPO, VNG, Unie van Waterschappen, Aedes, Vereniging Eigen Huis, WoningbouwersNL en de Woonbond. 

Die zouden in aanwezigheid van minister Keijzer en minister-president Dick Schoof afspraken ondertekenen om sneller, met minder regels en met resultaat voor de woningzoekenden te kunnen bouwen. 

Eerst het goede nieuws. Uit uitgelekte stukken in handen van NRC blijkt dat minister Keijzer met een nieuwe ‘doorbraak-aanpak’ de woningbouw van, om te beginnen, bijna 40.000 woningen versneld wil realiseren. 

Volgens NRC gaat het dan om grootschalige bouwlocaties in Groot Merwede-Rijnenburg in Utrecht, Haarlemmermeer West, en Bleizo-West in de gemeente Lansingerland.  

Ook wil de minister haast maken met de bouw van 288.000 ouderenwoningen en 25.000 studentenkamers. Dat kan als overheden, bouwers en corporaties nauw gaan samenwerken aan regionale ‘versnellingstafels’. De boeken moeten open, zoals de minister al een paar keer in de Tweede Kamer heeft gezegd.  

Ook lijkt de vurige wens van de provincie Gelderland om te komen tot één landelijke toets voor fabriekswoningen gehoor te vinden bij de minister. Ook dat zal naar verwachting leiden tot snellere bouw. 

Wet betaalbare huur

Vurige wensen zijn er wel meer. Zo heeft Vastgoedbelang, de vereniging van particuliere verhuurders, een lange lijst met aanbevelingen in een petitie bij de minister neergelegd. 

Zo is de Wet betaalbare huur een grote doorn in het oog van de particuliere beleggers en ook de belastingplannen maken verhuren niet aantrekkelijk, aldus de vereniging. 

Vastgoedbelang wil een aanpassing van het puntenstelsel, en op de langere termijn moet dit stelsel worden vervangen. Ook wordt gewerkt aan een rem op de prijsontwikkeling van koopwoningen. 

Als Kamerlid was Keijzer geen voorstander van de Wet betaalbare huur, maar de vraag is of ze die met een handtekening op de Woontop kan veranderen. 

Gemeenten: te weinig geld 

De huurmarkt zal ook niet direct haar grootste aandachtspunt zijn. Dat is de woningbouw. En daar is geld een groot probleem. Het FD citeerde eerder deze week uit stukken waaruit blijkt dat gemeenten niets zien in het meefinancieren van onrendabele toppen.  

Zonder deze geldstroom richting projectontwikkelaars, komen de plannen voor 100.000 woningen per jaar, waarvan twee derde betaalbaar, niet van de grond. 

De minister heeft onderzoek laten doen of projectontwikkelaars inderdaad moeten toeleggen op betaalbare woningbouwprogramma’s. Onderzoeksbureaus Rebel en Stadskwadraat hebben volgens het FD in opdracht van het ministerie achterhaald wat de tekorten zijn.  

Met geld van het Rijk en gemeenten zijn de plannen voor twee derde betaalbaar haalbaar. Alleen zeggen gemeenten dat ze daarvoor te weinig financiën hebben, helemaal als de geldstroom van het Rijk richting gemeenten in 2026 fors minder wordt. De vraag is dan of VNG vanmiddag wel een handtekening zal zetten. 

Pensioenfondsen weigeren harde afspraken 

De hoofdprijs zag minister Keijzer al eerder door haar vingers glippen. Ze hoopte op vele miljarden van de pensioenfondsen. Maar die zeggen dat hun primaire verantwoordelijkheid ligt bij het genereren van rendement. 

Dat wil niet zeggen dat ze geen geld steken in de woningmarkt. Dat doen ze wel, maar harde afspraken over investeringen, nee, daar passen ze op dit moment voor, zeiden de fondsen vorige week tegen het FD.  

Toch blijft de hand uitgestoken. ‘Het is zeer waardevol dat de Woontop plaatsvindt. Want het woningtekort is een grote, maatschappelijke opgave. Er zijn in de komende jaren forse investeringen nodig’, zegt voorzitter Ger Jaarsma van de Pensioenfederatie aan de vooravond van de Woontop.  

‘Het is daarom positief om te zien dat minister Keijzer het voornemen heeft om het investeringsklimaat te versterken. Dat maakt de weg vrij voor pensioenfondsen om te kunnen blijven beleggen in toekomstige woningbouwprojecten.’ 

De fondsen bepleiten een beter investeringsklimaat en doen daar ook voorstellen voor, blijkt uit een whitepaper van de pensioenfondsen. ‘Denk aan het realiseren van meer bouwgrond, het verkorten en vereenvoudigen van vergunningsprocessen en de garantie dat nieuwbouwprojecten toegang krijgen tot het energienet.’ 

Rekening bij huurders

De handtekening van de Woonbond gaat er ook niet komen. De huurdersorganisatie haakt af. Die vreest dat de rekening van het oplossen van de woningnood op het bordje van de huurder komt te liggen. 

‘Onderdeel van de afspraken op de Woontop zijn de nieuwe Nationale Prestatie Afspraken. Tot eind november onderhandelde de Woonbond hierover met de minister, Aedes en de VNG’, laat de bond aan de vooravond van de Woontop weten. 

Die onderhandelen stopten toen minister Mona Keijzer kenbaar maakte géén lagere huurverhoging te willen dan 4,5 procent in 2025. 'Dit is onacceptabel omdat het ver boven het inflatiecijfer ligt en huurders bovendien net de hoogste huurstijging in 30 jaar tijd achter de kiezen hebben.’ 

En Aedes? Die ziet een huurverhoging ook niet zitten, zei Martin van Rijn vorige week in Trouw. ‘Wij staan wat dat betreft naast de huurders. Wij willen geen forse huurstijging. Al hebben wij ook een belang dat we op langere termijn financieel gezond blijven.’ 

‘We moeten kunnen investeren en verduurzamen, maar betaalbaarheid van onze woningen is voor ons niet minder belangrijk geworden’, aldus Van Rijn, die begin volgend jaar afzwaait als voorzitter van Aedes.

‘We hebben nu prestatieafspraken gemaakt die tot het gaatje gaan, want als je dat niet doet, gebeurt er niets’, aldus Van Rijn in de krant. ‘Daarom praten we nu al met de minister over de financiële houdbaarheid op langere termijn. We zien dat we op een muur afrijden, en we moeten op tijd die muur afbreken.’ De uitkomsten van het overleg met Aedes zijn nog onbekend.

Welke wensen het kabinet inwilligt en wie daadwerkelijk een handtekening zet, weten we vanmiddag rond 16.30 uur.