De gebouwde omgeving is in Nederland verantwoordelijk voor een derde van de CO2-uitstoot, meer dan elke andere sector in Nederland, zeggen de mensen achter Woud.
De ondernemers kwamen tot het inzicht dat met elke nieuwe woning die ze volgens de huidige bouwregels opleveren, ze de aarde een stukje verder opwarmen. Daarom willen ze kant- en-klare woningen bouwen zonder ecologische voetafdruk.
De onderneming bouwt twee pilotwoningen in hun thuisstad Tilburg. Daarna hopen ze op te schalen tot 200 woningen per jaar.
1. Wat verstaan jullie onder biobased bouwen?
‘Wij bedoelen ermee dat je zo veel mogelijk herwinbare materialen toepast, dus materialen die “groeien". In de meeste gevallen is dat hout, maar we passen ook vlas toe, als isolatiemateriaal.’
‘We hebben goed nagedacht hoe je dat eigenlijk doet, wonen zonder ecologische voetafdruk. We kwamen tot vier principes die essentieel zijn.’
‘Het eerste doel moet zijn dan de woningen eeuwig mee kunnen. We doen daarom geen concessies aan de degelijkheid van het gebouw, maar we hebben ook de plattegronden zijn zo ontworpen dat zeer divers gebruik aankunnen. Ook dat verlengt de levensduur.’
‘Een tweede is dat we niet meer bouwen dan nodig. We maken geen leegstaande zolders en we hebben geen tochtportaal achter de voordeur, want onze huizen tochten niet.’
‘Als derde passen we zo veel mogelijk herwinbare materialen toe en het laatste principe is dat we alleen woningen leveren die hun eigen energieverbruik duurzaam opwekken. Want ook tijdens het gebruik van de woning moet de belasting van de aarde zo laag mogelijk zijn.’
‘We passen veel hout toe. Dat komt uit Europese bossen. Een veelgehoorde zorg is dat als we allemaal in hout gaan bouwen, het hout wel op zal raken. Dat is niet waar.’
2. Zijn er wel voldoende duurzame grondstoffen voor jullie ambities?
‘Andere Europese landen hebben altijd veel in hout gebouwd en hun bossen zijn in staat om dat hout te leveren. Als ook alle huizen in Nederland in hout gebouwd zouden worden, dan zou er per saldo op jaarbasis nog steeds meer hout in de Europese bossen bijgroeien dan er verdwijnt.
‘Maar we zijn er eerlijk over dat we ook materialen toepassen die niet biobased zijn. Met name de dakbedekking want die is niet biobased verkrijgbaar. Installaties in de woning passen we ook zo min mogelijk toe, maar die kun je natuurlijk ook niet van hennep maken.’
‘Onze woningen bestaan uit twee modules die in een timmerfabriek in enkele weken worden gebouwd. Dat vraagt ook wel transportbewegingen, maar veel minder dan bouwen op de bouwplaats.’
3. Waarom een nieuw bedrijf? Zijn er al niet voldoende timmerfabrieken?
‘Wij zijn het bedrijf niet gestart omdat wij willen gaan timmeren, maar voor een andere ambitie: huizen aanbieden waar je wonen zonder ecologische voetafdruk.’
‘Binnen een bestaand bouwbedrijf komt zo’n ambitie niet snel van de grond. Waarom zou een bedrijf radiaal innoveren als de hele productieketen is ingericht op cementwoningen?
‘In een nieuw bedrijf kun je vrij denken. Bij ons is timmeren niet het doel, maar het gevolg van onze ambitie. Als je de aarde niet wilt opwarmen, dan ligt bouwen in hout voor de hand.’
4. Meerdere fabrieken claimen duurzaam te zijn. Wat maakt jullie anders?
‘Dat is inderdaad een lastige. Een betonproducent die het lukt om minder cement in zijn vloeren te gebruiken, heeft ook een mooie stap gezet richting een duurzamere bouwsector.’
‘En er zijn ook steeds meer aanbieders van huizen waar hout in verwerkt zit. Maar die hebben dan bijvoorbeeld wel kunststof kozijnen. En als ze volgens de BENG norm gebouwd zijn, leveren ze toch nog jaarlijks zo’n 4 ton CO2-uitstoot.’
‘Onze claim heeft betrekking op de hele cyclus: de bouw, het gebruik en zelfs de eventuele sloop. Als we de aarde leefbaar willen ouden dan moet dat de stip op de horizon zijn voor onze bouwsector. En wij laten zien dat het vandaag al kan.’
5. Jullie bouwen niet flex, maar voor de eeuwigheid. Waarom is dat?
‘Om misverstanden te voorkomen: we willen erg graag huizen bouwen waar mensen flex kunnen wonen. Maar dan wel met een permanente bouwaard.’
‘Aan tijdelijk bouwen doen we inderdaad niet mee. De productie van een huis vraagt altijd veel grondstoffen, maar ook transport, materieel en arbeid.’
‘Tijdelijke huizen zijn in onze ogen wegwerpwoningen. Hoe goed de bedoelingen ook zijn, je accepteert dat alle energie die je erin stopt, al snel verloren gaat. Als je klimaatambities serieus neemt, vermijd je de bouw van tijdelijke woningen.’
‘Omdat onze ambitie best uitdagend was, zijn we begonnen met grondgebonden woningen. Die kunnen we nu direct leveren. Onze grondgebonden woningen passen in elke reguliere straat in Nederland.’
‘Met onze appartementen richten we ons op de meest voorkomende oplossing: een galerijontsluiting tot ongeveer vier bouwlagen. We specialiseren ons op segmenten waar concurrerend zijn met cementbouw. Daardoor zijn onze woningen niet overal toepasbaar, maar dat is prima.
‘Als 80 procent van de woningproductie met onze principes wordt verwezenlijkt, heeft onze sector al een hele mooie stap gemaakt.’