‘Helaas zijn berichten over de achterblijvende woningproductie van de corporatiesector niet nieuw. Juist met de aangekondigde Woontop op de agenda is het belangrijk dat we oplossingsgericht naar het probleem kijken: waar kunnen knelpunten worden weggenomen’, zegt Thijs Konijnendijk, Head of Research & Data Intelligence bij Capital Value.

‘In dit onderzoek worden veelbelovende oplossingen aangedragen voor knelpunten aan de fysieke bouwkant en de procedurele kant van de bouw van sociale huurwoningen. Door onderzoeken zoals deze te ondersteunen willen we bijdragen aan het terugdringen van het tekort van betaalbare huurwoningen in Nederland.’

De vastgoedspecialist sprak met woningcorporaties, gemeenten en ontwikkelaars en stelt dat zonder maatregelen de ambities van onhaalbaar is. Daaraan liggen volgens de vastgoedspecialist meerdere oorzaken ten grondslag.

Zo noemen de woningcorporaties het tekort aan grond, het tekort aan mensen bij de gemeente als grootste knelpunten. Ook aan de samenwerking schort het vaak, aldus de corporaties die spraken met Capital Value. 

Gemeentelijke procedures

Gemiddelde doorlooptijd van 10 jaar door inefficiëntie, capaciteitsgebrek en omwonendenbezwaar

Tekort aan bouwgrond

Woningcorporaties kunnen geen grond tegen marktprijs kopen en zijn afhankelijk van gemeenten

Financiële beperkingen

Hoge bouwkosten, stijgende rentelasten en toenemende belastingdruk maken nieuwbouw lastig, terwijl verduurzaming van het bestaande woningbezit extra druk op de middelen legt.

Ontoereikende samenwerking

Tegenstrijdige belangen en onduidelijke afspraken zorgen voor stroef contact en vertraging tussen gemeenten en corporaties

Kim de Langen, junior researcher bij Capital Value stelt dat parallel plannen en conceptueel bouwen veelbelovende oplossingen kunnen zijn voor de knelpunten in de sociale woningbouw. Met parallel plannen kunnen verschillende procesfasen tegelijkertijd worden doorlopen. Daardoor kan de doorlooptijd van projecten teruggebracht worden van zes naar twee jaar. 

'Hierdoor wordt de samenwerking tussen betrokken partijen intensiever en efficiënter, met lagere voorbereidingskosten en doorlooptijden als gevolg', aldus de vastgoedspecialist in een persbericht.

Woningen uit de woningfabriek vormen een andere veelbelovende oplossing, stelt Capital Value. Conceptueel bouwen maakt het mogelijk om woningen binnen enkele dagen te realiseren tegen lagere kosten. 

‘Woningfabrieken nemen zwaar en risicovol werk over, wat de veiligheid en snelheid op de bouwplaats verhoogt. Met een productiecapaciteit van 4.000 woningen per jaar per fabriek en meerdere woningfabrieken in Nederland, kunnen zij gezamenlijk de sociale woningbouw een sterke impuls geven.’

Hoewel conceptueel bouwen en parallel plannen zijn geen oplossing voor het tekort aan betaalbare bouwgrond en investeringscapaciteit. Daarom zouden woningcorporaties, gemeenten en projectontwikkelaars nauwer met elkaar moeten samenwerken. 

'Doordat deze partijen vaak aan meerdere projecten tegelijk werken, schort het regelmatig aan goede afstemming, wat leidt tot onnodige vertragingen in de uitvoering van plannen. In sommige gevallen ontbreekt zelfs een duidelijke planning, waardoor de samenwerking extra wordt bemoeilijkt', schrijft De Langen in het rapport.

‘Het aanstellen van een wijkcoördinator die marktpartijen, corporaties en gemeenten vroegtijdig met elkaar verbindt, kan hierin een cruciale rol spelen.’