Daarin wijst hij ook op het tekort aan vakmensen, die efficiënt moeten worden ingezet. Enkelglas zou bovendien autonoom voor het overgrote deel vanzelf worden vervangen als onderdeel van verduurzamingsafspraken die de minister met de corporatiesector maakte.
Op 14 november stemde de Tweede Kamer in overgrote meerderheid (142 stemmen) in met de motie van Pieter Grinwis (CU) en Henri Bontebal (CDA). Daarin verzochten zij het kabinet met een aanpak te komen voor het versneld uitfaseren van enkelglas bij huurwoningen.
Volgens Grinwis en Bontebal is enkelglas met name oververtegenwoordigd in huizen met slechte energielabels (E, F en G) in de particuliere verhuur, en in mindere mate ook bij huurhuizen met een beter energielabel in zowel de corporatiesector als in de private huur.
Aftrekpunten en algehele ban
Concreet maande de Tweede Kamer de minister te komen met een voorstel voor aftrekpunten voor enkelglas in het te moderniseren woningwaarderingsstelsel (WWS). En daarnaast te komen met een voorstel voor en een algeheel verbod op enkelglas in 2029 of 2030 in een verhuurde woning, rekening houdend met de prestatieafspraken die de minister al met de corporatiesector maakte.
Die afspraken houden onder meer in dat corporaties in ruil voor het afschaffen van de verhuurderheffing, woningen met een slecht energielabel (E, F of G) eind 2028 uitfaseren, en tot en met 2030 675.000 woningen ‘toekomstklaar' isoleren.
'Voortvarende' corporaties
Volgens een benchmark van corporatiekoepel Aedes is het aantal huurwoningen met een slecht label in 2022 met 25 procent afgenomen. Dat bewijst volgens De Jonge dat corporaties ‘voortvarend’ met verduurzaming aan de slag zijn.
‘Corporaties zullen hier de komende jaren verder mee gaan en achten het uitfaseren van de EFG-labels voor eind 2028 binnen bereik. Daarbij verwacht ik dat het momentum van verduurzaming zal worden gebruikt om ook eventueel aanwezig enkelglas in een woning te vervangen door dubbelglas of HR++ glas. Dit heeft immers een grote impact op de labelstappen en het omlaag brengen van de warmtevraag.’
10 strafpunten voor label G
De Jonge wijst erop dat in het nieuwe WWS aftrekpunten kunnen worden gerekend voor slecht energielabels en extra punten voor goede, waarmee hij zegt uitvoering te geven aan een eerdere motie om een huurprijsverlaging mogelijk te maken bij woningen met slechte energieprestaties.
Voor energielabel G hanteert hij 10 ‘strafpunten’. Aanpassing van het WWS vergt wijziging van het Besluit huurprijzen woonruimte. De Jonge aast op invoering per 1 juli 2024.
Vanaf 1 oktober 2023 mogen verhuurders al een energieprestatievergoeding (EPV) in rekening brengen bij huurders, waarmee investeringen kunnen worden terugverdiend.
Integrale aanpak voorop
Mede gezien deze maatregelen vindt de minister het niet nodig om ook nog specifieke maatregelen op te nemen voor enkelglas. Maar vooral ook omdat met zo'n specifieke maatregel volgens hem de ‘integrale aanpak’ belemmerd wordt. ‘Verhuurders zullen in dat geval prioriteit moeten geven aan enkelglas ten koste van de integrale verduurzamingsaanpak, die meer winst oplevert voor de energierekening en qua CO2-besparing.’
Een ander gevolg van een algehele ban is volgens de minister dat enkelglas kan leiden tot ‘minder investeringscapaciteit' bij verhuurders, omdat het minder kostenefficiënt is wanneer de aanpak van enkelglas niet mee kan lopen bij groot- of planmatig onderhoud.
Schimmelproblematiek
Bovendien is het vervangen van enkelglas volgens hem niet toereikend om verduurzamingsdoelen te bereiken, en kan dit zelfs leiden tot schimmelproblematiek als ook niet gelijktijdig de ventilatie wordt aangepakt.
Uit onderzoek van ABF Research zou bovendien blijken dat de Nationale prestatieafspraken vanzelf leiden tot een ‘flinke afname’ van enkelglas, zij het dan niet al het glas in de woningen met betere energielabels (d of hoger) ook verdwijnt.
Extra normen voor de vervanging van enkelglas zouden de Nationale prestatieafspraken doorkruisen, en een extra opgave voor corporaties betekenen die praktisch en financieel niet vanzelfsprekend haalbaar zijn, aldus de minister.
Tekort vakmensen
Daarnaast is een verdere versnelling van de verduurzaming met extra maatregelen specifiek voor enkelglas niet gegarandeerd, schrijft de Jonge. ‘Er zijn onvoldoende vakmensen beschikbaar om het tempo verder te verhogen. Zowel in de corporatiesector als de particuliere huursector zou een inzet op enkelglas daardoor waarschijnlijk vooral tot een verschuiving van maatregelen leiden, en niet noodzakelijk tot betere of tot integrale verduurzamingsmaatregelen die tot meer energiebesparing leiden.'
Private verhuurders
Waar corporaties extra financiële ruimte krengen door het afschaffen van de verhuurdersheffing, riep het kabinet voor private verhuurders de Subsidieregeling Verduurzaming en Onderhoud Huurwoningen (SVOH) in het leven, onder meer voor isolatie en hoogrendementsglas, naast andere ingrepen. Voor de SVOH reserveerde het kabinet 152 miljoen euro.
Vereniging van eigenaren
De Jonge meldt verder te werken aan een beleid om de verduurzaming van woningen in vereniging van eigenaren (VVE) te versnellen, wat volgens hem eveneens verhuurders helpt, omdat veel woningen in VVE’s worden verhuurd. Voor de Subsidieregeling Verduurzaming voor Vereniging van Eigenaars (SVVE) is sinds 1 januari 2023 een potje van 50 miljoen beschikbaar.
De Jonge kondigt daarnaast aan om via het Warmtefonds een financieringsproduct te ontwikkelen voor kleine VVE’s.
Tot slot schrijft De Jonge bezig te zijn met het verbeteren van de mogelijkheden voor huurders om hun verhuurder aan te zetten tot het nemen van verduurzamingsmaatregelen. Zo is er een wetsvoorstel in de maak waarmee het initiatiefrecht en het instemmingsrecht worden gewijzigd om het verduurzamingsproces te versnellen.