‘Dit brengt ons een stap dichterbij een nieuwe buurt waarin Culemborgers gezond en prettig kunnen wonen, leven en werken. Deze stap in de verandering van de stationsomgeving naar een duurzaam en levendig woon-werkgebied is dus met recht een mijlpaal te noemen’, aldus wethouder Monica Wichgers van Culemborg.
Het masterplan werd in opdracht van de gemeente gemaakt door SVP Architectuur en Stedenbouw en Flux, op basis van de structuurvisie Stationsomgeving. Het ‘ambitieus, maar ook realistisch en flexibel plan’ kwam tot stand na een intensief participatietraject.
Dankzij verdichting wordt de Stationsomgeving een gevarieerde, levendige stadswijk die 44 procent groener wordt in vergelijking met de bestaande situatie. De mix van nieuwe woningen, in verschillende ontwerpen en kleuren tot zeven bouwlagen hoog, bestaat vooral uit appartementen. Die zouden het beste aansluiten bij de woningbehoefte in de gemeente.
De wijk krijgt een zelfvoorzienend vijfde generatie warmtenet die in handen zou moeten komen van bewoners. Culemborg kijkt daarbij naar Thermo Bello in de eigen ecologische wijk Eva-Lanxmeer. Warmte en elektriciteit wordt zoveel mogelijk in de wijk zelf opgewekt met respectievelijk zonnecollectoren en zonnepanelen op de daken van gebouwen.
In de nieuwe wijk is auto te gast en is parkeren in hubs aan de randen voorzien. Onder de hub komt de warmte- en koudeopslag. Zo functioneert de hub als een batterij voor de buurt.
Bestaande bedrijven worden deels in de nieuwe wijk ingepast. Andere bedrijven worden verplaatst. Tussen bedrijven en woningen wordt energie uitgewisseld. Het station krijgt een stationsplein en een nieuwe onderdoorgang zorgt voor een betere verbinding van west met oost.
Niet alleen de Culemborgers die een woning zoeken en bedrijven hebben profijt van de ontwikkelingen. Het nieuwe buurtpark in het hart van de Stationsomgeving wordt toegankelijk voor de hele stad. De inwoners mogen meedenken over de naam die in de plaats moet komen van de werktitel Stationsomgeving.
Culemborg groeit snel. De stad ging van 23.728 inwoners in 1995 naar 29.944 personen in 2024. Behalve het stationsgebied, wordt ook aan de randen van de stad gebouwd aan nieuwe woningen. Veel meer ruimte heeft de stad niet meer, vertelde wethouder Monica Wichgers in oktober 2022 tegen Stadszaken.