Onderstaand artikel stond eerder in het vakblad Groen, de mei-editie. Interesse in meer van deze verhalen? Lees meer over Groen en vraag hier een proefexemplaar aan.
Naast het werken aan de wijken, gaat de gemeente verder met het verbinden van het Singelpark aan de omliggende landschappen. Wethouder Ashley North (Klimaat, Mobiliteit en Financiën) van de gemeente Leiden, gaststad van het Stedelijk Interieur Congres in 2023, vertelt erover.
Wat zijn de knelpunten in uw gemeente als het gaat om de gevolgen van klimaatverandering (wateroverlast, verstening, hittestress)? ‘
In Leiden speelt in het bijzonder dat het een dichtbevolkte stad is; na Den Haag zelfs de meest dichtbevolkte van Nederland. Er is dus beperkte ruimte en we staan voor steeds grotere opgaven. We hebben nog één grote polder, de Oostvlietpolder, en die willen we groen houden.'
'Wateroverlast is altijd een probleem geweest. Tien jaar geleden hadden we wijken waar het water bij hevige regenval naar binnenkwam via de straat. Vooral in het noordelijke deel, de oudere wijken. We vernieuwen wijken en zorgen dan ook voor veel groen om zo het water te kunnen vasthouden.’
Welke “groene” speerpunten zijn er in uw gemeente?
‘Ik ben heel trots dat we sinds een jaar of 5 zorgen voor duurzame wijkvernieuwingen, waarin we alle opgaven bundelen om de wijk klimaatadaptief te maken. Bij duurzame wijkvernieuwingen, waar het riool vervangen moet worden, breiden we het stelsel uit en zorgen voor een gescheiden stelsel en voor drainage. Ook planten we massaal extra bomen, groen, wadi’s en zorgen we voor ecologische bermen.'
‘Verder het Singelpark; door het met elkaar verbinden van de parken benaderen we het meer vanuit het oogpunt van gezondheid en tegengaan van hittestress.'
'Je kunt nu al een rondje wandelen langs de singels van Leiden. Er is ruimte voor verdere ontwikkeling van het Singelpark, voor het mooier maken van bestaande stukken en voor het aanleggen van nieuwe stukken park. Zo wordt het gebied langs de Jan van Houtkade aangepakt en staan groen en wandelen hierbij centraal.’
Is “groen” onderdeel van een integrale werkwijze in uw gemeente en werkt u samen met andere partijen, zoals woningcorporaties, scholen, tuincentra of andere organisaties?
‘Die stap om integraal te werken hebben we al gezet. Zo maken we nu al ruimte voor het warmtenet – voor als we van het gas afgaan – zodat we daar later niet groen voor hoeven op te offeren. We geven ook aan ontwikkelaars en corporaties aan hoe ontwikkelingen eruit moeten komen te zien. Als eis stellen we bijvoorbeeld dat er op eigen terrein voldoende ruimte moet zijn om hemelwater op te vangen.'
'We werken daarbij met een puntensysteem voor natuurinclusief bouwen Met woningcorporaties hebben we prestatieafspraken gemaakt en daar zitten onderwerpen als vergroening en duurzaamheid bij. Zo moeten tuinen groener worden opgeleverd.’
Een van die partijen is Stichting Steenbreek, waar u als gemeente bij bent aangesloten. Wat levert dat lidmaatschap op?'
‘Omdat Stichting Steenbreek zich hardmaakt voor vergroening en gemeenten ondersteunt met advies en concrete acties. We zouden wat mij betreft die samenwerking nog hechter mogen maken, bijvoorbeeld door meer projecten in Leiden te starten, zodat we meer op straat zichtbaar zijn.’
Op welke wijze probeert u de inwoners te enthousiasmeren voor vergroening?
‘We zijn volop bezig met de website GroeneStad071.nl waarin alle groene initiatieven in de stad worden samengebracht. Er is ook een soort marktplaats voor materialen en vaardigheden die mensen met elkaar kunnen uitwisselen.'
'Met het project “Samen aan de slag” willen we op straatniveau zoveel mogelijk vergroenen; dus via geveltuintjes, boomspiegels, balkonbakken. Als meerdere bewoners meedoen, betaalt de gemeente het plantgoed. En bewoners onderhouden dat ook. Het is ook goed voor de sociale cohesie.’
Op welk resultaat van de afgelopen jaren bent u trots dat bereikt te hebben?
‘Dat we als gemeente onze expertise gebruiken om de inwoners te helpen bij vergroenen en klimaatadaptieve maatregelen. Het project Samen aan de slag vind ik heel tof, omdat dat echt iets van de stad is. Dat is een mooie samenwerking tussen gemeente, instellingen en bewoners om samen de buurt aantrekkelijker te maken. We hebben al bijna vijfduizend convenanten gesloten.'
Welke belangrijke (publieks)acties/evenementen staan er de komende tijd op het programma?
‘De aanleg van heel veel groene pleintjes. Als uitvloeisel van de Groene Kansenkaart Leiden die in 2019 is opgesteld, gaan we de komende tijd allerlei pleinen in de openbare ruimte vergroenen. Daarnaast werken we verder aan het Singelpark verbinden met landschappen om ons heen.’
Welk advies geeft u andere gemeenten?
‘Ik zou willen adviseren vertrouwen te hebben in inwoners. Heel veel inwoners willen graag vergroenen, maar weten niet waar te starten. Als je vertrouwen en ondersteuning biedt, kun je heel veel bereiken. Investeer in elkaar, zet je inwoners in poleposition.’
