De tekorten hebben verschillende oorzaken. Allereerst is de woningbouwopgave groter geworden. De provincie moet per jaar zeker 12.000 woningen nieuwe woningen realiseren.
Daarnaast is de realisatie ingewikkelder geworden, meldt de provincie, ‘door nieuwe regelgeving en eisen aan bijvoorbeeld duurzaamheid, leefbaarheid, bereikbaarheid en de gevolgen voor water- en bodemkwaliteit.’
Ook belemmerend voor het tempo is het extra werk dat veel gemeenten erbij kregen. Met name op het gebied van klimaat, energietransitie en stikstof. ‘Ze moeten de beschikbare ambtenaren verdelen over meer én ingewikkelder werk.’
Het zijn volgens de provincie met name de kleinere en middelgrote gemeenten in Gelderland die kampen met een tekort aan ambtenaren. Vooral stedenbouwkundigen, verkeerskundigen en projectleiders zijn hard nodig.
Meer ambtenaren als randvoorwaarde
Toen de provincie en het Rijk het doel van 104.000 woningen afspraken, was een belangrijke randvoorwaarde dat het Rijk meer ambtenaren mogelijk zou maken. Voor die 200 extra ambtenaren, gemiddeld vier per gemeente, is volgens de provincie jaarlijks maximaal 15 miljoen euro nodig.
‘Toen de provincie woningbouwafspraken maakte met het rijk, was de nadrukkelijke boodschap al dat we die doelen alleen kunnen halen als het rijk structureel geld beschikbaar stelt voor ambtelijke capaciteit’, zegt gedeputeerde wonen Dirk Vreugdenhil. ‘Dat wordt nog eens bevestigd in dit onderzoek.’
Zelf gaat de provincie ook aan de slag om gemeenten te ondersteunen. ‘Er komt een startersprogramma, waarbij de provincie jaarlijks 100 mensen werft en opleidt tot een relevantie functie bij de gemeenten. Bovendien kunnen gemeenten met hulp van de provincie ook regionale ambtelijke pools starten.’
In februari zette onder meer minister Hugo de Jonge zijn handtekening onder zes Gelderse woondeals: Regio Foodvalley, Achterhoek, Stedendriehoek, Groene Metropoolregio, Noord-Veluwe en Rivierenland. Van de 104.000 woningen is 31 procent sociale huur, 10 procent middenhuur en 24 procent betaalbare koopwoningen (tot 355.000 euro).