In het rapport schrijft het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) dat de stikstofdepositie problemen kan geven voor 11 van de 19 NOVEX-woningbouwlocaties, waar 460.000 woningen gepland staan. Het EIB berekende dat op basis van de jaarlijkse op te leveren woningen en de afstand tot de dichtstbijgelegen N2000-gebied.
Op Rijksniveau zorgt die stikstofdepositie voor het stilvallen of vertragen van 17 aanleg- en uitbreidingsprojecten van wegen, met een gezamenlijke waarde van 7,2 miljard euro, aldus het EIB.
Omdat de vrijvallende budgetten voorlopig niet kunnen worden uitgeput, verwacht het EIB een netto productieverlies van 800 miljoen euro over de periode 2024-2030. Daarvan 150 miljoen in 2024 en 300 miljoen in 2025.
Het EIB adviseert te overwegen om het stilleggen van een aantal projecten nog eens tegen het licht te houden en te bekijken of projecten met een relatief beperkt stikstofprobleem met mitigerende maatregelen alsnog door kunnen gaan.
Meer congestie op fileknelpunten
Zes van de getroffen projecten hebben invloed op 16 van de 50 grootste fileknelpunten. Als deze projecten niet worden uitgevoerd, verwacht het EIB dat congestie op deze wegen verdubbelt, met als gevolg 450 miljoen euro aan extra filekosten voor 2024 tot en met 2030.
Bij personenauto’s gaat het in totaal om ongeveer 14,5 miljoen euro aan extra voertuigverliesuren, wat neerkomt op bijna 250 miljoen euro aan extra filekosten. De filekosten bij het goederenwegvoer bedragen over deze periode ruim 200 miljoen euro.
Naast aanleg- en uitbreidingsprojecten zijn er ook vervangings- en renovatieprojecten. Hier is een kwart onderhevig aan de stikstofdepositie. De andere driekwart van deze wegenprojecten zijn niet vergunningsplichtig
Als de ‘stikstofgevoelige’ kwart hiervan niet doorgaat, en de vrijvallende budgetten voor een groot deel voor andere projecten worden ingezet, leidt dit naar verwachting van het EIB tot een netto productieverlies in de periode 2024-2030 van 65 miljoen euro. Daarvan 28 miljoen in 2024 en 19 miljoen in 2025.
Infra provincies en gemeenten: 300 miljoen verlies
De helft van de weginvesteringen in opdracht van provincies en gemeenten zijn vergunningsplichtig. Hier bedraagt het verwachtte productieverlies voor de eerdergenoemde periode in totaal 300 miljoen euro. Dat is 125 miljoen voor provincies en ruim 175 miljoen voor gemeenten.
Het EIB schat dat 20 procent van de provinciale wegenprojecten en 10 procent van de gemeentelijke wegen door stikstof niet kunnen doorgaan. Dat is onder meer bepaald op basis van de afstand van dat wegennet tot N2000-gebieden en de gemiddelde stikstofuitstoot tijdens de bouwfase.
De onderzoekers voorzien dat provinciale wegenprojecten op meer dan 2 kilometer afstand van een N2000-gebied in de regel kunnen doorgaan. Voor gemeentelijke wegen geldt dat vanaf 1 kilometer.