Deze City Deal, een initiatief van Utrecht, richt zich op het behoud en herstel van grachten, kades, bruggen en sluizen, die door veroudering en overbelasting dringend renovatie nodig hebben. Het gaat onder meer om technische oplossingen voor houtenpaalfunderingen en verbeteren van metselwerk. 

Doel is ook het bevorderen van een gevel-tot-gevelaanpak waar knelpunten in wet- en regelgeving worden geïdentificeerd en mogelijke oplossingen worden aangedragen.   

Verder moet de City Deal handboeken verbeteren en zorgen voor kennisuitwisselingen via bijeenkomsten en cursussen. Amsterdam hoopt dat de city deal leidt tot nieuwe landelijke standaarden.  

Daarbij wordt gewerkt via vier werklijnen: samenwerken en agenderen, behoud van constructies, renovatie in synergie met stedelijke opgaven en opschalen en ontsluiten van de grachten. 

Klimaatverandering 

Naast de fysieke restauratie is er aandacht voor de invloed van klimaatverandering en de rol die grachtenstelsels kunnen spelen in klimaatadaptatie. Het gaat daarbij onder meer om het inpassen van warmtenetten in de historische binnensteden. 

Foto: kkbk

Leiden wil bijvoorbeeld onderzoeken welke type boom het meest geschikt is voor de gracht en welke en welke soort grond dan het meest geschikt is. ‘Wat zijn de mogelijkheden zijn voor het realiseren van een grote boomspiegel.’ Den Haag vraagt ook aandacht voor de biodiversiteit. 

‘De aanpassingen die het (toekomstige) gebruik vragen, kunnen op gespannen voet staan met het historische karakter. Toch zijn ze nodig om onze steden leefbaar, veilig en aantrekkelijk te houden’, schrijft het Utrechtse college van B en W aan de gemeenteraad. 

Oplossingen financiën 

Uit onderzoek van Royal Haskoning DHV blijkt dat de kosten voor het herstel van het historische areaal in Nederland op minstens 10,5 miljard euro worden geschat. Gemeenten hebben hiervoor 4 miljard euro beschikbaar. Via de city deal zoeken gemeenten naar oplossingen voor de financiële kwesties. 

Uit het onderzoek blijkt verder dat er ongeveer 68 gemeenten zijn met een historisch areaal, waarbij 85 procent van het areaal in 15 gemeenten ligt. In de historische binnensteden liggen 840 historische bruggen en beslaat de lengte van de historische kademuren 276 kilometer. 

Behalve de gemeenten, nemen ook deel aan de city deal de ministeries va Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) Infrastructuur en Waterstaat (I&W), met Rijkswaterstaat en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). 

Daarnaast zijn deze partijen deelnemer: Topconsortium voor Kennis en Innovatie Bouw en Techniek (TKI BT), Platform Binnenstedelijke Kademuren (BIKA), Hogeschool Saxion (Saxion), Kennisplatform CROW, Amsterdam Institute for Advanced Metropolitan Solutions (AMS Institute) en DHM Advies, proces- en projectmanagement (DHM).