‘Iedereen kent inmiddels wel iemand die op zoek is naar een woning en er geen kan vinden. Achter al die cijfers schuilt een persoon met een naam’, begon de minister haar bijdrage aan de begrotingsbehandeling van haar ministerie.
Keijzer wil samen met de Tweede Kamer snel mogelijkheden vinden om de woningbouw te versnellen. ‘Laten we eerlijk zijn, er is al veel te lang gepraat. We hebben studies gezien, rapporten gelezen, analyses en plannen voorbij zien komen. Ik wil stoppen met praten, dralen en aarzelen’, zei ze. Ze herhaalde dat ze de regie zal nemen als het niet snel genoeg gaat.
Andere punten uit het debat
- Regeldruk:
Keijzer wil regels stuk voor stuk onder de loep nemen en kijken waar ze kunnen worden versoepeld. Ze vroeg zich af of woningbouwprojecten echt moeten worden tegengehouden door bijvoorbeeld vleermuizen, en waarom het op boerenerven niet eenvoudiger is om bij te bouwen voor de kinderen van de eigenaar.
- Europese richtlijnen:
Soms vormen Europese richtlijnen een belemmering, maar dat vraagt om anders te denken, stelde Keijzer. Ze verwees naar het voorbeeld van Havencity in Hamburg: ‘Daar heb je constant geluid van containers en kranen. Mensen wonen daar, maar ze hebben contracten getekend waarin ze dat accepteren', zei ze. 'Waarom kan dat niet hier?’
- Omgevingswet:
De minister wil sommige onderwerpen, zoals luchtkwaliteit, al dan niet tijdelijk uit de Omgevingswet halen. ‘Dat hebben we neergelegd bij de Omgevingswet, terwijl andere landen dat anders doen.' Daarmee gelden de normen nog steeds, stelde ze de Kamer gerust, maar er anders naar te kijken, is volgens misschien meer mogelijk.
- Beroepsmogelijkheden:
De wet die regelt wie als belanghebbende kan worden aangemerkt, wordt aangepast. Keijzer wil ook, net als haar voorganger Hugo de Jonge, de juridische mogelijkheden om in beroep te gaan beperken. Ze zegt te staan voor de rechtsbescherming, maar: ‘het kan wel een tandje minder.’
- Kostenverhaal:
Welke eisen maken woningen te duur? De sector zal met open boeken moeten aantonen waar de kosten te hoog liggen. Keijzer heeft daarom de MilieuPrestatie Gebouwen (MPG) tijdelijk on-hold gezet.
- Wet betaalbare huur:
Als Kamerlid was Keijzer fel tegen de Wet betaalbare huur, maar nu als minister verdedigt ze deze. Voordat ze wijzigingen aanbrengt, wil ze eerst in gesprek met de sector en wachten op cijfers van het Kadaster, die begin januari worden verwacht. Ook hier moeten de sector met open boeken aantonen wat de problemen zijn.
- Realisatiefonds:
De bonus op opgeleverde woningen wordt ook beschikbaar voor projecten buiten stedelijke gebieden en voor woningen boven winkels. Daarom wil ze niet verder met de regeling ‘Wonen boven winkels’ niet verder wil uitbreiden.
- Regie nemen:
Als gemeenten of provincies blijven dralen, zal Keijzer niet aarzelen om in te grijpen, desnoods ‘dwars door Thorbecke heen’, verwijzend naar de traditionele machtsverdeling in Nederland. Dat het geen loze woorden zijn, blijkt uit de opdracht die ze provincie en gemeente heeft gegeven om voor 1 november een oplossing te zoeken voor het conflict over locatie Bleizo-West. Die is er inderdaad gekomen.
- Woningcorporaties:
Keijzer wil de vennootschapsbelasting voor woningcorporaties voorlopig niet afschaffen. Ze verwees daarbij naar de Europese Unie, die dit zou kunnen zien als staatssteun, en naar de discussie of deze maatregel ook zou moeten gelden voor grote investeerders die aan woningbouw werken. Dit leidde tot een motie van GroenLinks/PvdA.
- Ladder van Duurzame Verstedelijking:
Keijzer wil af van de Ladder voor Duurzame Verstedelijking, omdat die volgens haar de woningbouw belemmert. Ze wil ook voorkomen dat provincies en gemeenten nieuwe regels opstellen voor buitenstedelijk bouwen.
- Windenergie of wonen:
De minister verwees naar het regeerprogramma: wonen gaat altijd vóór windturbines.
- Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV):
‘Ik ben een beetje verliefd geworden op het NPLV’, zei Keijzer. ‘Het gaat niet alleen om praten, maar ook om doen. Niet alleen praten, maar ook doen. Zorgen dat jongeren een baan krijgen en dat iets wordt gedaan aan ondermijning.’ Wel gaf ze aan dat het "ingewikkeld" is om structureel geld voor dit programma vrij te maken.
De Tweede Kamer diende meerdere moties in. Opmerkelijke waren onder meer:
- Een Raad voor woningzoekenden in alle gemeenten (D66)
- Vaker hypotheken van 40 jaar voor starters (VVD, ChristenUnie)
- Afschaffen van de Ladder voor Duurzame Verstedelijking (VVD)
- Verzoek aan de regering om te komen met een datastrategie voor woningbouwgegevens (NCS)
‘Ik denk dat woningzoekenden in Nederland kunnen vaststellen dat deze Tweede Kamer hun nood ziet en voelt’, zei Keijzer in haar slotwoord. ‘Samen zullen we ons uiterste best doen om 100.000 woningen per jaar te bouwen en met elkaar een goede discussie voeren in het kader van de Nota Ruimte.’
Over de moties wordt volgende week dinsdag gestemd.