Het gaat in Amsterdam om een test om wegen optisch te versmallen. In december heeft de gemeente de maximumsnelheid op veel wegen verlaagd van 50 naar 30 km/u. Doorgaans wordt dan ook het wegprofiel aangepast, maar daar koos de gemeente Amsterdam niet voor.  

Naast borden, voorlichting, het verwijderen van bestaande lijnen en handhaving hoopt het stadsbestuur dat automobilisten door optisch versmallen zich ook beter aan de nieuwe maximumsnelheid houden. De stad koos daarbij bewust niet voor een brede strook met een afwijkende kleur of een afwijkend materiaal, zegt een woordvoerder. 

‘Dat blijven toch lineaire elementen die er bij een hogere snelheid hetzelfde uitzien als bij een lagere snelheid. Wij hebben de kleur en het materiaal standaard gehouden en het patroon aangepast; dat is eenvoudiger en goedkoper aan te brengen.’  

Karel Martens 

Het patroon is op verzoek van het stadsbestuur ontworpen door grafisch ontwerper Karel Martens, de eerste keer dat de 85-jarige gelauwerde ontwerper een belijning maakte. ‘Dat vond ik een heel bijzondere vraag van de gemeente.’  

‘Ik heb gezocht naar een patroon dat de taal van de straat spreekt’, vertelde Martens eerder op de site van de gemeente. ‘Niet te decoratief en met een signaalwerking. Het patroon wilde ik kunnen spiegelen, zodat het vanuit beide rijrichtingen ‘leesbaar’ is.’ 

Het is toegestaan om af te wijken van de standaard wegmarkeringen. ‘De bebording is streng juridisch’, legt een woordvoerder van de gemeente uit. ‘De markering op de weg is in dit geval ondersteunend aan de bebording en biedt meer vrijheid.’ 

Ze benadrukt dat sommige belijningen wél juridisch geldend zijn. Dan gaat het onder meer over fietsstroken en lijnen met fietssymbolen waar geen bord voor nodig is. Ook de doorgetrokken markering die inhaalverbod aangeeft, is geldig zonder bord. 

Wegmarkeringen vaak richtlijnen 

Afwijken van richtlijnen voor belijning is inderdaad toegestaan, merkt CROW desgevraagd op. Dat verkeersinstituut maakt veel richtlijnen voor wegmarkeringen. De CROW-woordvoerder geeft aan dat het instituut niet ingaan op individuele gevallen, maar zegt wel dat het gaat om richtlijnen. ‘En daar kan vanaf geweken worden.’ 

De nieuwe belijning is een half jaar geleden op de eerste weg aangebracht. De komende tijd volgen meerdere wegen waar het design op de weg zal verschijnen. ‘Op die andere paar wegen waar het wordt aangebracht, zullen we na een paar maanden zien of er verschil is’, aldus de woordvoerder. 

Het aanbrengen van de nieuwe belijning is overigens simpel: de belijningsmachine die normaal de lijnen op wegen trekt, kan dit patroon ook aan.