Het idee van de Michi-Noeki is anders dan een buurthuis, zegt architect Irene Edzes van Vollmer en Partners, het bureau dat het idee voor de ‘buurthalte’ in 2017 in samenwerking met TwynstraGudde aanleverde. Juist een buurthuis zou te veel de nadruk leggen op het moeten ontmoeten en zoiets als het Japanse concept is in Nederland vrij uniek.
‘Het moet in Groningen lichtvoetiger. Actief ontmoeten werpt voor veel mensen juist een drempel op’, zegt Edzes die het ontwerp aanleverde via een prijsvraag in 2017.
De locatie moet vooral ruimte bieden voor interactie, met de mogelijkheid om koffie of thee te drinken en kan voorzien in dagelijkse behoeftes zoals een openbare wc, oplaadpunten. Het concept uit Japan waar Vollmer en Partners hun eigen idee op baseren, zogeheten Michi-no-Eki, is een overheidsinitiatief en netwerk van rustplekken uit de jaren negentig op routes voor reizigers.
De intentie achter dit concept is overgenomen voor Vollmer en Partners en uitgewerkt in samenwerking met adviesbureau TwynstraGudde. Het is volgens het architectenbureau een antwoord op het veranderende karakter van wijken en de trend waarbij voorzieningen en sociale interactie centraler worden georganiseerd in bijvoorbeeld winkelcentra.
'Op wijk- en buurtniveau kan de Michi-Noeki daarin en rol vervullen als centrale locatie op loopafstand waar deelvervoer wordt aangeboden.'
Halte voor iedereen
In de Michi-Noeki vinden dan ook geen activiteiten plaats . De Michi-Noeki is er voor alle doelgroepen, benadrukt Edzes, en is daarom ontworpen met een brede insteek. Dit kunnen oudere of alleenstaande bewoners zijn, maar ook jongeren en dak- en thuislozen. Ook blaaspatiënten kunnen, mits de Michi-Noeki ook in Nederland in grotere getalen te vinden zijn, makkelijker naar het toilet.
Een belangrijke bijvangst van het concept is volgens de bedenkers dat de wijk sociaal geactiveerd wordt met vrijwilligers uit de buurt en lokale bedrijvigheid. In totaal werken al tien vrijwilligers mee aan het project. De halte wordt beheerd door WerkPro, een aanbieder van werkplekken. Zij leveren een gastheer- of vrouw die in eerste instantie op werkdagen van 9.00 tot 17.00 aanwezig is.
Voor een tweede ruimte in de Michi-Noeki is ook een exploitant gezocht. Dat zou eerst een tabaks- en gemakszaak worden, maar uiteindelijk werd dit een viswinkel. De initiatiefnemers van de Michi-Noeki hebben ook contact met een naastgelegen bloemenstand die wekelijks een bos bloemen verzorgt.
Kansen voor mobiliteitshubs
De Rijksuniversiteit Groningen doet onderzoek naar de uiteindelijke effecten van de Michi-Noeki. Daarvoor is inmiddels al een nulmeting uitgevoerd. De gemeente evalueert na anderhalf jaar de onderzoeksresultaten.
Het concept is ook geschikt voor nog veel meer doeleinden. Zo is er in principe ruimte voor een pakketophaaldienst. Maar de gemeente denkt ook na over een koppeling met het mobiliteitshub-programma, aldus Bleeker. Op wijk- en buurtniveau kan de Michi-Noeki daarin en rol vervullen als centrale locatie op loopafstand waar deelvervoer wordt aangeboden.
Drie extra locaties
Op vrijdag 22 september is de eerste Michi-Noeki geopend. Robert Bleeker van Gebiedsteam Oude Wijken merkt nu al enthousiasme vanuit de wijk. ‘De units staan er al sinds november. Mensen komen geregeld polshoogte nemen en stellen er vragen over.’
Bleeker is blij dat het Oosterparkwijk als testlocatie is gekozen. ‘Het geeft echt aanleiding om de deur uit te gaan, zonder de druk dat er iets op moet volgen. Al is het maar om je scootmobiel op te laden.’
Het college gaat, in het geval van een succesvolle lancering van de eerste locatie, uit van drie extra locaties. In een eerder bericht over het concept worden de omgeving van de Siebe Jan Boumaschool, het Linnaeusplein en de Paradijsvogelstraat genoemd. Zo ontstaat er een netwerk van halteplaatsen waartussen wijkbewoners zich kunnen bewegen, waar vooral ook de kracht van het concept ligt.
De routes waarop de Michi-Noeki’s komen, moeten volgens Edzes veilig en begaanbaar zijn. Dit houdt volgens haar een vlakke ondergrond in, de mogelijkheid om veilig over te steken en voldoende zichtbaarheid. Het concept is overigens niet afhankelijk van een park, plein of paviljoen. Dat kan volgens de architect ook op andere locaties.
