Het woon- en leefklimaat in Heerlen is uit balans, benadrukt Casper Gelderblom, wethouder Wonen. ‘Er is veel woonoverlast in vooral kwetsbare buurten, en de schaarste aan betaalbare, kwalitatief goede woningen in de stad wordt verergerd door huisjesmelkers die panden kopen en splitsen voor de huisvesting van veelal zeer korte duur.’  

Met een robuust beleidspakket wil Gemeente Heerlen het tij keren en het lokale woonklimaat verbeteren. 

Woonkwaliteitseisen 

Het beleidspakket bevat onder meer verschillende woonkwaliteitseisen voor alle woningen van Heerlen. Waaronder minimale vloeroppervlakten en een maximum aantal personen per wooneenheid. ‘Hiermee doen we de deur dicht voor onwenselijke wooninitiatieven, maar maken we ook duidelijk wat voor initiatieven we wél graag willen’, aldus woonwethouder Gelderblom. 

Keurmerk hoogwaardige kamerverhuur 

Ook wordt er een keurmerk voor hoogwaardige kamerverhuur ontwikkeld. Hierbij gaat het om woonaspecten die niet juridisch afdwingbaar zijn, maar wel wenselijk zijn voor een fijne woonomgeving.

Op basis van het Rapport Roemer wordt daarnaast een Heerlense Basis Norm voor huisvesting van arbeidsmigranten ingevoerd.

Huisvesting kwetsbare doelgroepen 

Een nieuwe draagkrachtstoets moet huisvestingsinitiatieven voor kwetsbare doelgroepen beter gaan spreiden en alleen toestaan als de leefbaarheid en draagkracht in een buurt bovengemiddeld is. De gemeente zal woningen daarmee toewijzen op basis van lokale binding aan de stad en regio.

‘Het is niet eerlijk dat kwetsbare doelgroepen nu veelal worden gehuisvest in buurten waar de leefbaarheid al onder druk staat’, licht Gelderblom toe.  

De gemeente zegt deze spreidingsaanpak ook regionaal na te streven en daarover in gesprek te zijn met onder andere de Parkstadgemeenten. 

Opkoopbescherming 

In een aantal wijken introduceert Heerlen een opkoopbescherming. Wie een woning met een WOZ-waarde van minimaal 300.000 euro koopt moet daar in principe zelf in gaan wonen.  

‘Het is maatschappelijk onverdedigbaar dat starters die hier een leven op willen bouwen geen woning kunnen vinden, terwijl er door huisjesmelkers goud geld wordt verdiend’, stelt Gelderblom. ‘Dat maakt het gat van bereikbare woningen steeds groter. Met de opkoopbescherming gaan we dit tegen.' 

Ook stelt de gemeente een doelgroepenverordening in om de positie van woningzoekenden in het segment sociale huur, koop- en middenhuur te beschermen. Hierin is vastgelegd hoe lang een woning beschikbaar moet blijven voor deze doelgroep.  

Vergunningsplicht 

Tenslotte moet een verhuurvergunning verhuurders gaan verplichten om zich te houden aan specifieke kwaliteitseisen. Hiermee wil de gemeente effectief ingrijpen op misstanden bij verhuurders, zoals een vermenging van arbeidscontract en huurcontract, wurgcontracten, of te hoge servicekosten.  

Via het centrale meldpunt Huurteam Zuid-Limburg wil de gemeente ook signalen van huurders gaan opvangen. 

 Als de gemeenteraad het beleid op 20 december goedkeurt, worden de maatregelen vanaf januari 2024 in de praktijk gebracht. 

Hoewel Heerlen kampt met een lastige reputatie, zit de centrumstad van Parkstad Limburg al enige tijd in de lift. De oude mijnstad werkte aan een nieuwe binnenstad, ontwikkelde een andere profilering en deed verschillende ruimtelijke ingrepen. Stadszaken schreef daar eerder over.