‘We kunnen niet alle bomen redden. Maar in sommige gevallen kunnen bomen tijdelijk naar de bomencamping’, zegt boomspecialist Jordy Jacobs van de gemeente. ‘We proberen zoveel mogelijk bomen voor de stad te behouden.’
In Amsterdam staan ongeveer 1 miljoen bomen, waarvan de gemeente er zo’n 300.000 beheert. Door woningbouw, kadewerkzaamheden, herinrichting van straten, ziekte of een onveilige situatie komt het regelmatig voor dat bomen gepakt of verplaatst worden.
Grote herstelwerkzaamheden aan de Amsterdamse kademuren hebben veel ruimte nodig. Bomen die daarin hinderen, kunnen met de bomencamping tijdelijk worden opgevangen. Een groot deel van de verplaatste bomen logeert al op de eerste bomencamping bij de Minervahaven in Westpoort. Daar komt aan de Rhôneweg een tweede bij.
Bomen in twee jaar terug
De bomen worden op de ‘camping’ niet in de grond gepland, maar in een kluit: een kunststof behuizing met voedingsrijke aarde Op die manier kan makkelijker worden ingespeeld op het type grond en de voeding die individuele bomen nodig hebben. Op de camping is een wateraansluitpunt aangelegd.
‘De bomen blijven hier op de camping staan tot ze weer terug kunnen’, vertelt Jacobs. ‘Ze kunnen hier maximaal 2 jaar blijven staan. Maar in de ideale situatie gaan de bomen al veel eerder weer terug naar een plek aan de grachten.’
Als de bomen weer terug worden geplaatst op hun oorspronkelijke standplaats, maakt het bomenteam zoveel mogelijk ruimte vrij voor de wortels om door te groeien. Dit vergroot de kans dat de bomen hun volledige levensduur kunnen blijven staan.
Goed zorgen voor bomenbestand
Het verplanten van nog gezonde bomen heeft grote voordelen ten opzichte van het omkappen en opnieuw planten van jonge bomen. Een volwassen boom biedt meer verkoeling en beschutting, houdt meer water vast en is van grotere waarde voor de biodiversiteit.
Ook in andere gemeenten wordt flink ingezet op het behoud van volwassen bomen. In de gemeente Almere is daarvoor het Almeerse bomenregister in het leven geroepen om binnen de eigen gemeente overzicht te krijgen van locaties waar bomen gedwongen plaatsmaken voor verdichting én binnen welke gebiedsontwikkelingen juist extra vraag is naar volwassen stadsgroen.
‘We doen dit voor de bewoners van Almere. We laten zien goed te zorgen voor ons bomenbestand’, vertelt Wouter Baack, technisch beheeradviseur Groen bij de gemeente.
Hij is voorstander van het verplanten van bomen en sprak hierover op een kennisbijeenkomst van Stichting Steenbreek en vakblad Groen. Daar spraken ook groenadviseur Ruud Custers van de gemeente Land van Cuijk en Dirk Doornenbal van de Nationale Bomenbank.
Baack: ‘Een volwassen boom heeft een natuurlijke interactie met zijn omgeving. Door deze tijdelijk of permanent op een andere locatie te stallen, behoud je meer waarde dan dat je er later een jong boompje voor terugzet.’
In de gemeente Land van Cuijk worden Werk in Uitvoering-lijsten gebruikt om met burgers en wijkraden te communiceren op welke locaties meer groen nodig is. Zo heeft de gemeente bij gedwongen verplantingen direct zicht op nieuwe standplaatsen.
Kapitaalvernietiging
Het grofweg kappen van volwassen bomen is volgens Doornenbal kapitaalvernietiging. Volgens hem lijkt het verplanten van bomen aan de voorkant duurder, maar dit komt doordat veel groene baten van volwassen bomen moeilijk in monetaire waarde uit te drukken zijn.
‘Urgente opgaven zoals klimaatadaptatie vragen nú om een oplossing. Die wachten niet tien jaar tot een nieuw jong boompje haar kroonvolume heeft ontwikkeld.’