De Klimaatraad is een burgerberaad in de gemeente, waarvoor 15.000 inwoners een uitnodinging kregen. Uit de aanmeldingen zijn ongeveer 100 inwoners geselecteerd via een loting. Hierbij is rekening gehouden met diversiteit en representatie.

In vijf bijeenkomsten werkten deelnemers samen aan adviezen om de vragen van de gemeenteraad te beantwoorden: hoe zorgen we dat Deventer klimaatneutraal wordt en hoe kunnen de lusten en lasten die daarbij horen eerlijk worden verdeeld?  

De opbrengst van de bijeenkomsten heeft de raad gebundeld in dertig adviezen. Niet alle adviezen kregen de 75 procent meerderheid van de raad om te worden aangenomen.

Wel is aangenomen dat de gemeente Deventer de natuur als rechtspersoon erkent. Hierbij stelt de gemeente een voogd aan die de belangen van de natuur gaat behartigen. Die moet optreden als juridisch vertegenwoordiger.

Deventer zou niet de eerste gemeente zijn. De raad wijst op ervaringen in Eijsden-Margraten en bij de organisatie Rights of Nature. Behalve natuurgebieden gaat het de raad ook om beeldbepalende bomen.

Boeren als natuurbeheerders

Als het gaat om de natuur, zouden boeren ingezet kunnen worden. Deventer, met een groot oppervlakte aan boerenland buiten de stad, zou een aanspreekpunt voor boeren moeten instellen en financieel moeten helpen met de transitie naar biologische landbouw en veeteelt.

De gemeente heeft de complete lijst met adviezen, met scores en uitleg, van de Klimaatraad online gezet. Dit zijn enkele van de adviezen:

  • Verbod op reclame voor vlees, zuivel en vliegreizen waar mogelijk in de openbare ruimte;
  • Maximaliseren van de hoeveelheid groen, door aanleg inheemse bomen, struiklagen, kruidlagen, meer wadi’s en waterdoorlatend maken van oppervlakten, zoals parkeerplaatsen;
  • Eis als gemeente van ieder bedrijf en elk bedrijventerrein een concreet klimaatadaptatieplan;
  • Financiële ondersteuning van de gemeente voor boeren die over willen stappen naar biologische landbouw en/of veeteelt;
  • Geef een vervolg aan de Klimaatraad met Permanent Adviesraad voor Energie en Klimaat (PAEK) met leden uit de Klimaatraad en Deventenaren die nog niet hebben deelgenomen aan de raad;
  • Ontwikkel een klimaatmonitor of -thermometer waarin (alle) beleidsmaatregelen worden opgenomen met daarbij concrete en toetsbare doelen/resultaten.

Niet representatief genoeg

Eén advies ging over de Klimaatraad zelf. Die was volgens de deelnemers geen representatieve afspiegeling van de Deventer bevolking. ‘Hoewel hier bij de loting wel rekening mee gehouden is, hebben veel Deventenaren niet gereageerd op de uitnodiging.’  

De stad krijgt dan ook de opdracht te onderzoeken waarom veel mensen niet hebben gereageerd op de oproep om deel te nemen. Daartoe moet het stadhuis meer de wijk ingaan en contact opnemen met relevante organisaties, waaronder de Voedselbank.

Dat de gemeente meer moet doen aan communicatie, blijkt ook uit de begeleidende brief van de Klimaatraad: ‘Het was goed om te ontdekken dat de gemeente al best wel veel doet. Bijvoorbeeld op het gebied van klimaatadaptatie en circulariteit. Alleen is dit vaak niet zichtbaar, en er mag nog wel een tandje bij.’

Het college van B en W komt nog met een reactie en zal per onderdeel de gemeenteraad adviseren om voor of tegen de maatregel te stemmen.

De adviezen die de Klimaatraad aan de gemeente meegeeft, worden door de gemeente zelf als ‘zwaarwegend’ betiteld. Dit betekent dat de gemeenteraad de adviezen niet zomaar mag afwijzen.