‘Omdat de Wielewaal met de aankoop en openstelling door de gemeente een publieke functie krijgt, is het van belang om de maatschappelijke waarde van de aankoop te onderbouwen’, schrijft het Eindhovense college van B en W in een brief aan de raad. 

Zij lieten het CBS, het RIVM en de FSD voor het eerst de waarde van het openstellen van De Wielewaal onderbouwen. Volgens de onderzoekers heeft het nieuwe stadspark een fors economisch en maatschappelijk effect. 

De twee grootste baten zijn de gezondheidsbaten, die 2.698.000 euro per jaar zou opleveren, en de intrinsieke waarde voor 937.000 euro per jaar. De intrinsieke waarde is de waarde die mensen ergens direct aan toekennen.  

Er is uitgegaan van conservatieve schattingen, zegt de gemeente. Zo kunnen de gezondheidsbaten oplopen tot 4,7 miljoen euro en de intrinsieke waarde tot 30, 8 miljoen euro. 

Niet alles in geld 

Hoewel alle baten in het onderzoek in geldbedragen zijn uitgedrukt, benadrukken de onderzoekers dat niet alle voordelen in harde euro’s uit te drukken zijn. 

‘Sommige ecosysteemdiensten, zoals drinkwater, zijn dat wel omdat ze geprijsd kunnen worden. Andere ecosysteemdiensten, zoals het filteren van fijnstof, kunnen dit niet en zijn alleen indirect zichtbaar in de economie.’ 

In het onderzoek wordt de aanwezigheid van groen bijvoorbeeld gekoppeld aan ziekteverzuim en zorgkosten, waarbij geld bespaard wordt als bewoners gezonder blijven.  

‘Waarde blijft stijgen’ 

Een andere bevinding uit het onderzoek is dat de totale economische waarde per jaar doorstijgt van 265.000 euro naar 3.837.000 euro, een toename met een factor van bijna 15. ‘Als we de opbrengsten over een periode van 30 jaar bekijken dan tellen deze bedragen door’, aldus de gemeente.  

In de studie is een vergelijking gemaakt tussen de huidige situatie waarbij de Wielewaal gesloten is (Business as Usual-scenario) en de situatie na openstelling (Groen-scenario). 

Hiermee levert het BaU-scenario 8,3 miljoen euro aan baten op en het Groen-scenario komt dan uit op 120 miljoen euro.  

Het grootste gedeelte van de baten komen volgens de gemeente ten goede aan de gehele samenleving, al is een deel van de opbrengsten ook meer merkbaar in aangrenzende wijken. Woningen in de buurt zullen bijvoorbeeld in WOZ-waarde stijgen. 

Voor het onderzoek hebben de onderzoekers gebruik gemaakt van de nationale Natuurlijk Kapitaalrekeningen, hun eigen modellen, de internationale Ecosystem Services Valuation Database (ESVD) en wetenschappelijke literatuur. 

Voor het berekenen van de gezondheidsbaten is de Groene Baten Planner van het RIVM gebruikt. Dit rekeninstrument is eerder al ingezet voor het bepalen van gezondheidswinst van stadsparkeren in Amsterdam (jaarlijks 19.000 euro per hectare).  

De GBP is ook ingezet in samenwerking met Decisio om de economische waarde van groen in Dordrecht te bepalen. De studie berekent dat de totale gezondheidsbaten voor het gehele Dordrechtse stadspark 13,4 miljoen zijn. 

In de Eindhovense studie wordt uitgegaan van het Amsterdamse voorbeeld als minimum, wat kan oplopen tot 33.500 euro per hectare. 

Vanaf 2025 open 

‘Het doel is om De Wielewaal vanaf 2025 gedeeltelijk openbaar toegankelijk te maken en de unieke kwaliteiten van het landgoed te behouden en versterken’, zo schrijft het college van B en W in een brief aan de gemeenteraad.  

‘Deze openstelling draagt bij aan een gezonde, klimaatbestendige, duurzame leefomgeving ten behoeve van de mentale, sociale en fysieke vitaliteit van onze inwoners in de Brainportregio.’ 

Het landgoed draagt op verschillende manieren bij aan gezonde groei van de stad. Naast het welzijn van bezoekers en omwonenden, wordt ook veel aandacht besteed aan de klimaatadaptieve inrichting en biodiversiteit.  

De ontwikkeling van het voormalige landgoed van de Frits Philips is onderdeel van een groter groengebied, namelijk het stadsbos (660 hectare) met 9 deelgebieden met elk hun eigen functies zoals een fruittuin, sportpark of wandelpark.