Sadspsychologie is geen gebouw dat je ontwerpt of een weg die je aanlegt of een bankje dat je neerzet…en dat je dan aan je ouders kunt laten zien.
‘Pap, mam, dat heb ik ontworpen en daar ben ik voor betaald.’ ‘Hier jongen, jij hebt wel een snoepje verdiend.’
En toch heeft de psychologie van de stad met al die onderwerpen wel te maken. Zo schijnen we ons beter te voelen als we naar ronde en golvende gebouwen kijken omdat die een sterkere relatie hebben met de natuur. Een weg zonder licht geeft niet geheel verrassend een onveilig gevoel en een bankje op de verkeerde plek zorgt ervoor dat ouderen uitgeput strompelend het buurthuis binnenvallen en dus liever thuisblijven op de bank.
Gezondheid en de openbare ruimte
Het ontwerp van de stad beïnvloedt ons gedrag en dat werd nogmaals weer duidelijk tijdens de Roadshow Omgevingswet die ik onlangs organiseerde voor het programma Aan de slag met de Omgevingswet. De GGD Gelderland Zuid sprak daar over de gezonde stad en wat daarvoor nodig is.
‘Onzin’, reageerde een deelnemer. ‘Die lijst heb ik al zo vaak gehoord. Natuurlijk wil iedereen groen, mooie wandelpaden, schone lucht, ruimte en geen lawaai. Het zijn altijd dezelfde dingen die worden opgenoemd en die nemen we mee bij het ontwerpen van een wijk, maar die gaan we niet van de een op de andere dag oplossen. Daar is het geld niet voor.’
En daar had hij natuurlijk gelijk. Een jaren 60 flat naast een hoofdweg in de stad (zoals die van mij) gaat niet ineens uitblinken in luchtkwaliteit en de gemeente gaat ook echt geen wand neerzetten zodat ik de hoofdweg niet meer hoor, ‘maar met een paar gerichte aanpassingen kan jouw onderbuurvrouw wel weer boodschappen doen’, stelde de GGD Gelderland Zuid. Een bankje op de juiste plek kan de kwaliteit van het leven van je burgers al verbeteren.
Dat is de toevoeging die de GGD te bieden heeft aan gemeenten binnen de Omgevingswet. Gezondheid speelt straks een belangrijke rol binnen het nieuwe wetsstelsel en hopelijk – voor mensen met een studie Culturele Geografie – wordt de nadruk binnen gemeenteland straks vaker gelegd op het gevoel.
‘Het gaat in wezen om een stukkie gevoel,’ zou Boer Aad zeggen.
De psychologie van het bankje
Nu we het toch over de psychologie van de openbare ruimte hebben, kunnen we ook iets verder inzoomen om het te hebben over de psychologie van het bankje. Het is niet verwonderlijk dat bijna alle bankjes die Falco verkoopt ronde vormen hebben. Ten eerste stoot je je knie niet zo hard en ten tweede voel je je meer verbonden met de natuur. Ook die bruine kleur draagt daar aan bij en door de krachtige uitstraling van het metaal heb je überhaupt al geen zin meer om de bank te slopen.
Of wat te denken van de Parkbank Falcolinea Niveau als je geen slapende mensen voor je deur wilt. Andere trend in de ontwerpen van Falco is het begrip personal space. Weinig mensen gaan op een bankje bestemd voor drie personen lekker neerploffen tussen twee onbekenden, maar door tussen elk bankje een ruimte te laten van 10 centimeter (dat zou je dus beter een stoel kunnen noemen), verlaag je de drempel en verhoog je het gebruik.
We willen heel graag dat mensen elkaar ontmoeten in de openbare ruimte, maar langzaamaan komt het besef dat mensen daar niet altijd op zitten te wachten, dan is een stukje ruimte tussen de persoon naast je toch wel fijn als je je Instagram doorscrollt.
En wat levert dat dan uiteindelijk op? Gelukkigere inwoners. En met veel zweverige linkshandige creatieve doorberekenen…minder ziektekosten omdat ouderen vaker het huis uit komen en daardoor fitter zijn…en dus verdien je geld.
Jeroen Bruinenberg
Redacteur Elba-Rec
