Een uitdagende vraag voor beleidsmakers. Hoe maken we de ‘business case’ voor stadshubs? En hoe verdeel je de lusten en lasten publiek-privaat eerlijk? 

De maatschappelijke waarde van stadshubs ontstaat pas als bedrijven samenwerken, bundelen en verdichten. En dat is met de plannen voor de Lutkemeerpolder en het Foodcenter niet geborgd.  

Maar, niet elke schuur is geschikt als stadshub. Waaraan moet een stadshub voldoen? Ten eerste moet de stadshubs goed bereikbaar zijn over de weg (en vanzelfsprekend ook over water).  

Bij het bundelen van goederenstromen komen er veel vrachtwagens en bestelauto’s en lichte elektrische voertuigen bij elkaar. De mobiliteit rond de stadshub moet congestieloos worden geregeld. Anders sta je eindeloos stil. Vergeet niet de bereikbaarheid voor het personeel, ook ‘s avonds en ’s nachts. 

Ten tweede moet de ruimte binnen in de stadshub geschikt zijn voor de operaties. Voor sommige stadslogistieke segmenten is veel ruimte nodig voor handling, cross-docking en value-added-services (pre-installatie, dark kitchen, retouren) en minder ruimte voor opslag.  

Sommige stadslogistiek segmenten hebben 10.000 vierkante meter of meer nodig, zoals horecabevoorrading en bouwlogistiek. Andere segmenten 500 tot 2.500 vierkante meter. Een hoogte van 6 meter volstaat. Je kunt dus ook op meerdere verdiepingen werken.  

Snelheid en doorstroming bepalen de kosten van de stadshub. Een goede verhouding tussen docks voor grote vrachtwagens en voor bestelauto’s is nodig; zeker een-op-tien. Let er ook op dat je veilig kan manoeuvreren. Is de route logisch en veilig? 

Er ook veel ruimte buiten nodig voor het laden van de elektrische voertuigen en het veilig stallen van voertuigen. En hoeveel behoefte is er aan parkeerruimte voor het personeel; of komen die allemaal met de fiets of het openbaar vervoer? Die buitenruimte moet even groot zijn als de binnenruimte.  

Voor het laden van elektrische voertuigen is een stevige energiebehoefte. Welke mogelijkheden biedt het gebied voor het opwekken van stroom met zonnepanelen en voor de opslag van stroom. Wat zijn de verwachte energiekosten nu en in de toekomst? En wie gaat er investeren in de voorzieningen; de huurder of de verhuurder? Alleen samen los je netcongestie op.  

Is de stadshub ook een leerzame, inspirerende en aantrekkelijke werkplek? Draagt de inrichting bij aan het welzijn en de gezondheid van de medewerkers? Het is al lastig genoeg om goed logistiek personeel te vinden.

De toekomst van stadslogistiek is in samen bundelen, samen delen van capaciteiten, vervoersmiddelen, energie en data en samen innoveren om de klant steeds beter van dienst te zijn.  

Stadshubs zijn gedeelde faciliteiten. De toekomst van stadslogistiek is in samen bundelen, samen delen van capaciteiten, vervoersmiddelen, energie en data en samen innoveren om de klant steeds beter van dienst te zijn.  

Dat stelt eisen aan de eigen opslagruimte, beveiliging, goede en veilige datanetwerken en een huishoudelijk reglement. De ruimte op stadshubs is schaars en je wilt conflicten voorkomen.  

Wie wil je graag als buren hebben (en wie juist niet)? Ook de gemeenten spelen bij de programmering een sturend rol. Bij stadshubs moet je verder kijken dan alleen de huurprijs van de vierkante meters.  

Het gaat om met wie je samen, in de toekomst, het beste de klanten in de stad kan bedienen. Samen kun je uiteindelijk meer klanten bedienen, nieuwe business binnen halen en misschien wel kosten besparen. 

Gemeenten moeten meer sturen op ruimte. Wie wil je dat op bijvoorbeeld die locatie in de Lutkemeerpolder of het Foodcenter samen gaan werken? Waarop kun je straks de ontwikkelaars en huurders aanspreken? Pas dan gaat de stadslogistiek ook duurzaam met minder en schone voertuigen.  

Het lijkt erop dat veel gemeenten grondopbrengsten voor de korte termijn najagen en te weinig oog hebben voor het lange termijn maatschappelijk belang van logistieke ruimte rond hun stad. 

Waardevolle stadshubs moeten een onderdeel zijn van de stadslogistieke plannen. En die ontbreken helaas bij nagenoeg alle gemeenten. Ga morgen daarover in gesprek met de ondernemers in de stad.