Momenteel zijn er verspreid over het land zeventien grootschalige NOVEX-gebieden aangewezen, met daarin 45 woningbouwlocaties, goed voor 300.000 woningen. Dat is niet voldoende voor de periode na 2030, schrijft De Jonge aan de Tweede Kamer.  

Samen met de ministeries van Economische Zaken en Klimaat en Infrastructuur en Waterstaat heeft het ministerie van BZK een quickscan uitgevoerd op vier thema’s: ‘Wonen en Verstedelijking’, ‘Bereikbaarheid’, ‘Economie en Werken’ en ‘Water en Bodem’.  

Deze quickscan laat zien waar de potentie per gebied ligt. De uiteindelijke keuze voor de nieuwe gebieden voor grootschalige woningbouw is een integrale afweging binnen de Nota Ruimte. 

Bij de nieuw te bouwen woningen kijkt het kabinet nadrukkelijk naar nieuwe potentiële verstedelijkingsgebieden in het noorden, oosten en zuiden van het land. Daarbij is onder meer gekeken naar de bereikbaarheid, de kracht van de regionale economie en water en bodem sturend. 

Uit de quickscan blijkt dat deze plekken lijken het meest geschikt voor grootschalige woningbouw na 2030: 

  • De Brabantse Stedenrij; 
  • De Stedendriehoek (Apeldoorn, Deventer, Zutphen); 
  • De regio Twente; 
  • Noord-, Midden- en Zuid-Limburg (langs IC-stations); 
  • De regio Groningen-Assen, met een uitloop naar Emmen; 
  • De Friese steden. 

De aard en het karakter van de bovenstaande zoekgebieden lopen uiteen, schrijft de minister. ‘Verdere verstedelijking van de Brabantse Stedenrij, Noord- en Midden-Limburg en de Stedendriehoek (Apeldoorn, Deventer, Zutphen) sluit aan bij de zich ontwikkelende vraag in deze regio’s.’ 

Er zijn zestien NOVEX-gebieden aangewezen. Dit jaar worden door de NOVEX-gebieden uitvoeringsagenda's en regionale investeringsagenda's opgesteld. Zeven van deze NOVEX-gebieden kennen een grote verstedelijkingsdruk en –opgave en vormen samen het Stedelijk Netwerk Nederland.  
 
Binnen deze zeven NOVEX-verstedelijkingsgebieden zijn zeventien grootschalige NOVEXwoningbouwlocaties aangewezen. Deze gebieden bieden ruimte voor ongeveer 600.000 nieuwe woningen tot en met 2040.

Binnen de zeventien grootschalige NOVEX-woningbouwgebieden zijn 45 woningbouwlocaties aangewezen. Daarbij komen elf plekken buiten deze gebieden/ 
 
Daarnaast heeft minister De Jonge woondeals gesloten voor (grootschalige) woningbouw. De geografische indeling van de woondeals loopt niet altijd gelijk met de NOVEX-gebieden. De 17 grootschalige NOVEX-woningbouwlocaties zijn wel onderdeel van de woondeals. 

De zoekgebieden in de regio’s Zuid-Limburg en Twente zijn vooral gericht op regionale ontwikkeling en grootschalige woningbouw in de regio’s Assen-Emmen en de Friese Steden zijn alleen mogelijk als de Nedersaksenlijn en de Lelylaan wordt aangelegd. 

In de quickscan van het kabinet zijn ook andere locaties meegenomen, maar die zijn al onderdeel van grootschalige woningbouw, zoals de regio Alkmaar. Ook de regio Arnhem-Nijmegen met de naastgelegen Foodvalley zijn niet verder opgenomen. 

Visie op woningmarkt 

De locaties komen niet helemaal uit de lucht vallen. Zo benoemde De Jonge deze plekken al in zijn Kamerbrief over de visie op de woningmarkt van oktober vorig jaar. Toen hebben de regio’s al gereageerd op de ideeën. 

‘We zijn er blij mee dat de minister onze regio ziet als kansrijk’, zei bestuursvoorzitter Ron König van de Stedendriehoek eind vorig jaar tegen RTV Oost. ‘We hebben in het gebied een goede balans tussen stad en land, groen en groei.’ 

De IC-stations in Noord-, Midden- en Zuid-Limburg zijn ook al langer in beeld voor grootschalige woningbouw. ‘Het krimpdenken is écht verleden tijd is. De focus heeft te lang op de Randstad gelegen, terwijl juist in Limburg kansen liggen. Samen gaan we vol voor Limburg als groeiregio’, zei gedeputeerde Theuns eerder. 

Voorontwerp Nota Ruimte 

Een verdere uitwerking volgt in het voorontwerp van de Nota Ruimte, die nog voor de zomer naar de Tweede Kamer zal worden gestuurd, belooft De Jonge in zijn brief.  

Tijdens de Dag van de Ruimte vorige week werd al duidelijk dat De Jonge de tijd die de coalitiepartners nog nodig hebben voor het vormen van een regering wil gebruiken om de losse eindjes in het voorontwerp aan elkaar te knopen. 

Door eerst een voorontwerp zonder juridische status te presenteren, laat De Jonge de lancering van de Nota Ruimte over aan een nieuw kabinet. Dat geeft de provincies ook tijd om voorbereidingen te treffen voor de praktische invulling.

Uit het akkoord dat PVV, VVD, NSC en BBB sloten, werd al wel duidelijk dat de partijen de lijn van De Jonge wat betreft woningbouw grotendeels voortzetten.