De bank baseert dat grotendeels op het feit dat de depositorente, die vanaf halverwege 2022 toenam, sinds afgelopen juni juist afnam. Dat is het werk van The European Central Bank (ECB), die verlagingen doorvoerde van in totaal 0,75 procentpunt (75 basispunten).
‘De eerdere daling zorgde er toen voor dat investeringen in gebouwen afnamen, nieuwbouwprojecten moeilijker van de grond kwamen en de vraag naar nieuwbouwwoningen bij particulieren daalde.’ In zowel 2023 en 2024 daalde de bouwproductie.
Door de wijziging van de ECB is de situatie en dus ook de voorspelling optimistischer. En nieuwe verlagingen liggen naar verwachting de komende maanden in het verschiet.
Door dit vooruitzicht daalt ook de tienjaars-kapitaalmarktrente. ABN Amro verwacht dat de tienjaarsrente daalt van 2,43 procent nu naar 2,00 procent in het eerste kwartaal van 2025.
De bank voorspelt dat de bouw voor 2024 uitkomt op een krimp van twee procent. De krimp blijft beperkt door een behoorlijke groei in diensten van ingenieursbureaus. Gedurende 2025 krabbelt de productie op, om over het hele jaar uit te komen op 0,5 procent groei van de productie.
‘In 2026 volgt een iets grotere groei, wanneer ook de productie in de bouwmaterialenindustrie, de installatiebranche en de woningbouw weer aantrekt.’
Waterkwaliteit belemmert nieuwbouw
Toch is de opgelopen rente in 2022 en 2023 niet de enige belemmering voor de bouwproductie. Voor specifiek nieuwbouw speelt het probleem dat er niet genoeg bouwlocaties worden gevonden waar snel gebouwd kan worden. ‘De grondmarkt is versnipperd, waardoor ontwikkelingen complex zijn en veel tijd vergen.’ Daarnaast is er nog het stikstofprobleem, opgelopen regeldruk en personeelstekorten.
De bank waarschuwt daarbij voor een nieuwe belemmering: ‘De toegang tot schoon drinkwater komt in steeds meer regio’s onder druk te staan.’
‘Door een afname van de waterkwaliteit en natuurlijke beschikbaarheid van drinkwaterbronnen in combinatie met een toenemende concurrentie om het gebruik van water is een aansluiting voor nieuwbouwwoningen niet altijd en overal een garantie meer.’
Ook zijn er nog weinig plekken over waar geen sprake is van netcongestie, aldus de bank. De enkele uitzonderingen, waar nieuwe woningen of andere gebouwen dus zonder wachtrij kunnen aansluiten op het stroomnet, zijn gebieden in Groningen, Drenthe, Noord-Brabant en Limburg.
Het toenemende woningtekort zal daarentegen een positieve druk blijven uitoefenen op de bouwsector, vult de bank aan. ‘Het woningtekort zorgt voor een dringende behoefte aan nieuwe woningen, veel bedrijven zijn op zoek naar nieuwe huisvesting, gebouwen moeten in groten getale verduurzaamd worden en de infrasector wacht een omvangrijke vervangings- en renovatie-opgave.’