Na twee keer Groningen draagt dit jaar Apeldoorn de titel van gezondste stad van Nederland. De tweede plek is voor Maastricht. Alle G5-steden scoren niet hoger dan de achttiende plek.
‘Er gaat nu dus toch iets boven Groningen’, reageert directeur landschapsarchitectuur John Boon van Arcadis. De daling voor Groningen heeft te maken met een relatief hoog aantal dodelijke verkeersongevallen of ongevallen met letsel tot gevolg.
Ook op het onderdeel Gezonde Gemeenschap, waar Apeldoorn juist extra punten pakt, presteert Groningen minder. Het aantal geregistreerde misdrijven nam er toe en minder Groningers voldoen aan de bewegingsrichtlijn.
In Apeldoorn ligt het aantal misdrijven juist laag en is de sociale cohesie hoog, vertelt directeur gezondheidszorg Eke Schins van Arcadis. ‘We zien landelijk een forse toename van angst- en stressgevoelens. Een effect van de coronapandemie. Apeldoorn laat deze stijging ook zien maar duidelijk minder dan in veel andere steden.
Het groene karakter van Apeldoorn lijkt doorslaggevend, zegt Schins. Om bovenaan de lijst van Arcadis te blijven staan, is het volgens haar zaak om die te bewaken gedurende de woningbouwopgave.
De komende periode wil Apeldoorn zo’n zevenduizend nieuwe woningen binnenstedelijk bouwen. ‘Om in de top mee te blijven draaien, is het dan wel zaak om verdichting én vergroening samen op te laten gaan. De gezonde stad vraagt blijvend om aandacht.’
Grootste steden ‘ook goed’
Onder aan de lijst vinden we de drie grootste steden van ons land. Hekkensluiter is deze keer Rotterdam. Den Haag en Amsterdam staan daar net boven. Rotterdam verliest vooral punten op gezonde mobiliteit. Den Haag heeft te maken met hoge ongeval cijfers.
‘Ik wil wederom benadrukken dat deze steden, in internationaal perspectief gezien, het nog steeds goed doen’, vertelt John Boon. Binnen Nederland ligt de lat volgens hem hoog. Andere Nederlandse steden doen het ‘simpelweg nog beter’.
Zo wordt er ook in Rotterdam meer gelopen en gefietst dan twee jaar geleden, maar minder dan steden die hoger op het lijstje staan.
| Ranglijst gezondste steden in Nederland | |||
|---|---|---|---|
| 1. | Apeldoorn | 14. | Enschede |
| 2. | Maastricht | 15. | Zoetermeer |
| 3. | Groningen | 16. | Terneuzen |
| 4. | Nijmegen | 17. | Breda |
| 5. | Arnhem | 18. | Utrecht |
| 6. | Amersfoort | 19. | Haarlemmermeer |
| 7. | Almere | 20. | Eindhoven |
| 8. | Emmen | 21. | Zaanstad |
| 9. | Leeuwarden | 22. | Tilburg |
| 10. | Zwolle | 23. | Amsterdam |
| 11. | Den Bosch | 24. | Den Haag |
| 12. | Leiden | 25. | Rotterdam |
| 13. | Haarlem | ||
‘Waar steden meer aandacht aan moeten geven, is vergroening naast verdichten. Dat kan door iets hoger te bouwen of door overtollige verharding om te vormen naar groen. Dit blijkt een van de meest effectieve middelen om stress te reduceren. Dit zie je in groene steden als Apeldoorn duidelijk terug.’
In het tweejaarlijkse onderzoek worden 25 Nederlandse steden met elkaar vergeleken. Dat zijn de grootste steden in elke provincie, aangevuld met de dertien grootste overige steden. Het tweejaarlijkse onderzoek analyseert de bijdrage van de fysieke inrichting aan de gezondheid van bewoners.
Naast de Gezonde Stad Index presenteert Arcadis dit jaar voor het eerst ook de Gezonde Wijk Index. Het bureau start met de analyse van de wijken in één gemeente. Omdat Groningen de afgelopen twee edities het gezondst scoorde aan deze stad de eer.
Het volgen van de CBS-wijkindeling leidt tot een indeling van Groningen in twintig wijken. Het gezondst zijn de bewoners van Haren West. Data over alle andere wijken zijn in het rapport terug te vinden.
