Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) 

‘Het akkoord op hoofdlijnen ‘Hoop, lef en trots’, zoals dat vandaag is gepresenteerd, biedt een goede basis voor het verdere gesprek met het nieuwe kabinet. Het betrekken van gemeenten bij de nadere uitwerking is nodig om zeker te kunnen zijn dat beleid uitvoerbaar is en het inwoners verder helpt.’ 

VNG wil snel in gesprek over hoe de plannen moeten worden uitgevoerd. ‘Maar er is nog wel een financiële hobbel te nemen: de taken van gemeenten en de middelen die ze krijgen zijn nog onvoldoende in balans om de ambities waar te maken.’ 

Er komt een extra ledenvergadering van VNG over het regeerakkoord. 

AEDES 

In het hoofdlijnenakkoord wordt voortgebouwd op het reeds ingezette beleid en zitten goede voornemens om de bouw van extra woningen te realiseren, zegt AEDES in een raactie. 

Aedes vindt het positief dat de Wet versterking regie volkshuisvesting wordt doorgezet, waarin staat dat gemiddeld 30 procent van de nieuwe woningen een sociale huurwoning moet zijn.  

‘Om al deze woningen te realiseren komt meer betaalbare bouwgrond beschikbaar (incl. grootschalige bouwlocaties), worden belemmeringen weggenomen, procedures versneld en netcongestie aangepakt. Maatregelen die allemaal hard nodig zijn.’ 

De branche-organisatie voor woningbouwcorporaties is blij dat in de plannen oog is voor de financiële positie van woningcorporaties waarmee ze een evenwichtig huurbeleid kunnen voeren, maar ook kunnen investeren in nieuwbouw en verduurzaming. 

Woonbond 

De Woonbond ziet in het akkoord te weinig ambitie om de wooncrisis aan te pakken en te zorgen dat huren weer betaalbaar wordt. ‘PVV, VVD, NSC en BBB kiezen voor hogere huren en minder nieuwbouw van sociale huur, terwijl huizenbezitters uitstekend beschermd blijven.’ 

De Woonbond denkt dat gemeenten minder sociale huurwoningen zullen bouwen, nu ze af mogen wijken van de minimumplicht.   

‘Het huurbeleid moet er de komende jaren op gericht zijn dat huurders minder van hun inkomen kwijt zijn aan huur. Op basis van dit akkoord zal hier komende jaren niets van terecht komen.’ 

Techniek Nederland 

Met name het voornemen om de normering van de hybride warmtepomp te schrappen, is voor Techniek Nederland onverteerbaar. Voorzitter Doekle Terpstra: ‘Installateurs en fabrikanten hebben tientallen miljoenen geïnvesteerd in opleidingen en productiecapaciteit. Dit besluit brengt een complete sector in grote problemen.’ 

Ook wil de coalitie een streep zetten door het plan om bij vervangen van een cv-ketel van 2026 een duurzaam alternatief, zoals de hybride warmtepomp, te verplichten. Terpstra zegt dat er afspraken liggen en dat hij het nieuwe kabinet daaraan houdt. 

Techniek Nederland is positief over de aangekondigde investeringen in infrastructuur en woningbouw. De brancheorganisatie benadrukt dat uniforme regels voor de invoering van zero-emissiezones cruciaal zijn. 

WoningBouwersNL 

WoningBouwersNL, de branchevereniging voor woningbouwers, reageert positief op het nieuwe coalitieakkoord.  

‘In het akkoord wordt volkshuisvesting nadrukkelijk erkend als een grondwettelijke taak van de overheid, en het terugdringen van het woningtekort wordt als topprioriteit benoemd.’ WoningBouwersNL is blij dat er een coördinerend minister komt. 

De voorgestelde maatregelen om de woningbouw te versnellen, zoals het beschikbaar stellen van meer bouwgrond, het verlagen van bouwkosten en het beperken van beroepsmogelijkheden in procedures, worden door WoningBouwersNL als essentieel beschouwd. 

VNO-NCW 

‘Het is een goede zaak dat er volop aandacht is voor de bouw van nieuwe woningen, versterking van de infrastructuur en de bereikbaarheid in de regio. De uitvoering is wel een aandachtspunt’, aldus VNO-NCW in een reactie. 

‘Terecht wordt gesteld ‘dat élke regio telt’. ‘Met nieuwe strategische investeringsagenda’s met afspraken over wonen, bereikbaarheid, onderwijs en economie kan hier straks daadwerkelijk een goede invulling aan worden gegeven waar ondernemers graag over meedenken en aan bijdragen.  

