In het afgelopen half jaar is er met opdrachtgevers in regio Stedendriehoek en het project Boeren voor Biobased Bouwen een deal geformuleerd om biobased bouwen in de regio te versnellen. 

Op 6 december hebben 11 opdrachtgevers, tijdens de ‘Klimaattop Vallei en Veluwe’, hun handtekening gezet onder de deal Biobased (Ver)Bouwen 30-30-30.  

Die ambitie houdt in dat 30 procent van de ‘verduurzamings- en nieuwbouwopgave in 2030 met 30 procent natuurlijke materialen is gebouwd. Deze gewassen worden lokaal gekweekt. 

Met de hele keten, waaronder agrariërs, verwerkers, bouwbedrijven, architecten, producenten en overheden wordt gewerkt aan duurzame bouwmaterialen die gemaakt worden van vezelgewassen in de regio. 

Het gaat onder andere om de gemeenten Apeldoorn, Deventer, Brummen, Heerde en Voorst. 

Zij dit samen met woningcorporaties Woonbedrijf Ieder1, Veluwoning en woonstichtingen Rentree, Triada en IJsseldal Wonen.  

Ook het Waterschap Vallei en Veluwe zit aan tafel. Zij hopen dat de transitie naar biobased de bodem- en waterkwaliteit verbetert.

Wethouder Henk van Zeijts, gemeente Voorst: ‘Als gemeente Voorst dragen wij graag ons steentje bij om de CO2 - voetafdruk te verminderen waar dat kan. Met ons eigen gemeentehuis laten wij al zien dat Biobased bouwen kan en werkt.’ 

De gemeente Voorst heeft in 2022 haar nieuwe gemeentehuis in het Gelderse Twello in gebruik genomen. Het gebouw heeft een volledig uit kalkhennep opgetrokken gevel. 

De gemeente Zutphen heeft de keuze gemaakt om nu nog niet aan te sluiten bij de deal Biobased (ver)bouwen. Onderdeel van de deal is dat iedere deelnemende gemeente een actieplan biobased (ver)bouwen moet opstellen. Op dit moment is er geen ruimte binnen de gemeente voor het opstellen van zo’n actieplan en de uitvoering daarvan. 

‘Het is al een enorme uitdaging om de woonplannen uit de lopende woondeal gerealiseerd te krijgen’, aldus een woordvoerder. ‘Daar ligt momenteel onze focus, om ervoor te zorgen dat meer mensen een geschikte en betaalbare woning kunnen vinden.’

Deal Biobased (Ver)Bouwen 

De regio Stedendriehoek werkt sinds 2023 al aan een ketensamenwerking van ‘plant tot pand’.  

Tot 2030 komen er volgens afspraken ruim 104.000 nieuwe woningen bij in de provincie Gelderland, waarvan 24.000 woningen in de regio Stedendriehoek. Voor de periode tot 2040 kan dit aantal oplopen tot 40.000 extra woningen. 

De inspanningen sluiten aan op het regionale programma Slimme Groene Verstedelijking.  

De betrokken gemeenten dragen financieel bij aan de versnelling van biobased (ver)bouwen via Building Balance, de uitvoeringsorganisatie van de Nationale Aanpak Biobased Bouwen (NABB). 

Verdienmodellen 

Al bij het groeien van de vezelgewassen wordt flink bespaard op CO2-uitstoot, ook in de productie en de opslag geldt een lager energieverbruik. 

Het telen van vezelgewassen biedt niet alleen milieuwinst, maar ook nieuwe verdienmodellen voor agrariërs. Boeren die hun veestapel moeten verkleinen, kunnen overstappen op de productie van vezelgewassen.  

Boeren kunnen inkomsten genereren door bij te dragen aan natuur- en milieudoelen, zoals waterberging, biodiversiteit of bodemherstel. Dit is mogelijk via subsidies, samenwerkingen met waterschappen, natuurorganisaties of via betalingen voor specifieke diensten (bijvoorbeeld waterbeheer in natte gebieden met lisdodde). 

Naast de verkoop van vezels kunnen boeren ook koolstofcertificaten verkopen. Boeren die gewassen telen die CO2 opnemen en opslaan in bodem en planten, ontvangen deze certificaten. Deze kunnen ze verkopen aan bedrijven die hun uitstoot willen compenseren.