‘De komende jaren willen we duizenden nieuwe compactstations – transformatorhuisjes - in wijken plaatsen, vele duizenden transformatoren verzwaren en in totaal zo’n 16.000 kilometer kabel van de zwaarste soort leggen’, schrijft de netbeheerder in het halfjaarrapport 2023. 

Voor die 16.000 kabels moet eenderde van de straten in het verspreidingsgebied open. ‘Het idee is wel om werkzaamheden onder de straten te bundelen, bijvoorbeeld met een waterleidingsbedrijf’, zegt woordvoerder Maartje Vermeer van Enexis. De netbeheerder is inmiddels begonnen in Sappemeer. 

Nederland naar ‘all electric’ 

De reden voor die versnelde uitbreiding is dat Nederland massaal overstapt op energie uit duurzame bronnen. ‘Niet alleen moeten we upgraden vanwege de vele zonnepanelen, maar ook omdat Nederland overgaat naar all electric. Vroeger had een huishouden genoeg aan 1,5 Kw, maar straks is er 5 Kw per huishouden nodig.’ 

Die overstap gaat sneller dan het landelijke en regionale elektriciteitsnetwerk aankan, erkent Enexis. Vorig jaar leidde dit voor het eerst transportschaarste voor afname van elektriciteit, met gevolgen voor de grootzakelijke klanten. ‘In 2023 zette de trend door.’  

De komende jaren kunnen de tekorten leiden tot kortstondige storingen in de wijken. Enexis zegt de frustratie te begrijpen, ‘maar een snelle oplossing is er niet.’  

Zo’n 16.000 vacatures bij netbeheerders 

De netbeheerders worden voor hun plannen gehinderd door het gebrek aan menskracht, zegt ook Marloes Hulstijn van Alliander. ‘Voor Alliander hebben we 2500 mensen nodig. In onze hele sector zijn 16000 vacatures. Alle ambities die er zijn, worden met het huidige personeel niet gehaald.’ 

Vermeer zegt dat het kan helpen als netbeheerders eerder betrokken worden bij gebiedsontwikkelingen. ‘We gaan vroegtijdig met overheden om tafel te gaan om van tevoren na te denken hoe gaan we het doen.’ Daardoor wordt de tijd voor het aanvragen van vergunningen beter benut. 

‘Processen versnellen gaat ons nu helpen’, beaamt Hulstijn van Alliander. ‘Je ziet dat netbeheerders traditioneel pas later in het proces geïnformeerd worden, omdat er altijd wel genoeg capaciteit beschikbaar was. Nu zijn we andere situatie terechtgekomen.’ 

‘Wij doen dan ook een áppel op gemeenten, gebiedsontwikkelaars, woningbouwcorporaties en provincies om ons zo snel mogelijk in het proces mee te nemen’, aldus Hulstijn. ‘We doen het met elkaar op deze manier voor het eerst, dus er is zeker plek voor verbetering. Maar onderaan de streep heeft iedereen hetzelfde belang: de doelen in Nederland die we willen halen.’ 

Enexis Netbeheer is een van de zes regionale netbeheerders in Nederland. Het nutsbedrijf is actief in Groningen, Drenthe, Overijssel, Noord-Brabant en Limburg. Alliander is actief in Gelderland, Flevoland, Friesland en Noord-Holland.