De ondernemersvereniging is tevreden dat de Lelylijn en de Nedersaksenlijn voortgang krijgen en noemen de spoorlijnen belangrijk voor de versterking van regio’s in onder meer in Oost- en Noord-Nederland.

Future City Foundation

‘Je ziet dat de coalitiepartijen zich bewust zijn dat we in een digitale samenleving leven, maar digitalisering is geen groot en uitgewerkt thema’, zegt programmamanager Jan-Willem Wesselink van Future City Foundation. ‘Dat is een gemiste kans.'

'Geen van deze partijen heeft zich geprofileerd op digitalisering en dat blijkt ook wel uit de tekst in het akkoord. Dat biedt gemeenten wel kansen om dit beleid zelf in te vullen. Het zou wel goed zijn als er een minister voor digitale zaken komt, omdat het daarmee belangrijker wordt in Den Haag en dat kan een voorbeeldfunctie hebben voor provincies en gemeenten.'

Actiegroep Lelylijn

De actiegroep voor de Lelylijn is verguld met de plannen in het coalitieakkoord voor de Lelylijn. ‘Het is opvallend dat de partijen plannen hebben om de bouw van de spoorlijn in Groningen te starten.’

De vraag is nog wel hoeveel geld daarnaar toe gaat. ‘De Initiatiefgroep Lelylijn kijkt uit naar de concrete spoorplannen van de vier nieuwe regeringspartijen en heeft er vertrouwen in dat de uitvoering voortvarend zal worden opgepakt.’

D66

Partijleider Rob Jetten ziet veel tegenstrijdigheden in het akkoord. ‘Deze partijen kiezen voor meer mest en minder natuur, met als gevolg dat nieuwe woningen bouwen moeilijker wordt. Grote verkiezingsbeloftes blijken zo loze beloftes.’ 

‘Terwijl de woningnood groot is, huizenprijzen stijgen en nieuwbouw onvoldoende van de grond komt. Ze kiezen voor minder natuur en meer mest. Door de maximumsnelheid op de snelweg te verhogen en het stikstofbeleid van tafel te halen, gaat de natuur verder achteruit en wordt vergunningverlening voor woningbouw praktisch onmogelijk.’

Mobiliteitsalliantie

‘Dit akkoord is een goede aanzet met oog voor belangrijke opgaven zoals de ontsluiting van woningbouw, onderhoud en het uitbreiden van de infrastructuur. Tegelijkertijd is er meer nodig voor het aanpakken van de problemen. Alleen al de instandhoudingsopgave van de hoofdinfrastructuur en de onderliggende netwerken vragen om stevige extra investeringen’, aldus de Mobiliteitsalliantie.

De alliantie, met onder meer ANWB, BOVAG, NS, Schiphol en de Fietsersbond, wil dat het nieuwe kabinet werk gaat maken van voorzieningen dicht bij de burger. Ook willen ze afmaken wat in het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) is afgesproken en meer budget voor beheer en onderhoud. 

Ten slotte is meer aandacht nodig voor verduurzaming. ‘De verlaging van de mrb voor zero emissie auto’s die in het akkoord staat, is daarvoor een goede stap.’ 

Vereniging Eigen Huis (VEH)

Vereniging Eigen Huis is blij dat er geen verplichtingen komen voor huiseigenaren en kopers om hun woning te verduurzamen met een warmtepomp en dat de verplichte labelsprong van tafel is.

De belangenbehartiger heeft wel zorgen over het schrappen van de salderingsregeling voor zonnepanelen zonder alternatief stimuleringsbeleid. Ook ontbreken maatregelen om de groeiende funderingsproblematiek aan te pakken, aldus VEH.

G40

De 41 grootste gemeenten van Nederland willen inwoners bestaanszekerheid bieden met gelijke kansen en een gezond en veilig thuis. ‘Maatregelen uit het akkoord, zoals de aanpak van de wooncrisis, preventieve gezondheid, meer agenten in de wijk en inzet op inkomenszekerheid dragen daaraan bij. Heel goed dat bijvoorbeeld bij nieuwbouw 30 procent sociale huur moet worden gerealiseerd.’

Klimaat- en energiebeleid blijven in grote lijnen intact, schrijft de G40. ‘Wel maken we ons zorgen over de beperktere middelen voor klimaatbeleid voor gemeenten, het verminderen van de belasting op fossiele energie en het schrappen van de geplande uitfasering van de aardgasketel.’

‘Prima dat de huidige regiodeals worden omgezet in strategische investeringsagenda’s met afspraken over wonen, bereikbaarheid, onderwijs en economie. Deze integrale werkwijze wensen we voor alle regio’s.’

Reacties van oppositiepartijen zijn alleen meegenomen als die gaan over verstedelijking, digitalisering en infrastructuur.