Begin augustus deed de RvS een uitspraak: als een eigenaar van een bestaande woning de spouwmuren wil isoleren, moet hij/zij eerst voldoende ecologisch onderzoek laten doen om vast te stellen of er vleermuizen in deze muren kunnen zitten. Dit moet ‘jaarrond’ en duurt vanwege kraam- zomer,- paar-, en winterverblijven minstens vijf maanden. Daarna volgt een ontheffing van de provincie en mogen de natuurvriendelijke maatregelen worden uitgevoerd. 

Volgens de VNG dreigt het isoleren van bestaande woningen hierdoor stil te vallen. Ook uiten ze zorgen over huishoudens met energie-armoede als gevolg van hoge energielasten. 

Als langetermijnoplossing wijzen ze naar een gemeentelijke Soortenmanagementplan (SMP). Hiermee kan een gemeente in één keer voor de gehele gemeente een ecologisch onderzoek doen en maatregelen nemen op gebiedsniveau. Opstellen van het SMP duurt een tot twee jaar, maar de provinciale toestemming mogelijk tien jaar. De uitvoering moet volgens de vereniging dan wel in alle provincies op dezelfde manier gebeuren. 

Maar voor de korte termijn is nog een oplossing nodig. De VNG roept het Rijk (en provincies) op om een gezamenlijk actieplan op te stellen met de volgende punten. 

Pre-SMP 

De SMP heeft ook een ‘pre-SMP’, waarmee gemeenten direct de eerste twee jaar woningen kunnen isoleren. Volgens de VNG verschilt deze aanpak nog per provincie, en moeten het Rijk en de provincies nog nieuwe minimale eisen stellen om deze uniform te maken. Ook hebben gemeenten middelen nodig om te werken met de pre-SMP. 

Bij de pre-SMP zorgt een speciale methodiek ervoor dat de spontane werkzaamheden alsnog geen kwetsbare diersoorten beschadigen. Voorwaarde is wel dat de gemeente direct start met het gemeentelijke ecologische onderzoek.  

Kosten 

Voor de normale SMP lopen de kosten erg hoog op. Ook is er een ecologentekort. De vereniging pleit dat er onderzoek komt naar het verlagen van deze kosten. Ook voor deze nieuwe taak moeten gemeenten vergoeding ontvangen. 

De VNG berekende dat de totale kosten voor het opstellen van SMP’s ruim 100 miljoen euro zijn. Hiervoor komt dit jaar al 40 miljoen euro beschikbaar. Ze stellen voor om de ontbrekende middelen te dekken uit de 119 miljoen euro die het ministerie van BZK begrootte voor de Collectieve aanpak woonisolatie in 2023. 

Verder pleit de VNG dat het bestedingsdoel voor het opstellen van SMP’s wordt uitgebreid. ‘Het is dan aan de gemeenteraad om te bepalen of het geld wordt ingezet voor SMP’s of voor extra middelen voor isolatiemaatregelen.’