Dit is een ingezonden opiniestuk van Nancy Kabalt-Groot, deskundige energietransitie bij Windkracht5!. Ook een artikel of opinie insturen? Mail naar redactie@stadszaken.nl.

De betaalbaarheid van het gasnet komt steeds meer onder druk te staan. Vooral voor huishoudens  die de overstap naar bijvoorbeeld zonnepanelen en warmtepompen niet kunnen betalen. Volgens onderzoek van CE Delft in opdracht van Essent betaalt de groep ‘achterblijvers’ in 2030 honderden euro’s per jaar meer voor hun gasrekening.

Dat kan voorkomen worden met de aanleg van warmtenetten, maar dan moeten de bewoners dit kostenvoordel wel terugzien op hun rekening. Dat is nu nog niet het geval, benadrukt Kabelt-Groot. ‘Bewoners die nu aangesloten zijn op een warmtenet betalen gemiddeld 200 euro meer per jaar.’

Op systeemniveau zijn warmtenetten juist voordeliger. Volgens een studie van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) over warmtenetten in Den Haag zijn deze, qua maatschappelijke kosten zoals gezamenlijke investeringen, naar schatting ongeveer 25 procent goedkoper dan individuele oplossingen zoals warmtepompen of gasverwarming.

Dit wijst op een disbalans tussen de maatschappelijke voordelen en de kosten die gebruikers dragen, aldus Kabelt-Groot. ‘Er zijn hervormingen nodig om warmtenetten niet alleen duurzaam, maar ook betaalbaar te maken voor de eindgebruikers.’

Naast hervormingen zijn subsidies voor woningisolatie en warmtepompen belangrijke maatregelen. Net als prikkels in huur of koopsom bij huizen met slechte energielabels. ‘Deze oplossingen moeten ervoor zorgen dat duurzame warmte toegankelijker wordt en de energierekening eerlijker wordt verdeeld onder de bevolking.’

Achterblijvers 

Volgens energiebedrijf Essent komt de verhoging van gasprijzen voornamelijk door een stapeling van overheidsbeleid. Dit zal met name mensen met een kleinere portemonnee hard treffen, omdat zij zo afhankelijk blijven van aardgas en daardoor geconfronteerd worden met sterk oplopende energiekosten.

Met de aanleg van warmtenetten kan dit voorkomen worden. Vooral in wijken waar de kosten voor de maatschappij het laagst zijn. Het gaat dan niet alleen om de directe investeringen maar ook om de bredere milieu-impact, langetermijneffecten op het energieverbruik en de CO2-uitstoot.

Warmtewet 

Brancheorganisatie Netbeheer Nederland als de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) willen dat het kabinet de warmtewet doorzet, warmtenetten goedkoper maakt en meer geld geeft aan gemeenten voor de energietransitie.

Ook zijn de netbeheerders bezorgd over de betaalbaarheid van de energierekening. Onlangs gaven ze drie adviezen aan het kabinet.