Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 zijn deze documenten – van in totaal 382 gemeenten – onderzocht op natuurgerelateerde onderwerpen via de zogenoemde quickscan. 40 gemeenten hebben een verdiepingsslag uitgevoerd.

Quickscan en verdieping

In de quickscan werd gekeken hoe gemeenten denken invulling en aandacht te gaan geven aan de Rijksnatuurvisie, waarin de grote lijnen rondom natuur voor de komende tien jaar benoemd zijn. 382 collegedocumenten van gemeenten werden door Bob Pruijssens namens CAH Vilentum Almere onderzocht en gescand op een twaalftal zoekwoorden.

Dinand Ekkel, lector Groene en Vitale Stad aan CAH Vilentum rapporteert: ‘Een derde van de gemeenten vermeldt niets over natuur en een kwart niets over groen. Dat vind ik een opvallend hoge uitkomst. Zeker omdat de onderwerpen natuur en groen in de stad de laatste jaren zoveel belangstelling hebben gehad.’ De verklaring van de Almeerse lector: ‘Het kan zijn dat gemeenten hun zaken goed op orde hebben wat het natuurbeleid betreft, en ze het niet nodig achten om daar in het collegedocument nog aandacht aan te besteden. Aan de andere kant hebben zij mogelijk minder prioriteiten op dit gebied.’

Conclusie

Opvallend is dat de gemeenten die onlangs aan de Nationale Groencompetitie hebben deelgenomen beter scoren dan de gemeenten die niet deel hebben genomen. ‘Hieruit kun je concluderen dat gemeenten die deel hebben genomen aan de Groencompetitie gemiddeld meer ambities hebben op het gebied van natuur- en groenbeleid. Dit betekent dus dat deelname aan de Groencompetitie een positieve invloed heeft op de groene ambities binnen een gemeente.’

In de verdiepingsslag werden ook de beleidsplannen van de afgelopen jaren van de 40 gemeenten nader op de thema´s biodiversiteit en participatie onderzocht. Bij 47 procent van de gemeenten wordt de term burgerparticipatie in het groenbeheer vermeld en in 16 procent van de gevallen wordt biodiversiteit vermeld. Dit betekent dat een groot gedeelte van de Nederlandse gemeenten hier nog geen aandacht aan besteedt, terwijl het wel belangrijke onderwerpen voor de Rijksnatuurvisie zijn.

Deze uitkomsten ziet Ekkel als een wake-up call, omdat vanaf 1 januari 2017 de nieuwe Wet natuurbescherming wordt ingevoerd. Ekkel: ‘Provincies en gemeenten gaan deze wet samen uitvoeren. Dit betekent dus dat zij meer verantwoordelijkheden krijgen en dat houdt in dat er ook beleid dient te worden gevoerd op deze onderwerpen.’

De twaalf gehanteerde zoekwoorden zijn: natuur, groen, landschap, duurzaamheid, voedsel, stadslandbouw, streekproducten, biodiversiteit, ecologie/ecologisch, educatie, bomen en bos.