Architectbureau Temp. houdt er naar eigen zeggen van om te agenderen en ontwikkelde bijvoorbeel eerder al in 2010, tijdens de financiële crisis, proactief een braakliggingskaart en leegstandkaart van Amsterdam.
De Europaboulevard hebben zij al sinds 2016 op het oog. Nu is het nog een onafgemaakte snelweg.. De hoofdstraat vormt een ‘barriere’ tussen het Amstelpark en de woonwijk Buitenveldert, volgens Temp. oprichters Tom Bergvoet en Maarten van Tuijl.
De Europaboulevard heeft een tweebaans rijprofiel, heen en terug met aan weerskanten een ventweg met dubbel parkeren. Slechts het meest noordelijke stukje, boven de oprit A10 richting de snelweg, wordt goed gebruikt door bestemmingsverkeer.
De Europaboulevard is daarmee grotendeels onbenut potentieel en wordt door omwonenden daarnaast als sociaal onveilig ervaren. ‘We fietsten er regelmatig voorbij en zagen voor ons hoe het anders kon’, zegt Van Tuijl.
Volgens Temp. kan de hoofdstraat ten zuiden van de oprit naar de A10 worden teruggebracht naar een eenbaansweg voor auto’s, waarbij meer ruimte ontstaat om te wandelen en fietsen. Door het parkeren ondergronds te brengen, ontstaat bovendien ruimte voor woontorens, en meer groen.
Amstelparklaan
In de haalbaarheidsstudie, die Temp. maakte in opdracht van ontwikkelend belegger APF International, is een voorstel uitgewerkt voor duizend tot tweeduizend woningen, waaronder woningen voor senioren om doorstroming op de Amsterdamse woningmarkt aan te moedigen.
Door het opwaarderen van de openbare ruimte en het terugdringen van autoverkeer moet de Amstelparklaan, de beoogde nieuwe naam voor de woonstrip, bestaande woonwijken beter toegang geven tot het Amstelpark.
Met begroeide gevels, retentiedaken en dakterrassen sluiten de gebouwen bovendien aan op de groene omgeving waarin zij worden geplaatst, vinden de ontwerpers. ‘Stepping stones voor flora en fauna. De gebouwen zijn hierdoor ook rainproof en natuurinclusief.’
Strijd tussen wonen en groen
Om alle natuurinclusieve elementen in de gebiedsontwikkeling in de praktijk te brengen, adviseert Van Tuijl om goed te kijken naar de strijd om de ruimte tussen bebouwing en groen. Het Amstelpark is aan een herinterpretatie toe en kan met dit plan worden uitgebreid richting Buitenveldert.
‘We raden in ons plan ruim duizend woningen aan. Ga je richting de tweeduizend woningen, dan betekent dit meer druk op het groen. Nadere uitwerking moet uitwijzen welk precieze aantal woningen een optimale balans vormt tussen de kwaliteit van het groen en de ambities met betrekking tot verdichting van de stad.’
In de plannen van Temp. ligt de focus op hoge gebouwen met een beperkt oppervlak, waarbij parkeergelegenheid wordt teruggedrongen of ondergronds uit het zicht verdwijnt.
Met de huidige plannen van Temp. kunnen slechts 35 van de 589 platanen niet behouden blijven, blijkt uit onderzoek in samenwerking met de Nationale Bomenbank. Deze kunnen in de buurt verplant worden.
Zelf initiatief nemen
Op basis van de haalbaarheidsstudie die er nu ligt, heeft de gemeente Amsterdam de ontwikkelpotentie voor de locatie Europaboulevard naar boven bijgesteld in haar ‘quickscan verdichting buitenveldert’. De door Temp. aangewezen parkeervlakken zijn nu aangeduid als te herontwikkelen gebied.
In de Amsterdamse structuurvisie staat dat de gemeente langs knooppunten en hoofdstraten wil verdichten, de Europaboulevard past volgens Van Tuijl perfect in die visie. De ontsluiting via oprit A10 maakt de woningen volgens hem goed bereikbaar.
‘De Europaboulevard stond nog niet zo op de radar van de gemeente’, aldus Van Tuijl. Hij koppelt het aan de grenzen van de plancapaciteit van Amsterdam. ‘Dat is logisch, op een gegeven moment hebben ambtenaren hun handen vol.’
De senior-architect is dan ook van mening dat het zinvol is voor architecten en ontwikkelaars om zelf initiatief te nemen. Het opzoeken van een samenwerking, zoals Temp. deed met APF, vergroot de kansen dat een ontwikkelgebied of project van de grond komt.
‘De gemeente heeft goed naar ons voorstel gekeken en er echt iets mee gedaan. Het helpt dus wel om je soms wat activistisch op te stellen.’