Er moet dus snel iets gebeuren en daarom zijn onder meer door het Rijk allerlei maatregelen genomen en voorgesteld. Een van deze maatregelen is het versneld binnenstedelijk transformeren van leegstaand vastgoed. Hiervoor zijn al in 2022 transformatieafspraken gemaakt met regio’s en gemeenten en ook is hier extra geld voor beschikbaar gesteld. 

Het wijzigen van een functie van bestaande panden (transformeren) moet bovendien vergund worden met een (snelle) procedure van 8 weken, ook als de woonfunctie in strijd is met het omgevingsplan. Dit geldt met de Omgevingswet zowel binnen als buiten de bebouwde kom, en ook als extra verbouwingen en uitbreidingen nodig zijn voor de transformatie. R

Recent is bovendien nog de maximale verkoopprijs van sociale koopwoningen verhoogd van 200.000 naar 355.000 euro, naar (nog recenter) 390.000 euro.

Met al deze stimuleringsmaatregelen staat helemaal niets meer in de weg aan het versneld transformeren van leegstand naar woningen. Laat de ontwikkelaars zich maar melden met hun aanvragen en dan gaat het allemaal vanzelf!

In mijn praktijk kom ik situaties tegen waarbij de ontwikkelaars die bestaande lege panden willen omzetten naar woningen niet bepaald welwillend tegemoet worden getreden. 

Was het maar zo’n feest. In mijn praktijk kom ik aan de lopende band situaties tegen waarbij de ontwikkelaars die bestaande lege panden, zoals kantoren, winkels, kerken en scholen willen omzetten naar woningen niet bepaald welwillend tegemoet worden getreden. 

In één situatie wilde de gemeente heel graag de functie van het al jarenlang leegstaande pand behouden en moest een procedure ervoor zorgen dat het transformatieproces weer werd opengebroken. In andere situaties stelden gemeenten dat voordat een aanvraag mocht worden ingediend verplicht (!) vooroverleg diende plaats te vinden.  Als dan ten minste dat vooroverleg spoedig verloopt en ook duidelijke kaders worden afgesproken, zou ik hier nog wel mee kunnen leven.

Toen de ontwikkelaar zo ongeveer ten einde raad bij mij kwam,  bleek echter dat vooroverleg meer dan een jaar te duren, was over een deel van de beoogde aanvraag nog geen advies gegeven en werden telkens wisselende kaders meegegeven. 

Daarnaast kom ik veelvuldig tegen dat aanvullende eisen worden gesteld aan het type woningen dat gerealiseerd zou moeten worden, die ruimtelijk niet gesteld mogen worden en er ook voor zorgen dat de te realiseren woningen niet meer financieel haalbaar zijn. 

Het resultaat is dat ontwikkelaars afhaken en de transformatie van leegstaande panden uitermate stroperig verloopt.

Het resultaat is dat ontwikkelaars afhaken en de transformatie van leegstaande panden uitermate stroperig verloopt. En natuurlijk kun je gewoon een aanvraag indienen en vervolgens procederen tegen een afwijzing, maar ook dan duurt het jaren voordat je resultaat boekt, wat haaks staat op het idee van een snelle transformatie om de woningnood te lenigen. 

Mij is duidelijk dat regels over sneller vergunnen, stimulatiemaatregelen én extra geld kennelijk geen drijfveer vormen om dit op een andere manier aan te pakken. Ik breek mijn hoofd erover wat hier de oorzaak van is. 

Dus hierbij een oproep: gemeentes kunnen jullie dit uitleggen? En kan er een aantal psychologen opstaan die dit fenomeen uitzoekt, zodat we de oplossing voor dit probleem wél kunnen vinden?

Want, het spijt me om dit te moeten zeggen, met meer regels komen we op dit punt niet verder (noch met meer juristen).