'Waar je ai, zeker machine learning, goed voor kan gebruiken, is voor het modelleren van stedelijke processen. Daarbij moet je altijd begrijpen dat het een simplificatie van de werkelijkheid is en vaak ook maar van een deel van die werkelijkheid.'
Het is lastig om in modellen de hoofd- en bijzaken te scheiden, stelt Eskelinen. Ook omdat die werkelijkheid de werkelijkheid van dat moment is.
Eskelinen weet waarover hij spreekt. Voordat hij in Edinburgh aan de slag ging, was hij onder meer lid van de Smart London Board, chief innovation officer bij Connected Places Catapult, vicevoorzitter van Open & Agile Smart Cities en oprichter en CEO van Forum Virium Helsinki.
Eskelinen is keynote speaker op het congres ‘ai in de stad’, op 12 september in Breda. Behalve de executive director Data-Driven Innovation krijgen tal van andere experts op het gebied van ai het woord in plenaire sessies en in workshops. Het congres is gratis toegankelijk en je kunt je nog aanmelden.
In al die banen combineerde hij innovatieve technologie - eerst smart en nu ai - met de fysieke, sociale en economische aspecten van de stad.
'Wat we zien, is dat de effecten van een stedelijke ingreep vaak lastig te voorspellen zijn, omdat mensen zich aanpassen aan de nieuwe stedelijke context. Ze gaan zich na een stedenbouwkundige ingreep anders gedragen dan ze voorheen deden. Dat laatste laat zich maar heel lastig in een model vatten.'
Ai mist creativiteit
Generatieve ai kan volgens Eskelinen behulpzaam zijn in een creatief proces, maar is zelf niet creatief. Hij zegt dat de stad mensen nodig heeft die nieuwe dingen bedenken. Die creatief zijn. Nieuwe stedenbouwkundige oplossingen of nieuw sociaal beleid.
'Generatieve ai is een weerspiegeling van menselijke kennis. Maar alleen onze kennis tot nu toe. Generatieve ai snapt zelf niets. En voegt ook niets toe. Het is niet intelligent zoals wij dat zijn. Het ziet de stad wel, maar snapt niet hoe die werkt.'
Stedenbouw is volgens hem het werken met en aan de complexiteit van de stad en daar kan ai veel tooling voor bieden. Wat de rol van de mens daarin is, kan hij niet beantwoorden.
Controleren mensen het werk van ai-tools of schrijven ze de prompts? 'Als we te maken krijgen met beslissingen die van invloed zijn op de levens van mensen, moet er een mens de leiding hebben' stelt Eskelinen.
Voorbeeld medische wereld
Hoe organiseer je dat? 'Wat ik erg interessant vind, is hoe dat in de medische wereld gebeurt. Daar wordt naar ai-oplossingen gekeken alsof het medicijnen zijn. Er worden klinische tests gedaan in proefsituaties om te zien hoe een tool uitpakt.'
'Dat lijkt me ook zinvol voor toepassingen buiten het ziekenhuis. Bijvoorbeeld in het sociaal domein met tools die impact kunnen hebben op het dagelijks leven van mensen.'
Dat ai een rol gaat spelen, is volgens de onderzoeker wel duidelijk. Planologen en stedenbouwkundigen moeten daarop inspelen. 'Als je gebruik wil maken van de kansen van ai, moet je de complexiteit van de stad willen begrijpen en je moet begrijpen hoe ai werkt.'
Daarbij moet de mens niet blind zijn voor de gevaren van ai, zegt hij. 'We moeten ons erg bewust zijn van de risico’s van hacks en cyber-oorlogen. Dat is de realiteit waarin we nu leven.'