Het leek er bijna op dat Warm Amsterdam toch licht zag. Via dit plan, een samenwerking van de gemeente, de woningbouwcorporaties en leverancier Vattenfall, moeten veel Amsterdamse corporatiewoningen overstappen van gas op een al aanwezig warmtenet.

Die transitie vraagt om hoge bedragen. Zowel Vattenfall als de gemeente Amsterdam waren bereid om huurders dan ook tegemoet te komen door zelf bij te leggen. Een vaak terugkerend argument is dat de kosten anders bij de Amsterdammers terechtkomen.

Volgens de afspraak zouden corporaties opdraaien voor het betalen van de gasreferentie, oorspronkelijk bedoeld voor de huurders. Deze kosten, vastrecht, heeft Vattenfall begin dit jaar verhoogd met ruim 30 procent en is tot zo'n 800 euro per jaar gestegen. Omdat de Amsterdamse corporaties dit te hoog vonden, wierpen zij het aanbod vorige week echter af. 

Onzekerheid door spoedwet 

De afgelopen dagen zijn er intensieve gesprekken geweest tussen de gemeente, corporaties en Vattenfall, zegt wethouder Zita Pels (Duurzaamheid, Energietransitie en Circulaire Economie) in een brief namens het college.

‘De drie partijen leken er de afgelopen dagen toch uit te komen. Helaas heeft Vattenfall zich echter uit het oorspronkelijke bod teruggetrokken. Reden hiervoor is de voor hen ontstane onzekerheid door de aangekondigde spoedwet over de maximering van warmtetarieven vanuit de rijksoverheid', aldus wethouder Pels in de brief.

In een brief aan de Kamer stelde Minister Jetten voor om de Warmtewet aan te passen, met als doel om op korte termijn te zorgen voor betaalbare warmtenetten. De voorgestelde aanpassingen: 
- Energiebelastingverhogingen bij gas worden niet meer meegenomen in het tarief voor warmte. Dat drukt de maximale tarieven.  
- De maximale vaste kosten van de cv-ketel worden voortaan gebaseerd op een gemiddeld contract en niet meer op een all-in contract. Dat drukt het maximale vastrecht. 

Onvrede Vattenfall 

Vattenfall reageert via een woordvoerder aan Stadszaken: ‘Twee weken geleden lag er een goed en werkbaar voorstel rond de warmtetransitie Amsterdam. Op dat moment hebben de woningcorporaties de pauzeknop ingedrukt. Afgelopen maandag hebben de gemeente en de woningcorporaties ons een nieuw voorstel gedaan.’

‘Ondertussen heeft Minister Jetten een Nota van Wijziging aangekondigd, en gepubliceerd, omtrent een nieuwe berekening voor de tarieven. Dat is enerzijds goed nieuws voor de rekening van klanten, maar anderzijds houdt de minister geen rekening met de echte kosten van warmtebedrijven.’

Naar eigen zeggen kan Vattenfall hierdoor waarschijnlijk niet meer de daadwerkelijke kosten voor stadswarmte volledig in rekening brengen.

‘Deze wijziging, in combinatie met de onzekerheden over het toekomstig eigenaarschap van warmtenetten onder de nieuwe warmtewet (Wcw), leidt er nu toe dat wij geen nieuwe gebiedsgerichte afspraken in Amsterdam kunnen maken.’

Samen met hun partners in Amsterdam wil Vattenfall nu bij Minister Jetten dit onderwerp met spoed bespreken om duidelijkheid te krijgen over zijn meest recente voorstellen. Ook bedanken ze wethouder Pels voor haar inzet en bemiddeling in de afgelopen weken.

Alternatieve opties 

Wethouder Pels spreekt in een aanvullende reactie van een ‘teleurstellend eindresultaat’, schrijft Nieuws.nl. ‘De gemeente gaat daarom zo snel mogelijk alternatieve opties uitwerken waarmee we bewoners alsnog voor dit jaar kunnen compenseren. We blijven bij het Rijk benadrukken dat er zo snel mogelijk een financiële oplossing moet komen voor dit jaar en de lange termijn.’

Amsterdam wil in 2040 alle woningen en gebouwen van het gas af hebben, te beginnen met sociale huurwoningen. Het beoogde warmtenet is een ondergronds leidingstelsel waar warm water doorheen stroomt dat onder meer afkomstig is van afvalverbranding.