‘Een SMR wordt een krachtige, stabiele en veilige energiebron voor Gelderland. Ik heb in Groot-Brittannië met eigen ogen gezien hoe de sector zich inspant om kernenergie ook in onze provincie mogelijk te maken’, aldus Mol. Ze volgt daarmee het coalitieakkoord. 

De noodzaak zit volgens GS in de ambitie om in 2050 CO2-neutraal te zijn en omdat andere bronnen beperkingen kennen. ‘Onder meer doordat het ruimtebeslag van zon en wind per hoeveelheid geproduceerde energie hoog is en omdat energie uit zon en wind niet altijd beschikbaar is.’ 

In het actieplan schrijft de provincie dat de verwachting is dat de allereerste exemplaren vanaf 2030 op de markt komen. ‘Zodra er dan ook een locatie is, kan een aantal formele vergunningprocedures starten. Daarna kan de bouw beginnen.’ 

Omdat het traject van vergunningsverlening en bouw volgens de provincie zeker zeven jaar duurt, wil Mol nu al beginnen met de voorbereidingen. 

Eerste SMR voor 2040

De looptijd van het Gelders actieplan kleine modulaire kernreactoren is 2024-2027. Dan wil GS tenminste zicht hebben op twee geschikte locaties voor een SMR.  ‘Zo zou tussen 2035-2040 de eerste SMR in Gelderland in werking moeten kunnen zijn.’ 

Andere doelen die Gelderland in 2027 wil bereiken zijn onder meer voldoende inzicht in SMR’s bij overheden, kennisinstellingen en bedrijven,, duidelijkheid over de ruimtelijke handvatten en een breed gedragen Gelderse visie en een werkwijze. 

Voorwaarde voor SMR’s vindt Gelderland een goede inpassing in de omgeving, het (regionale) energiesysteem en een divers transportnetwerk. ‘Een vorm van coördinerend bevoegd gezag is wenselijk. Het rijk zou de provincie of gemeente daartoe kunnen aanwijzen.’ 

Een woordvoerder van de provincie zegt dat een van de grootste uitdagingen ligt op het gebied van participatie. Kernenergie is omstreden en dus wil de provincie en de gemeente met een helder participatie- en communicatietraject komen, zodra locaties in beeld komen, zegt hij. 

Kamerbrief SMR’s 

Het plan volgt op een Kamerbrief en inventarisatie van voormalig minister Jetten van energie. In de brief van afgelopen maart schrijft hij dat SMR’s een bijdrage kunnen vormen aan het klimaatneutraal maken van de energievoorziening in Nederland. 

Dan gaat het niet alleen om het opwekken van stroom. ‘SMR’s kunnen naast elektriciteitsproductie mogelijk ook op een efficiënte manier worden ingezet voor de productie van (hoge-temperatuur)warmte en/of waterstof. 

Ook hij temperde in zijn brief de verwachtingen. ‘Aan de andere kant zijn er in de westerse wereld nog geen SMR’s gerealiseerd en is het onzeker wanneer en tegen welke kosten SMR’s zouden kunnen worden gerealiseerd in Nederland.’ 

‘Naast bouw en vergunningverlening spelen er meer aspecten een rol bij de daadwerkelijke realisatie van een SMR. Om die reden lijkt het onwaarschijnlijk dat SMR’s dit decennium al op grote schaal commercieel beschikbaar zullen zijn.’ 

Toch reserveerde Jetten 65 miljoen euro voor de komst van SMR’s en Gelderland hoopt op een deel van het geld om het actieprogramma te kunnen uitvoeren. Gelderland heeft al wel een ambtenaar voor zestien uur per week aangesteld om de inventarisatie te maken en de gedeputeerde op dit terrein te kunnen ondersteunen.